برنامه های وزیر اقتصاد برای بازار سرمایه و اصلاح شبکه بانکی

به گزارش مجله عصر نو، عبدالناصر همتی با اشاره به چالش های اقتصادی موجود گفت: آنچه طبق بررسی ها انجام شده نشان از وجود نزدیک به ۱۴ چالش اقتصادی در کشور دارد که چند مورد آن بسیار مهم است. به علت کسری بودجه مداومی که در بیست سال اخیر شاهد آن بودیم و نشان از خرج بیشتر دولت نسبت به درآمد آن دارد و همچنین ناترازی سیستم بانکی که به همین کسری بودجه باز می گردد، امروز تورم های بالا را تجربه می کنیم. متعاقب این موضوع، قدرت خرید مردم، نرخ سرمایه گذاری و نرخ پس انداز مردم کاهش یافته که برای آینده کشور مطلوب و مناسب نیست.

سکاندار اقتصاد کشور خاطر نشان کرد: سرمایه گذاری مولد در شرایطی ایجاد می شود که تورم بالا وجود نداشته باشد، نوسان نرخ ارز وجود نداشته باشد و اقتصاد کشور پیش بینی پذیر باشد تا مردم بدانند که حداقل برای سه سال مقررات تغییر نمی کند، اما زمانی که قیمت گذاری کالاها مدام تغییر می کند، در این شرایط مردم کسی سرمایه گذاری نمی کند؛ چراکه منطق اقتصادی ایجاب می کند که بتوان آینده را پیش بینی کرد.

همتی افزود: برای مثال وقتی که نرخ بهره در بانک مرکزی آمریکا اعلام می شود، با توجه به پیش بینی پذیر بودن اقتصاد، شاهد آن هستیم که فعالان اقتصادی از قبل آن نرخ را پیش بینی کرده بودند. اما این درحالی است که ما در کشور، مردم را تشویق می کنیم که در بورس سرمایه گذاری کنند اما فردای آن روز، مردم شاهد تغییر مقررات هستند که باعث به وجود آمدن مشکل در امر سرمایه گذاری می شود.

مهم ترین محل نگاه سرمایه گذاران به بازار بورس است

وی ادامه داد: در موضوع پیش بینی پذیر کردن اقتصاد، مهم ترین محل نگاه سرمایه گذاران به بازار سرمایه و بورس است که در این بازار نا اطمینانی ایجاد شده است و یکی از مهم ترین اهداف ما این است که اطمینان را به بورس برگردانیم و این امر نیازمند مجموعه ای از اقدامات است.

باید اطمینان را به بورس بازگردانیم

وزیر اقتصاد با اشاره به جلوگیری از تصمیماتی که اثر منفی بر سرمایه گذاری مردم در بازار بورس می گذارد گفت: اگر تصمیماتی گرفته شود که تصمیمات میان مدت سرمایه گذاران در بورس را تحت تاثیر قرار دهد، حتما با آن مخالفت خواهم کرد. ما باید این اطمینان را بازگردانیم؛ چراکه اگر این اطمینان بازنگردد، رشد اقتصادی ۸ درصدی معنا نخواهد داشت و ما نمی توانیم تامین مالی همه چیز را از طریق بازار پول انجام دهیم.

تصمیمات خلق الساعه برای اقتصاد مضر است

همتی با اشاره به تامین مالی کشور از طریق بازار پول و فشار وارد شده بر این بازار اضهار کرد: امروز بالای ۹۰ درصد از تامین مالی ما از طریق بازار پول است که نشان می دهد میزان کمی از تامین مالی از طریق بازار سرمایه صورت می گیرد. وقتی که نرخ بهره ناگهانی افزایش پیدا کند، در این شرایط طبیعی است که مردم به بازار سرمایه بی اعتماد شوند. تصمیمات خلق الساعه چه در بازار پول، چه در موضوع قیمت نرخ خوراک، چه در قیمت گذاری محصولاتی که در بورس عرضه می شود، برای اقتصاد مضر است، ما تلاش می کنیم که این موانع و مشکلات را برداریم، دخالت نکنیم و اجازه بدهیم مردم با طیب خاطر بتوانند سرمایه گذاری کنند.

وی گفت: متاسفانه این تصمیمات خلق الساعه دولتی، امروز اثر منفی خود را برجای گذاشته است. میانگین حاشیه سود شرکت های بورسی از ۲۴ درصد به محدوده ۱۲ درصد رسیده که نشان می دهد این سود تقریبا نصف شده است. در این شرایط کاملا آشکار است که این کاهش میانگین سود شرکت های بورسی بر بازار سرمایه اثر می گذارد. تلاش ما این است که اعتماد به بورس بازگردد و من در مورد بورس حتما هم در دولت و هم در ستاد اقتصادی پافشاری می کنم تا حوادثی که در بورس رخ داده است، دیگر رخ ندهد.

بدون رفع تانرازی بانک ها و کاهش کسری بودجه مهار تورم ممکن نیست

سکاندار وزارت اقتصاد که در یک برنامه تلویزیونی سخن می گفت، با اشاره به موضوع راه کارهای مهار تورم اظهار کرد: با توجه به اینکه مسئول کنترل تورم در کشور بانک مرکزی است، ما کمک می کنیم که بانک مرکزی بتواند به وظیفه خود عمل کند. کمک دولت و وزارت اقتصاد به مسئله تورم، یکی موضوع کسری بودجه و یکی موضوع ناترازی بانک ها است و تا زمانی که این دو موضوع و مشکل برطرف نشود، نمی توان مسئله تورم را کنترل کرد.

کفایت سرمایه بانک ها منفی شده است

همتی خاطر نشان کرد: امروز شاهد آن هستیم که ناترازی بانک ها خیلی زیاد شده است. اخیرا شنیده ام که عملیات ریپو REPO به ۲۹۰ هزار میلیارد تومان رسیده است. امروز کفایت سرمایه برخی از بانک های بزرگ کشور منفی شده است. این در حالی است که امروز در دنیا، اگر کفایت سرمایه یک بانک به زیر هشت درصد برسد آن بانک را تعطیل می کنند. اما از آنجایی که بیشتر بانک های کشور دولتی هستند، به پشتوانه دولت خیالشان راحت است. اما این دلیل نمی شود که بانک سرمایه کافی برای انجام عملیات بانکی نداشته باشد و ما در کشور این مشکل جدی را داریم. اگر نتوانیم این مشکل را برطرف کنیم، فشار تورمی همچنان وجود دارد.

دفاع از استقلال بانک مرکزی

وی گفت: امروز یکی از مشکلات تورمی ما به کسری بودجه باز می گردد. کسری بودجه یعنی هزینه بیشتر از درآمد است و به اصطلاحی چک بی محل صادر می شود که در نهایت بانک مرکزی مجبور می شود آن را پاس کند. نمایندگان مجلس در زمان تصویب بودجه باید به این موضوع توجه کنند و بانک مرکزی نباید چک بی محل ناشی از کسری بودجه را پاس کند. من حتما از استقلال کارشناسی بانک مرکزی دفاع می کنم.  

ارز رانتی و حکمرانی اقتصادی غلط

وزیر اقتصاد در ادامه به شیوه های حکمرانی اقتصادی اشاره و بیان کرد: در سال گذشته به خاطر اختلاف نرخ ارز، ۱۷۰۰ همت (یک هزار و ۷۰۰ هزار میلیارد تومان) رانت داده شده است. ما به اندازه بودجه کشور در حال دادن رانت ارزی هستیم. آیا قیمت ها پایین آمده است؟ خیر.

همتی ادامه داد: ما حتما با همکاری بانک مرکزی، نرخ های متعدد ارز را به یکدیگر نزدیک می کنیم. تجارت ما در سال گذشته ۱۷ میلیارد دلار کسری داشته است. علت در آن است که با اختلاف حواله نیما با بازار آزاد، صادرکنندگان، قیمت ارز خود را پایین ارزش گذاری می کنند و واردکنندگان ارز را بالا ارزش گذاری می کنند و این میان یک رانت وجود دارد که در حال تقسیم شدن بین برخی از طرفین است. این ارز رانتی به جیب مردم نمی رود و در نهایت قیمت محصولات با همان قیمت آزاد به مردم عرضه می شود. ما حتما این موانع را اصلاح می کنیم و اراده رئیس جمهوری و تیم اقتصادی دولت این است که مشکلات ذکر شد، اصلاح شود.

اطلاح نرخ ارز به معنی افزایش قیمت ها نیست

وی افزود: البته باید اشاره داشت که برخی تصور کرده اند که اصلاح قیمت ها به معنای آن است که قیمت ها افزایش پیدا کند که این موضوع خلاف واقع است. تجربه سال ۹۹ نشان داد که ما زمانی که نرخ حواله نیما را به بازار آزاد نزدیک کردیم، با نزدیک شدن این دو نرخ، نرخ ارز بازار آزاد کاهشی شد و علت آن به محدود شدن سفته بازی در بازار ارز باز می گردد. زمانی که سفته بازی سرکوب شود، نرخ ارز در بازار آزاد نیز کاهش پیدا میکند.

وزیر اقتصاد اضافه کرد: امروز نیز شاهد بودیم که امام جمعه موقت تهران نیز گفتند که این مسئله حذف ارز ۴۲۰۰ تومانی هزینه سنگینی داد اما اقدام خوبی بود. پس این موضوع هزینه سنگینی دارد و ما نمی توانیم به راحتی درباره آن صحبت کنیم. این اقدام اثر مطلوبی نداشت، چراکه زمانی که تصمیم گرفته شد ارز ترجیحی حذف شود و به ۲۸ هزار و ۵۰۰ تومان رسید، نرخ ارز در بازار آزاد نیز به ۶۰ هزار تومان رسید. این یعنی فاصله همچنان وجود دارد.

باید نظارت کنیم که کالاها با همان قیمت ارز ترجیحی به دست مردم برسد

همتی خاطر نشان کرد: ما باید این موضوع را مدیریت کنیم و این ارز را به سبد کالاهای اساسی مردم محدود کنیم و نظارت داشته باشیم که کالاهای مشمول ارز ترجیحی با همان قیمت ارز ترجیحی به دست مردم برسد. نرخ ارز کالاهای اساسی همچنان ۲۸ هزار و ۵۰۰ تومان خواهد بود، اما باید بر روی آن نظارت صورت بگیرد. ما امروز در شرایطی نیستیم که به سبد قیمت کالاهای اساسی جامعه، آسیب وارد کنیم. ما امروز نباید اقداماتی که در اقتصاد کشور شوک آور باشد را انجام دهیم.

تحقق تامین مالی از بازار سرمایه

وی گفت: یکی از راه هایی که بتوان تامین مالی مطلوب در کشور محقق شود این است که به بانک ها در جهت تامین مالی فشار وارد نشود. روز گذشته اعلام کردم که بانک ها باید از بنگاه داری خارج شوند و منابع ناشی از خروج از بنگاه داری را صرف بنگاه سازی کنند. به عبارت دیگر این منابع باید صرف تولید شود. بانک ها باید واحدهای تولیدی خود با ارزش افزوده بالا ایجاد کنند و آن را واگذار کنند و این کار خلاف برنامه هفتم توسعه نیست و در آن پیش بینی شده است.

تاکید مجدد بر بازگشت اعتماد به بازار سرمایه

وزیر امور اقتصادی و دارایی با تاکید دوباره بر لزوم بازگشت اعتماد به بازار سرمایه در جهت تشویق سرمایه گذاری مردم در این بازار گفت: عمده کار اصلی ما آن است که اعتماد را به بازار سرمایه بازگردانیم، ما اگر بتوانیم اعتماد را به بازار سرمایه بازگردانیم، بخش مهمی از تامین مالی کشور از بازار سرمایه شکل می گیرد.

انتهای پیام