مهمترین روندها و چالش های آلمان در آستانه انتخابات

در پی شکست دولت ائتلافی موسوم به چراغ راهنمایی در آلمان، انتخابات پارلمانی زودهنگام در این کشور روز ۲۳ فوریه برگزار خواهد شد. این چهارمین مورد در تاریخ آلمان فدرال است که دوره قانونگذاری پیش از موعد به پایان می رسد.

در این یادداشت نگاهی گذرا به مهمترین روندها و چالش های آلمان در آستانه انتخابات پیش روی خواهیم داشت.
 

وضعیت اقتصادی و اجتماعی آلمان

اقتصاد آلمان در حال حاضر با چالش های متعددی مواجه است. بحران های اقتصادی جهانی، افزایش قیمت انرژی ناشی از جنگ اوکراین، تورم بالا و بحران زنجیره های تأمین تأثیرات منفی زیادی بر رفاه مردم و تصمیمات سیاسی دارند. نظرسنجی های Forsa و Infratest dimap نشان داده اند که مسائل اقتصادی یکی از اولویت های اصلی رای دهندگان است. بسیاری از مردم به دنبال احزاب و سیاست هایی هستند که بتوانند به بحران اقتصادی پاسخ دهند و هزینه های زندگی را کاهش دهند.

حزب CDU (اتحادیه دموکرات مسیحی) با تمرکز بر مسائل اقتصادی و امنیتی، به دنبال جلب آرای بخش های میانه و سنتی جامعه است که به دنبال ثبات و رشد اقتصادی هستند. این حزب در تبلیغات خود بر تقویت اقتصاد بازار آزاد و کاهش مالیات ها تأکید کرده است.

در مقابل، حزب SPD(حزب سوسیال دموکرات)و سبزها نیز به نوبه خود در تلاش هستند تا بر اهمیت سیاست های اجتماعی و حمایتی برای طبقات آسیب پذیر تأکید کنند. گرچه حزب SPD به عنوان حزب حاکم به دنبال پاسخگویی به نگرانی های اقتصادی است، اما فشارهایی برای ارائه راه حل های عملی و فوری در زمینه افزایش هزینه های زندگی و بیکاری بلندمدت وجود دارد.

بحران مهاجرت و نگرانی های اجتماعی

بحران مهاجرت یکی از مسائل اصلی دیگر است که در انتخابات۲۰۲۵ آلمان اهمیت زیادی خواهد داشت. در سال های اخیر، آلمان با افزایش تعداد پناهجویان و مهاجران روبه رو بوده و این موضوع به یکی از داغ ترین مسائل سیاسی تبدیل شده است.

حزب AfD (آلترناتیو برای آلمان)از این وضعیت به نفع خود بهره برداری کرده است و نظرسنجی ها نشان می دهند که این حزب در مناطقی که مشکلات مهاجرت بیشتر به چشم می آید، حمایت بالاتری دارد. طبق آمار YouGov و Emnid، AfD به ویژه در ایالت های شرقی آلمان که نگرانی ها درباره مهاجرت و هویت ملی بیشتر است، رشد قابل توجهی را تجربه کرده است.
حزب CDU نیز با اتخاذ مواضع سختگیرانه تر در مورد مهاجرت سعی دارد آرای محافظه کاران و کسانی که به سیاست های مهاجرتی دولت SPD انتقاد دارند، جلب کند. این حزب خواهان کنترل بیشتر بر مرزها و کاهش پذیرش پناهجویان است.

از سوی دیگر، حزب سبزها و SPD به دنبال سیاست های انسانی تر در قبال مهاجران هستند. این احزاب به حقوق بشر و ایجاد سیاست های اجتماعی برای ادغام مهاجران تأکید دارند. به همین دلیل، آن ها به ویژه در میان رای دهندگان جوان و اقشار لیبرال تر حمایت دارند.

تحولات زیست محیطی و سیاست های اقلیمی

مسائل زیست محیطی و تغییرات اقلیمی همچنان در کانون توجه احزاب آلمان قرار دارند، به ویژه با توجه به فشارهای جهانی برای کاهش کربن و دست یابی به اهداف توافقات بین المللی مانند توافق پاریس. حزب سبزها، که به شدت در این زمینه فعال است، در آستانه انتخابات ۲۰۲۵ سعی دارد تا پیام های خود را در خصوص اهمیت انرژی های تجدیدپذیر، کاهش آلاینده ها و مقابله با تغییرات اقلیمی بیشتر کند.

این حزب در نظرسنجی ها از حمایت قابل توجهی برخوردار است، به ویژه در میان رای دهندگان آگاه از مسائل زیست محیطی و طبقات جوان تر. طبق داده های Forsa، این حزب به ویژه در میان افراد با تحصیلات عالی و ساکنان شهرهای بزرگ حمایت زیادی دارد.

حزب SPD نیز به ویژه از زمان پیوستن به دولت ائتلافی در تلاش است تا سیاست های اقلیمی خود را اجرایی کند. اما برخی از سیاست های دولت مانند افزایش قیمت انرژی و مالیات های مرتبط با کربن با واکنش منفی از سوی برخی گروه ها روبه رو بوده است.

تحولات داخلی و بحران های اجتماعی

بحران های اجتماعی در آلمان، به ویژه در زمینه بهداشت، آموزش و مسکن، به مسئله ای پرتنش تبدیل شده اند که تأثیرات زیادی بر انتخابات آینده خواهد داشت. در سال های اخیر، آلمان با مشکلاتی نظیر افزایش اجاره بها، کمبود مسکن و ناکارآمدی در سیستم بهداشتی روبه رو بوده است. این مسائل باعث اعتراضات عمومی و فشار بر دولت فعلی شده است.
طبق نظرسنجی های اخیر از YouGov و Infratest dimap، مشکلات مسکن و بهداشت به عنوان اولویت های اصلی بسیاری از آلمانی ها مطرح است. حزب SPD، که در حال حاضر مسئول دولت است، در تلاش است تا از سیاست های خود در این زمینه ها دفاع کند. اما از آنجا که این بحران ها به وضوح حل نشده اند، احتمالاً حزب SPD با فشارهایی در این حوزه مواجه خواهد بود.
 

در مقابل، حزب CDU به همراه FDP بر اهمیت اصلاحات ساختاری در این بخش ها تأکید کرده و تلاش دارد تا خود را به عنوان گزینه ای برای حل بحران های اجتماعی معرفی کند.

تأثیر بحران اوکراین و سیاست خارجی

بحران اوکراین همچنان یک موضوع مهم در سیاست آلمان است و به طور مستقیم بر نگرش های عمومی نسبت به دولت و احزاب مختلف تأثیر گذاشته است. سیاست خارجی آلمان به ویژه در مواجهه با جنگ اوکراین و حمایت از تحریم ها علیه روسیه و حمایت از پناهندگان اوکراینی در داخل کشور، یکی از مباحث اصلی در سیاست های احزاب خواهد بود. حزب SPD که به رهبری اولاف شولتس در دولت است، به شدت درگیر تصمیم گیری های کلیدی در زمینه سیاست خارجی بوده و تلاش کرده تا نقش آلمان را در بحران اوکراین تقویت کند.

از سوی دیگر، حزب CDU و به ویژه حزب AfD انتقادات زیادی به سیاست های دولت در قبال جنگ اوکراین دارند. در حالی که حزب CDU از سیاست های حمایت از اوکراین حمایت می کند، به دلیل نگرانی های اقتصادی و پیامدهای تحریم ها، نقدهایی به هزینه های بلندمدت این سیاست ها وارد کرده است. حزب AfD نیز بر مخالفت با سیاست های دولت در زمینه اوکراین و کاهش وابستگی به ناتو تأکید دارد. نظرسنجی های اخیر نشان می دهند که بسیاری از رای دهندگان نگران تأثیرات اقتصادی جنگ بر زندگی روزمره خود هستند.

 تأثیر رسانه ها و شبکه های اجتماعی

رسانه ها و شبکه های اجتماعی به طور فزاینده ای بر نتایج انتخابات آلمان تأثیر می گذارند. در دوره های اخیر، استفاده از رسانه های اجتماعی برای تبلیغات انتخاباتی و بسیج رای دهندگان نقش مهمی ایفا کرده است. احزاب مختلف به ویژه حزب AfD از پلتفرم های آنلاین برای جذب رای دهندگان ناراضی و انتقاد از سیاست های دولت استفاده کرده اند. در مقابل، حزب SPD و سبزها تلاش کرده اند تا پیام های خود را از طریق رسانه های اصلی و شبکه های اجتماعی به گروه های هدف خود منتقل کنند.

نظرسنجی ها و تحقیقات نشان می دهند که ۵۰ تا ۶۰ درصد از مردم آلمان از شبکه های اجتماعی برای دریافت اخبار و اطلاعات سیاسی استفاده می کنند. این امر باعث شده است که احزاب نیاز به استراتژی های دیجیتال قوی تر و هدفمندتری داشته باشند. حزب CDU به ویژه در این زمینه از تکنیک های پیشرفته تر دیجیتال مارکتینگ استفاده کرده است تا از رقابت ها عقب نماند.

جوانان و تغییرات دموگرافیک

جوانان به عنوان یک گروه هدف مهم برای انتخابات ۲۰۲۵ شناخته می شوند. طبق نظرسنجی های Forsa و Emnid, گروه های سنی جوان تر تمایل بیشتری به احزاب چپ گرا مانند حزب سبزها و حزب SPD دارند. این گروه ها به طور ویژه به مسائل زیست محیطی، تغییرات اقلیمی و عدالت اجتماعی توجه دارند و نقش عمده ای در شکل گیری نتایج انتخابات ایفا خواهند کرد.

حزب سبزها به ویژه در جلب حمایت رای دهندگان جوان موفق بوده است. آن ها بر سیاست های زیست محیطی، انرژی های تجدیدپذیر، و برابری اجتماعی تأکید دارند و در نظرسنجی ها از حمایت بالایی در میان دانشجویان و جوانان دارای تحصیلات عالی برخوردار هستند.

حزب CDU و FDP به طور معمول از حمایت کمتری در این گروه سنی برخوردارند، اما در تلاشند تا با تمرکز بر مسائل اقتصادی، اشتغال و کارآفرینی برای نسل جوان، آرای این بخش از جامعه را جلب کنند.
 

چشم انداز ائتلاف ها و تشکیل دولت آینده

یکی از ویژگی های انتخابات آلمان در سال ۲۰۲۵ احتمالاً تشکیل ائتلاف های پیچیده تر خواهد بود. براساس وضعیت نظرسنجی ها، هیچ یک از احزاب به نظر نمی رسد که بتوانند به تنهایی اکثریت لازم برای تشکیل دولت را به دست آورند. به همین دلیل، ائتلاف های احتمالی می تواند شامل ترکیب های مختلفی از احزاب بزرگ و کوچک باشد.

شایع ترین ائتلاف های ممکن شامل:
CDU/CSU + FDP (ائتلاف راست میانه)
SPD + سبزها + FDP (ائتلاف چپ میانه)
CDU/CSU + سبزها (ائتلاف میانه رو)

در این راستا، توافقات پیچیده ای در خصوص مسائل اقتصادی، زیست محیطی و مهاجرت ممکن است بر فرآیند تشکیل دولت تأثیرگذار باشد.

*کارشناس مسائل اروپا

۳۱۱۳۱۱