معرفی برگزیدگان کتاب سال کودک و نوجوان

به گزارش خبرگزاری مجله عصر نو، محمدمهدی اسماعیلی در مراسم اختتامیه نخستین جشنواره ملی و بین المللی کتاب کودک و نوجوان که روز چهارشنبه، ۱۷ مرداد در تالار وحدت برگزار شد،  با بیان اینکه نیازمند تلاش جهادی و ترویجی برای غنی‌سازی حوزه تولیدات کتاب کودک و نوجوان هستیم، اظهار کرد: خیلی خوشحال هستم قبل از اتمام ماموریتمان در وزارت فرهنگ توانستیم به یکی از برنامه‌های اعلامی در حوزه کتاب جامه عمل بپوشانیم. خاستگاه اصلی این جشنواره و انگیزه مهمی که ما را به سمت تدارک چنین رویدادی سوق داد، فرمایشات رهبر انقلاب در بازدید از نمایشگاه کتاب در سال ۱۴۰۲  و تأکید ایشان برای ورود وزارت فرهنگ و مجموعه‌های فرهنگی کشور به موضوع کتاب کودک و نوجوان بود.

براساس گزارش مجله عصر نو، او با اشاره به آمار فروش کتاب‌های کودک و نوجوان در نمایشگاه کتاب و افزایش گرایش مخاطبان به این مقاطع سنی، گفت: به دلایل متعدد میل به تولید در ادبیات بومی آن‌چنان که باید، وجود نداشت؛ مهمترین بخش تامین‌کننده نیاز در این حوزه مربوط به ترجمه است چه به لحاظ متن، گرافیک و نقاشی و برهمین اساس به کاری مهم، جهادی و ترویجی و آموزشی برای غنی سازی حوزه مربوط به تولیدات کتاب کودک و نوجوان نیاز داریم.

وزیر ارشاد با بیان اینکه اقدامی که همکارانم در معاونت فرهنگی و خانه کتاب ‌و ادبیات ایران پیگیر انجام آن بودند شایسته تقدیر است، گفت: گمانم این نبود با چنین سرعتی به این مرحله برسیم زیرا چنین رویدادی زحمت بسیاری دارد اما دبیر محترم و هیات علمی جشنواره، ناشران و سایر دوستان توانستند نقش خود را به خوبی ایفا کنند تا در این روز گرم تابستانی که تهران تعطیل است و بیشتر استان‌ها هم به دلیل شدت گرما به صورت نیمه تعطیل در آمدند این جمعیت علاقه‌مند در تالار وحدت گرد هم بیایند و روزی به یاد ماندنی را برای کتاب کودک و نوجوان رقم بزنند.

او با بیان اینکه هرچقدر در این حوزه هزینه کنیم سرمایه‌گذاری طولانی مدت است و دهه‌ها از آن بهره‌مند خواهیم شد، افزود: خیلی تاکید داشتم آثار مهمی را با نویسندگان خوبمان به صورت بورس انجام دهیم یعنی نویسنده‌ای شاخص در خانه کتاب و وزارت فرهنگ حاضر شود، سفارش کار دهد، کار را پیش خرید کند و نویسنده‌ای ماهر وقتش را با آرامش به تولید اثری فاخر اختصاص دهد. از آقایان احمدوند و رمضانی خواهش می‌کنم این کار را پیگیری کنند، با توجهی ویژه باید تولید ادبیات فاخر در حوزه کودک و نوجوان را به سرعت سامان دهیم.

محمدمهدی اسماعیلی ادامه داد: این اواخر کمتر کتابخانه‌ای افتتاح می‌شود مگر اینکه بخش فاخری برای کودک و نوجوان داشته باشد. این بستر در اختیار ماست باید تولید را فعال کنیم، ناشران با سابقه در حوزه کودک و نوجوان در این جلسه حضور دارند و برخلاف همه مشکلات پای فرهنگ و ادب کشور ایستاده‌اند. انشاالله این خشت اول منجر به ایجاد بنای رفیعی در حوزه فعالیت‌های فرهنگی کشور منجر شود.

علی رمضانی، مدیرعامل خانه کتاب و ادبیات ایران نیز در سخنانی اظهار کرد: از ابتدای دولت سیزدهم، دغدغه کودک و نوجوان وجود داشت و در این زمینه، کارهایی از جمله تأسیس بخش کودک و نوجوان معاونت شعر و ادبیات داستانی، برگزاری نشست‌های ویژه و نمایشگاه‌های تخصصی و تجلیل از نویسندگان و دیگر پدیدآورندگان انجام شد.

او افزود: بعد از جایزه ادبیات داستانی جلال و جایزه بین‌المللی شعر فجر، این سومین جایزه‌ای است که از جایزه کتاب سال جمهوری اسلامی ایران جدا می‌شود. با توجه به آثار منتشرشده و مخاطب این حوزه از نشر کتاب که از هر نظر رو به صعود بوده است، ضرورت داشت که برای دستیاری والدین چنین جشنواره‌هایی برگزار شود. تقویت تألیف حوزه نشر کودک و نوجوان نیز نیازمند چنین جشنواره‌ای است. صحبت‌هایی درباره راه‌اندازی این جشنواره بود و توفیقش به ما رسید و ان‌شاالله استمرار داشته باشد.

مدیرعامل خانه کتاب و ادبیات ایران خاطرنشان کرد: هیئت علمی و داوران این جشنواره، برگزیدگان را انتخاب کردند و مخاطبان کتاب کودک و نوجوان که جمعی از کتابخوانان نوجوان آموزش دیده‌اند نیز جایزه بخش مخاطب را انتخاب می‌کنند. تعدادی از این داوران نوجوان در این جمع حضور دارند و تعدادی از آن‌ها نیز شاهد پخش زنده این مراسم هستند. بخش سوم به تجلیل وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی از چهار چهره پُرکار حوزه صنعت نشر کودک و نوجوان اختصاص دارد که هر کدام از آن‌ها، به دلیلی انتخاب شده‌اند.

او ادامه داد: جشنواره ملی و بین‌المللی کتاب کودک و نوجوان شامل یک بسته کامل ترویج و معرفی برگزیدگان، بخش دوره آموزشی قاصدک و بخش تحلیل آثار است.

مدیرعامل خانه کتاب و ادبیات ایران گفت: در کنار همه این‌ها، برگزاری نشست‌ها و درگیر کردن مجموعه‌های دانشگاهی نیز از اتفاقات این جشنواره بوده است. این جشنواره سعی می‌کند بسته کاملی از دغدغه‌هایی را که صنعت نشر درگیر آن است، در بر بگیرد.

علی رمضانی در ادامه از دبیر، هیئت علمی، داوران و معاونت شعر و ادبیات داستانی مخصوصاً بخش کودک و نوجوان آن تشکر کرد و گفت: از خدای متعال می‌خواهیم که این مسیر ادامه پیدا کند و ثمره‌اش را برای کودکان و نوجوانان جدی‌تر و قوی‌تر و موفق‌تر از قبل قرار دهد.

 در ادامه مراسم بیانیه هیئت داوران خوانده شد. در این بیانیه هیئت داوران با کودکان غزه، که این روزها دغدغه جنگ و دود و آتش، فرصت کمتری برای لذت بردن از مطالعه به آن‌ها می‌دهد همدردی کرده و اظهار کردند، آرزویمان روزهای پیروزی و شادی برای آن‌هاست.

هیئت داوران همچنین نکاتی را برای ارتباط بیشتر کتاب کودک و نوجوان با مخاطبانش به این ترتیب متذکر شدند: «یک. همچنان تصاویر روی جلد، عنوان، قلم و اندازه قلم، کیفیت چاپ و کتاب‌سازی و البته قیمت کتاب برای ما بسیار مهم است.

دو. داشتن فهرست، جدول‌های راهنما و توجه به جزئیات مختلف، بیانگر جدی گرفتن ما و اهمیت داشتن مخاطب کودک و نوجوان در ذهن مؤلفان و ناشران است.

سه. لذت بردن از کتاب را دوست داریم؛ اما مشتاق کشف، دانستن، فهم و یادگیری هم هستیم.

چهار. داستان‌پردازی و ژانرهای کتاب‌های ترجمه، سبب الگوهای تکراری در کتاب کودک و نوجوان شده‌است، خیلی بهتر است اگر در مفاهیم و ساختار جریان‌های تازه‌ای اتفاق بیفتد.

پنج. هر چند ما کتاب‌های ترجمه هم می‌خوانیم؛ ولی همچنان برای کتاب‌هایی که به فرهنگ و اسطوره‌های ملی می‌پردازند، ارزش بسیار قائلیم.

شش. در کنار فانتزی‌ها، از داستان‌های واقع‌گرا و شعرهایی که روایتگر زندگی واقعی و واقعیت‌ها باشد، لذت می‌بریم.

سپاس فراوان از توجه شما و به امید آنکه همه کودکان و نوجوانان ایران به کتاب‌ها و کتابخانه‌ها دسترسی بیشتری داشته باشند.»

برگزیدگان و شایستگان تقدیر نخستین جشنواره ملی کتاب کودک و نوجوان به شرح زیر اعلام شدند:

بخش کلیات

اثر شایسته تقدیر

«دانشنامه قرآن کریم ویژه نوجوانان» اثر مظفر سالاری از انتشارات پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی

بخش تصویرگری

اثر برگزیده:

«پسر اقیانوس» اثر هاله قربانی، نشر افق، انتشارات کتاب‌های فندق

آثار شایسته تقدیر:

«عباس کیارستمی» از مجموعه «انسان‌های کوچک؛ آرزوهای بزرگ» از انتشارات گه‌گاه و «پیچوله کوچوله» از انتشارات به‌نشر (انتشارات آستان قدس رضوی) هر دو اثر اسمعیل چشرخ

بخش شعر

دو اثر به طور مشترک برگزیده شدند:

«باران چه می‌نویسد» سروده خاتون حسنی از انتشارات کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان

«بهار از کوچ برگشت» سروده بابک نیک‌طلب از انتشارات کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان

اثر شایسته تقدیر:

«آسمان مگر تمام می‌شود» سروده منیره هاشمی از انتشارات مؤسسه فرهنگی منادی تربیت

بخش داستان بلند و رمان

دو اثر به طور مشترک برگزیده شدند:

«روز اول، روز آخر» اثر معصومه میرابوطالبی از انتشارات دفتر نشر فرهنگ اسلامی
کتانی‌های کوکام» اثر فاطمه جدیدی از انتشارات شرکت چاپ و نشر بین‌الملل

اثر شایسته تقدیر:

«آتش در آشیانه‌ی اژدها» اثر رویا منوچهری از انتشارات قدیانی

بخش داستان کوتاه

اثر برگزیده:

مجموعه «یک پاورقی» اثر امیرحسین زنجانبر و محمد دهریزی از انتشارات کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان
اثر شایسته تقدیر:

مجموعه «ماجراهای دخترانه» اثر کلر ژوبرت از نشر مهرک

ارزش ریالی جایزه این جشنواره معادل برگزیدگان کتاب سال است؛ مطابق آیین نامه جایزه برگزیدگان معادل کتاب سال است که امسال ۳۰۰ میلیون تومان و شایستگان تقدیر هم ۱۰۰ میلیون تومان است،‌ جایزه داوران نوجوان هم در دست تامین است و در رتبه‌بندی از شایستگان تقدیر است.