قراردادهایی که هم مشکلات صنعت و دانشگاه را حل می کنند و هم نفع شان به محرومین می رسد

در دنیا نیز یکی از اهداف دانشگاه های تراز اول، حل مسائل مختلف کشور است؛ در این کشورها، دانشگاه ها در بطن جامعه حاضر می شوند و آسیب ها و نیازهای روز کشور و جهان را شناسایی و برای حل مسائل ایده پردازی می کنند و صنعت و جامعه نیز با استقبال از راهکارهای علمی ارائه شده از سمت دانشگاه ها و مراکز علمی و پژوهشی، آن ها را به کار می بندد.

در کشور ما وجود نوعی بی اعتمادی بین صنعت و دانشگاه، باعث دورافتادگی این دو شده؛ صنعت معتقد است  که دانشگاه ها عمدتا بر روی مسائل محض علمی تمرکز کرده و تصوری از مشکلات عملیاتی صنعت و جامعه ندارند و لذا به سمت گرفتن راهکار از مراکز علمی برای حل مشکلات خود حرکت نمی کنند. از سمت دیگر، دانشگاه ها نیز عمدتا عنوان می کنند چون صنعت برای حل مشکلات خود از آنان کمک نمی گیرد، علاقه ای به حرکت در این مسیر ندارند.

در سال های اخیر اقداماتی برای آشتی صنعت و دانشگاه انجام شده است که از جمله مهمترین آن ها می توان به تغییر آیین نامه ارتقای اساتید دانشگاه و اجرای آن از سال جاری اشاره کرد. تا پیش از این تاثیرگذارترین عامل در ارتقای اساتید، تعداد مقالات چاپ شده آنان بود. در واقع در آیین نامه پیشین ارتقای اعضای هیات علمی، چنان تاکیدی بر لزوم چاپ مقالات متعدد شده بود که اساتید عملا زمان و انگیزه کافی برای اینکه وقت خود را صرف انجام پژوهش های مسئله محور و ورود به حل مشکلات صنعت و جامعه کنند، نداشتند.

نهایتا انتقادات نسبت به آیین نامه ارتقای اساتید، باعث شد این آیین نامه تغییر و از امسال با مفاد جدیدی اجرا شود. در آیین نامه جدید، دستیابی به دستاوردهای مؤثر، ماندگار، تحول آفرین و اقتدارآفرین و انجام پژوهش ها و فعالیت های نیازمحور، تقاضامحور و حل کننده مسائل کشور، محور اصلی ارتقای اساتید است. همچنین در این آیین نامه توجه ویژه ای به بسترسازی برای ارتباط صنعت و دانشگاه شده است و به اساتیدی که در مسیر حل مشکلات صنعت و جامعه پژوهش کنند، امتیاز بیشتری تعلق می گیرد.

علاوه بر انجام اقداماتی نظیر تغییر در آیین نامه ارتقا که در سطح کلان می تواند به حل مشکل ارتباط دانشگاه با صنعت و جامعه کمک کند، برخی از دانشگاه ها نیز به صورت موردی کارهایی را در این زمینه انجام داده اند. از جمله این موارد می توان به امضای یک توافقنامه و ۴ قرارداد همکاری بین دانشگاه فردوسی مشهد و فولاد سنگان خواف در سال جاری اشاره کرد. بر اساس توافقنامه، مجتمع فولاد سنگان متعهد می شود از پایان نامه های کارشناسی ارشد و رساله های دکتری که در راستای حل مشکلات این مجتمع نوشته می شود، حمایت کند. همچنین در ۴ قرارداد مذکور نیز همکاری هایی بین دانشگاه فردوسی و مجتمع فولاد سنگان خواف برای حل مشکلات این مجتمع صورت می گیرد.

علاوه بر این، اخیرا تفاهم نامه همکاری سه جانبه بین مجتمع سنگ آهن سنگان خواف، دانشگاه فردوسی مشهد و پارک علم و فناوری استان خراسان رضوی نیز امضا شده است که بر اساس آن اساتید و دانشجویان دانشگاه فردوسی و همچنین شرکت های دانش بنیان مستقر در پارک، در راستای احصای مشکلات مجتمع سنگ آهن سنگان اقدام می کنند و سپس با انعقاد قراردادهای بعدی، راهکارها و خدماتی را برای حل این مشکلات ارائه می دهند.

ضرورت هم افزایی بخش های علمی، اجتماعی، محیط زیستی و صنعتی در منطقه سنگان

مهدی پناهی، مدیر ارتباط با صنعت دانشگاه فردوسی مشهد، در گفت وگو با مجله عصر نو با اشاره به اینکه منطقه سنگان تامین کننده بخش بزرگی از نیاز سنگ آهن مجتمع های فولاد کشور است، اظهار کرد: با توجه به حجم بسیار بالای استخراج سنگ آهن از این منطقه و همچنین حضور صنایع پایین دست برای انجام فرآیند فرآوری و گندله سازی، ضرورت زیادی برای هم افزایی بخش های علمی و صنعتی در این ناحیه وجود دارد.

وی ادامه داد: علاوه بر نیازهای فنی و تکنولوژیکی در بخش معدن و صنایع پایین دست، باید ضرورت های زیست محیطی و اجتماعی این منطقه نیز در نظر گرفته شود تا توسعه ای متوازن در منطقه خواف و سنگان و به طور کلی شرق کشور حاصل گردد و شرایط زیست بهتری در منطقه ایجاد شود.

مدیر ارتباط با صنعت دانشگاه فردوسی مشهد با بیان اینکه صرف برداشت سنگ آهن از منطقه باعث ایجاد توسعه پایدار و متوازن نخواهد شد، عنوان کرد: ثروت بزرگی در منطقه سنگان وجود دارد و متاسفانه با وجود برداشت های عظیم مشابه دیگر مناطق معدنی کشور، همچنان عدم بهبود و رفاه کافی مردم در این منطقه به چشم می خورد.

پناهی افزود: علی رغم درآمدهای هنگفت حاصل از برداشت مواد اولیه، متاسفانه همچنان ساکنین این مناطق از وضعیت جاده ای، بهداشت و درمان و سایر امکانات رفاهی گلایه مند هستند و این در حالی است که می بایست بخشی از درآمد حاصله از برداشت و فراوری مواد معدنی صرف بهبود محیط زیست و فراهم آوردن رفاه بیشتر برای مردم آن منطقه شود.

وی با بیان اینکه در اوایل مردادماه امسال چهار قرارداد پژوهشی بین فولاد سنگان و دانشگاه فردوسی مشهد امضا شد، گفت: این چهار قرارداد پژوهشی، فنی و تکنولوژیکی مربوط به گندله و کنسانتره سازی پایین دست مجتمع سنگ آهن سنگان، به ارزش ۱۰ میلیارد تومان است. همچنین تفاهم نامه ای سه جانبه بین دانشگاه فردوسی مشهد، پارک علم و فناوری استان و مجتمع سنگ آهن امضا شده است که  هدف اصلی دانشگاه از آن، انجام پژوهش ها و مطالعات کاربردی، گسترش تحقیق و توسعه در زمینه های صنایع معدنی، تبادل خدمات آزمایشگاهی و کارگاهی، بهبود بهره برداری، افزایش ایمنی، افزایش سطح برداشت از معادن از طریق برداشت حداکثری بازیافت مواد معدنی و همچنین احصای نیازهای پژوهشی و فناورانه مجتمع سنگ آهن سنگان است.

مدیر ارتباط با صنعت دانشگاه فردوسی مشهد ادامه داد: در سفر اخیر مدیران و اساتید دانشگاه فردوسی مشهد به منطقه معدنی سنگان، جمعی از اساتید گروه های زمین شناسی، مهندسی مکانیک و همچنین اساتید جامعه شناسی حضور داشتند و در تلاشیم تا بتوانیم نیازهای مجتمع سنگ آهن سنگان را شناسایی کرده و در دانشگاه برای پاسخ به آنها بهترین پیشنهادات را ارائه کنیم. به این منظور، به زودی کمیته ای راهبردی با حضور هر سه طرف تفاهم نامه مجتمع سنگ آهن ایجاد خواهد شد.

پناهی با تاکید بر اینکه برای توسعه ای متوازن و پایدار بایستی تمام اجزای مورد نیاز دیده شوند، اضافه کرد: باید از تخریب محیط زیست منطقه جلوگیری شود و حتما بخشی از درآمد حاصله از فروش مواد معدنی به منطقه برگردد تا بتوان نسبت به بهبود کیفیت جاده ها و احداث بیمارستان و فراهم آوردن شرایط رفاهی بیشتر برای مردم اقدام کرد. هم اکنون دانشگاه فردوسی در مناقصه طرح جامعی که در مجتمع سنگ آهن سنگان تعریف شده، شرکت کرده و حتی در صورت عدم پیروزی در مناقصه هم درخواست حضور و نظارت بر اجرای این قرارداد را ارائه کرده است.

وی با تاکید بر اینکه هدف اصلی عقد تمام قراردادهای پژوهشی دانشگاه، دانشجویان هستند، بیان کرد: هدف دانشگاه از ایجاد ارتباط با صنعت، تعلیم و تربیت دانشجویانی با توانایی های بالاتر است که بعد از فارغ التحصیلی بتوانند مسائل جامعه و صنعت را حل کنند. در آیین نامه های داخلی دانشگاه نیز امتیازات تشویقی برای استفاده هرچه بیشتر اساتید از دانشجویان در اجرای قراردادهای پژوهشی پیش بینی شده است و در ضمن دانشگاه ها به قراردادهایی که فارغ التحصیلان می توانند آنها را انجام دهند ورود پیدا نکرده و بر اساس رسالت و ماموریت خود، اجرای قراردادهای عمدتا پژوهشی را عهده دار می شوند.

مدیر ارتباط با صنعت دانشگاه فردوسی مشهد با بیان اینکه با توجه به نیاز منطقه، از سال ها پیش می بایست این دانشگاه رشته معدن را ایجاد می کرد، گفت: باید دانشگاه ۷۵ ساله فردوسی مشهد از دانشکده معدن بهره مند شود و این مهم هم اکنون با حمایت گروه های متالورژی و زمین شناسی دانشگاه در حال پیگیری است. از طرفی برای احداث دانشکده و تامین تجهیزات آن نیازمند پشتیبانی صنایع معدنی منطقه نیز هستیم.

رفع نیازهای منابع انسانی با ایجاد کارگروه سه جانبه آسیب شناسی

محسن زهدی، معاون برنامه ریزی و توسعه مجتمع سنگ آهن سنگان نیز در گفت وگو با مجله عصر نو با بیان اینکه برای اولین بار تفاهم نامه ای سه جانبه در طول تاریخ سنگ آهن سنگان منعقد شد، اظهار کرد: هدف ما از انعقاد و امضای این تفاهم نامه با دانشگاه فردوسی مشهد و پارک علم وفناوری در جهت اجرا و بهره مندی از قانون دانش بنیان، استفاده از تجارب شرکت های دانش بنیان مستقر در پارک علم وفناوری و بهره گیری از علم و دانش دانشگاه فردوسی به عنوان بزرگ ترین مرکز علمی و پژوهشی شرق کشور است.

وی با تاکید بر اینکه برای حل مسائل مجتمع از ایده های دانشگاه و پارک استفاده خواهد شد، ادامه داد: با توجه به اینکه مجتمع سنگ آهن سنگان در نقطه صفر مرزی و منطقه ای محروم از خراسان رضوی واقع شده است، هدف مدیران ارشد مجتمع از این تفاهم نامه افزایش مطالعات، آسیب شناسی، تحقیق و توسعه، تقویت زیرسازی و بومی سازی است. در تلاشیم با ایده ها و طرح های طرفین مقابل در حوزه افزایش بهره وری، با به کارگیری به روزترین روش های استخراج، مانع از تضعیف ذخایر معدنی شویم و همچنین در گام اول با آسیب شناسی ، تامین نیازهای منابع انسانی را در اولویت قرار خواهیم داد.

معاون برنامه ریزی و توسعه مجتمع سنگ آهن سنگان خواف اضافه کرد: این تفاهم نامه به مدت ۲سال و قابل تمدید در صورت توافق طرفین است. تفاهم نامه بار مالی نداشته و پس از تشکیل کارگروه ها ذیل این تفاهم نامه، برای هر یک از اهداف مانند اکتشاف، بهره برداری، آسیب شناسی و… سه عضو از طرفین تفاهم نامه وارد کارگروه مربوطه شده و پس از نیازسنجی، قرارداد مستقلی در خصوص ارائه خدمات منعقد خواهد شد.

زهدی عنوان کرد: هدف مجموعه در اولین گام، بهره مندسازی مردم منطقه از مسئولیت های اجتماعی مجتمع است و بایستی از اجرای بند ۵ ماده ۱۴ قانون معادن بهره مند شویم که در این راستا پروژه ها و موضوعات مختلفی در حوزه بهره وری برای ورود مردم به مجتمع سنگان وجود دارد و از جمله آنها می توان به استفاده از انرژی های پاک اشاره کرد. طبق آئین نامه معادن، می توانیم از محل معافیت های حقوق دولتی تا سقف ۲۰ درصد به نفع مردم استفاده کنیم تا سود این کار به مردم منطقه برسد.

وی خاطرنشان کرد: اگر نیاز پیدا کنیم که توسط شرکت های دانش بنیان و دانشگاه فردوسی، یک فناوری جدید برای ما تولید شود، اقدام به عقد قراردادی مستقل با این دو مرکز خواهیم کرد و پس از عقد قرارداد، طبق مصوبات موجود، هزینه هر طرح به طرفین مقابل پرداخت می شود. یکی از اساسی ترین نیازهای مجتمع، استخراج و اکتشاف است و لذا پس از تشکیل کارگروه ها و نیازسنجی ها قراردادهای مختلفی بسته خواهد شد.

معاون برنامه ریزی و توسعه مجتمع سنگ آهن سنگان اظهار کرد: مجتمع سنگ آهن سنگان به عنوان تنها مجتمع دولتی حاضر در شرق کشور، وظیفه تامین خوراک اولیه شرکت های سرمایه گذار سنگان را بر عهده دارد و ما موظفیم طبق مصوبه هیات وزیران  با افق دید ۱۴۰۴، تا ۳۰ درصد خوراک اولیه فولاد کشور را تامین کنیم. امسال برنامه ما استخراج و توزیع سنگ آهن به میزان ۲۵ میلیون و ۲۰۰ هزار تن است که برای این میزان بایستی ۱۰ هزار متر اکتشاف معدنی انجام شود که این میزان اکتشاف، ۷۵ میلیون تن باطله برداری به همراه خواهد داشت و همچنین قریب به ۲۰۰ هزار تن تولید دانه برداری داریم.

انتهای پیام