هدیه ای بی نظیر از ماه به ابوظبی

غزال زیاری: تابه حال برایتان پیش آمده که با نگاه کردن به ماه، تصور کنید که فراتر از صحنه های به تصویر درآمده در مأموریت های آپولو، آنجا واقعاً چه شکلی است و چه مناظری پیش روی شماست؟

حالا این امکان برای بازدیدکنندگان موزه تاریخ طبیعی ابوظبی فراهم شده تا به زودی بتوانند سطح کوچکی از ماه را از نزدیک تماشا کنند. در مورد یک شهاب سنگ شگفت انگیز ماه به نام ” شمال غربی آفریقا ۱۲۶۹۱” (NWA ۱۲۶۹۱ ) صحبت می کنیم که به زودی به معرض نمایش گذاشته خواهد شد.

شهاب سنگ های قمری ازجمله کمیاب ترین گنجینه های آسمانی هستند که نمونه های نسبتاً کمی از آن ها شناخته شده است. چنین شهاب سنگ هایی برای دانشمندان ارزش بالایی دارند؛ چرا که از بخش های وسیعی از سطح ماه می آیند که هنوز مأموریت های فضایی موفق به نمونه برداری از آن ها نشده اند.

شهاب سنگ قمری چیست؟

این نوع شهاب سنگ، در واقع در اثر برخورد سیارک یا دنباله دار، از روی سطح ماه به بیرون پرتاب می شوند و سپس به شکل شهاب سنگ به زمین سقوط می کنند.

شهاب سنگ های قمری در واقع، هدیه ای از ماه هستند که توسط طبیعت و بدون هزینه کردن برای مأموریت های فضایی، تحویل ما زمینی ها می شوند.

یافته ای شگفت انگیز

شهاب سنگ NWA ۱۲۶۹۱، در ژانویه سال ۲۰۱۷ در بخش غربی صحرای بزرگ آفریقا کشف شد که یکی از حیرت انگیزترین یافته هاست و ترکیب معدنی آن حکایت از وقوع چندین ضربه بر سطح ماه دارد.

حمد یونس المرزوقی، دستیار متصدی موزه ابوظبی معتقد است که این برخورد چند سال پیش اتفاق نیفتاده است. او دراین باره توضیح داد: «این شهاب سنگ، بعد از جدا شدن از سطح ماه و پرت شدن در فضا، برای چندین هزار سال به دور زمین می چرخیده و معلوم هم نیست که چندین سال هم در صحرای آفریقا بوده. ما این سنگ را برشیا نامیده ایم؛ چون از انواع مواد معدنی و تکه های سنگی تشکیل شده که قبل از اینکه یکپارچه شده و از سطح ماه جدا شوند، کم وبیش در اثر ضربه های زیاد دچار شوک شده و مخلوط شده اند.»

شاید این سؤال مطرح شود که چرا شهاب سنگ ها و از جمله این شهاب سنگ قمری بیشتر در بیابان ها یافت می شوند؟

المرزوقی دراین باره توضیح داد: «دلیل اصلی آن این است که در بیابان های خشک، این شرایط فراهم است که چنین شهاب سنگ هایی از تغییر در امان بمانند. به علاوه شهاب سنگ ها به خاطر رنگ تیره شان در بیابان ها بیشتر به چشم می آیند؛ بنابراین این طور نیست که در مکان های دیگر سقوط نکنند؛ مثلاً طبق شواهد موجود پارسال یک شهاب سنگ در زمین تنیسی در فرانسه پیداشده بود. بحث اینجاست که شانس مشاهده و یافتن یک شهاب سنگ در بیابان بیشتر است؛ صرفاً به این خاطر که متفاوت تر از هر چیز دیگری در اطراف به نظر می رسند.»

نمونه شهاب سنگ قمری موزه تاریخ طبیعی ابوظبی ۱۳.۵ کیلوگرم وزن دارد. البته المرزوقی به این نکته اشاره کرد که شهاب سنگ ها در هنگام پرتاب بسیار بزرگ تر بوده اند: «شهاب سنگ ها هنگام عبور از جو زمین، بخشی از جرمشان را از دست می دهند و گاهی حتی به صد تا هزار قطعه خرد می شوند و در موارد نادر هنگام فرود روی سطح زمین، بخش هایی از آن جدا می شوند.»

نمایش نمونه های بیشتری از شهاب سنگ

موزه ابوظبی در حال حاضر مشغول جمع آوری نمونه های شهاب سنگ های بیشتری به عنوان بخشی از فرآیند آموزش های علمی درباره آن هاست و المرزوقی معتقد است که شهاب سنگ ها، جاذبه مهمی در داستان کره زمین هستند.

در بخش دیگری از موزه، شهاب سنگ معروفی که در سال ۱۹۶۹ میلادی و تنها دو ماه پس از فرود اولین انسان بر سطح ماه، در خارج از شهر مورچیسون استرالیا فرود آمده بود به نمایش گذاشته شده است. دانشمندان در درون این شهاب سنگ، دانه های پیش از خورشیدی را یافتند که به عنوان گردوغبار ستاره ای نیز شناخته می شود و در طی انفجار ستارگان، مدت ها قبل از شکل گیری منظومه شمسی ما شکل گرفته بودند.

سفر بازدیدکنندگان موزه تاریخ طبیعی ابوظبی به تاریخ بسیار دورتر از تمدن ها خواهد رسید. از تئوری بیگ بنگ که توضیح می دهد چگونه جهان آغازشده تا منظومه شمسی و شکل گیری زمین با استفاده از نمونه هایی برای کمک به بیان داستان آن ازنظر زمان و مقیاس.

در بخش دیگری از این موزه نیز بازدیدکنندگان به نمایشگاه دایناسورها و فسیل های آن می رسند که شاید تماشای این بخش در کنار بازدید از جاذبه های نجومی و فضایی نیز به همان اندازه جذاب و هیجان انگیز باشد.

منبع: gulfnews

۲۲۷۲۲۷