خلاصه کتاب سومین هم اندیشی صرف ( نویسنده شهرام مدرس خیابانی، فریبا قطره )

کتاب «مجموعه مقالات سومین هم اندیشی صرف» اثری ارزشمند است که حاصل تلاش و پژوهش های برجسته در حوزه صرف زبان فارسی است و به مباحث کلیدی و نظریه های نوینی چون نظریه بهینگی بازنمون بنیاد، مفهوم ستاک ساخت واژی و پسوندافزایی اشتقاقی در چارچوب نظریه فب می پردازد. این مجموعه، زیر نظر شهرام مدرس خیابانی و فریبا قطره، مرجعی مهم برای دانشجویان و پژوهشگران زبان شناسی به شمار می رود.

صرف، به عنوان یکی از مهم ترین شاخه های زبان شناسی، همواره کانون توجه پژوهشگران بوده است. مطالعه ساختار درونی واژگان، فرآیندهای تصریفی و اشتقاقی، و نحوه شکل گیری واژه های جدید، نه تنها برای درک عمیق تر هر زبان ضروری است، بلکه دریچه هایی نو به سوی فهم سازوکارهای شناختی زبان می گشاید. در زبان فارسی، صرف از پیچیدگی ها و ظرافت های خاص خود برخوردار است که مطالعه آن را برای متخصصان این حوزه جذاب تر می کند.

در این میان، هم اندیشی های علمی نقش حیاتی در پیشبرد دانش و تبادل یافته های جدید ایفا می کنند. «سومین هم اندیشی صرف» که در اسفند ماه سال ۱۳۹۰ برگزار شد، نمونه ای بارز از این گردهمایی های علمی است. این همایش، بستری را برای ارائه آخرین پژوهش ها، طرح نظریه های نوین و بحث و تبادل نظر میان صاحب نظران فراهم آورد. کتاب «مجموعه مقالات سومین هم اندیشی صرف»، حاصل این رویداد علمی است که مقالات برگزیده آن را گردآوری کرده است. شهرام مدرس خیابانی و فریبا قطره، به عنوان گردآورندگان و ویراستاران این اثر، تلاش کرده اند تا مجموعه ای منسجم و روشمند از مقالات برتر در زمینه صرف زبان فارسی را به جامعه علمی ارائه دهند.

این مقاله تحلیلی، با هدف ارائه خلاصه ای دقیق و عمیق از محتوای کتاب، به بررسی مفاهیم کلیدی، نظریه های مطرح شده و نتایج اصلی مقالات این مجموعه می پردازد. تلاش می شود تا خواننده، به ویژه دانشجویان مقاطع تحصیلات تکمیلی، پژوهشگران زبان شناسی و علاقه مندان به مباحث تخصصی دستور زبان فارسی، با درکی جامع و تحلیلی از این اثر ارزشمند آشنا شوند.

نگاهی به سومین هم اندیشی صرف و اهمیت آن

همایش های علمی، بستری برای تلاقی اندیشه ها و تبادل دانش میان پژوهشگران هستند. در حوزه زبان شناسی، برگزاری رویدادهایی تخصصی مانند «هم اندیشی صرف» اهمیت دوچندانی دارد؛ چرا که این گردهمایی ها امکان بررسی دقیق تر و موشکافانه تر پدیده های زبانی را فراهم می آورند. سومین هم اندیشی صرف، نه تنها فرصتی برای ارائه نتایج تحقیقات جدید بود، بلکه نقش مهمی در شناسایی چالش ها و چشم اندازهای آتی پژوهش در صرف فارسی ایفا کرد.

پیشینه و اهداف همایش

سومین هم اندیشی صرف انجمن زبان شناسی ایران، در اسفندماه ۱۳۹۰ در محل پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی برگزار شد. این تاریخ، نقطه عطفی در فعالیت های علمی انجمن زبان شناسی ایران در زمینه صرف به شمار می رود. هدف اصلی از برگزاری این همایش، فراتر از صرفاً گردآوری مقالات بود؛ بلکه ارتقاء سطح علمی حوزه صرف زبان فارسی، آشنایی پژوهشگران داخلی با آخرین دستاوردهای یکدیگر و فراهم آوردن فرصتی برای بحث و تبادل نظر سازنده در مورد مباحث مطرح شده، از جمله اهداف محوری آن محسوب می شد.

این همایش قصد داشت تا با ایجاد فضایی تعاملی، به پژوهشگران امکان دهد تا از نقاط قوت و ضعف رویکردهای مختلف آگاه شوند و زمینه های همکاری های آینده را شناسایی کنند. توجه به جنبه های کاربردی و نظری صرف، و تلاش برای پر کردن شکاف میان نظریه و عمل در مطالعات زبانی، از دیگر ابعاد مهم این گردهمایی بود.

گستردگی و تنوع مقالات

فراخوان عمومی برای ارسال مقاله به سومین هم اندیشی صرف، با استقبال چشمگیری مواجه شد. حجم بالای مقالات ارسالی، خود گویای توجه فزاینده جامعه علمی ایران به حوزه صرف و رویکردهای نوین پژوهشی در این زمینه بود. شورای علمی هم اندیشی با دقت فراوان، مقالات ارسالی را بررسی و از میان آن ها، مناسب ترین ها را برای ارائه انتخاب کرد. این فرآیند دقیق داوری، تضمین کننده کیفیت علمی بالای مقالات پذیرفته شده بود.

تنوع موضوعات و رویکردهای مطرح شده در مقالات پذیرفته شده، یکی از برجسته ترین ویژگی های این مجموعه است. از نظریه های صرف صورت گرا و معناگرا گرفته تا مطالعات پیکره بنیاد و کاربردی، تمامی جنبه ها در این همایش مورد توجه قرار گرفتند. این تنوع، نشان دهنده پویایی و تکثر دیدگاه ها در میان پژوهشگران صرف زبان فارسی است و بیانگر آن است که این حوزه در ایران در حال حرکت به سمت یک رویکرد جامع و چندوجهی است. به دلیل کثرت مقالات باکیفیت، برای نخستین بار در این نوع همایش ها، علاوه بر سخنرانی، بخشی از مقالات در قالب پوستر ارائه شدند که این خود نشانه ای از فراگیر شدن رویکردهای نوین در ارائه یافته های علمی بود.

مروری بر نظریه ها و رویکردهای محوری در مقالات کتاب

کتاب «مجموعه مقالات سومین هم اندیشی صرف» فراتر از یک گردآوری ساده است؛ این اثر، آینه ای تمام نما از جریان های فکری و نظریه های محوری است که در زمان برگزاری همایش، مورد توجه پژوهشگران صرف زبان فارسی بوده اند. در این بخش، به بررسی عمیق تر برخی از این نظریه ها و چگونگی به کارگیری آن ها در مقالات این مجموعه می پردازیم.

نظریه بهینگی بازنمون بنیاد (Optimality Theory)

نظریه بهینگی (Optimality Theory – OT) یکی از تأثیرگذارترین رویکردها در زبان شناسی معاصر، به ویژه در حوزه های واج شناسی و صرف، است. این نظریه بر این مبنا استوار است که ساختارهای زبانی، نتیجه بهینه سازی و رعایت مجموعه ای از محدودیت های جهانی (constraints) هستند که در هر زبان به شیوه ای سلسله مراتبی مرتب شده اند. به عبارت دیگر، از میان مجموعه ای از بازنمودهای ممکن (Candidates)، بازنمود نهایی (Optimal Candidate) که کمترین تخلف را از محدودیت های با رتبه بالاتر دارد، انتخاب می شود.

در مقالات این مجموعه، نظریه بهینگی بازنمون بنیاد به عنوان رویکردی تلفیقی مورد بحث قرار گرفته است. این رویکرد، ضمن بهره گیری از صورت گرایی و چارچوب کلی نظریه بهینگی، قواعد بازنمون صرفی را به مثابه محدودیت هایی تخطی پذیر و مرتبه بندی شده در نظر می گیرد. پژوهشگران در این مقالات، تلاش کرده اند تا با استفاده از این چارچوب، پدیده های صرفی زبان فارسی، به ویژه در حوزه تصریف (Inflection)، را تحلیل کنند. مزیت اصلی این رویکرد، توانایی آن در ارائه تبیینی یکپارچه برای پدیده هایی است که در رویکردهای مبتنی بر قواعد دشوارتر به نظر می رسند. چالش ها نیز عمدتاً به انتخاب و رتبه بندی صحیح محدودیت ها و تعمیم پذیری آن ها به طیف وسیعی از داده های زبانی مربوط می شود.

مفهوم ستاک ساخت واژی در چارچوب نظریه صرف مبتنی بر تکواژ قاموسی

ستاک (Stem) یکی از مفاهیم بنیادی در ساخت واژه و صرف است که به بخشی از یک کلمه اشاره دارد که تکواژهای تصریفی به آن اضافه می شوند. در بسیاری از زبان ها، ستاک می تواند شامل ریشه و تکواژهای اشتقاقی باشد، اما خود تصریف نشده باقی می ماند. اهمیت مفهوم ستاک در زبان فارسی، به دلیل فرآیندهای پیچیده صرفی و اشتقاقی، دوچندان است.

در مقالات این کتاب، مفهوم ستاک ساخت واژی در چارچوب نظریه صرف مبتنی بر تکواژ قاموسی (Lexicon-based Morphology) مورد بررسی قرار گرفته است. این نظریه بر این باور است که بسیاری از فرآیندهای ساخت واژی در سطح واژگان (lexicon) انجام می شوند و تکواژهای قاموسی نقش محوری در تشکیل کلمات ایفا می کنند. تحلیل این مفهوم در زبان فارسی، چالش هایی را در پی دارد، به ویژه در مورد افعال مرکب و ساختارهای پیچیده اسمی. مقالات موجود در این بخش، تلاش کرده اند تا با ارائه شواهد زبانی و تبیین نظری، چیستی ستاک در فارسی و نحوه تعامل آن با تکواژهای دیگر را در این چارچوب نظری روشن سازند. این مطالعات به درک عمیق تری از سلسله مراتب ساختاری واژگان در فارسی کمک می کنند.

پسوندافزایی اشتقاقی زبان فارسی در چارچوب نظریه فب (FB Theory)

پسوندافزایی اشتقاقی (Derivational Suffixation) یکی از فرآیندهای مهم در زبان فارسی است که از طریق آن، واژه های جدیدی با تغییر رده دستوری یا معنایی واژه پایه ساخته می شوند. پسوندهای اشتقاقی، بر خلاف پسوندهای تصریفی، معمولاً معنای جدیدی به واژه می افزایند یا رده دستوری آن را تغییر می دهند (مانند تبدیل اسم به صفت یا فعل به اسم).

نظریه فب (FB Theory) که نام کامل آن Forward-Backward Theory یا Feature-Based Theory است، یکی از چارچوب های نظری است که برای تحلیل فرآیندهای ساخت واژی و نقش ویژگی های دستوری در این فرآیندها به کار می رود. مقالات این مجموعه، به تحلیل دقیق پسوندافزایی اشتقاقی در زبان فارسی با استفاده از چارچوب نظریه فب پرداخته اند. این رویکرد به پژوهشگران امکان می دهد تا ویژگی های صرفی و نحوی پسوندهای اشتقاقی را به دقت بررسی کنند و نقش آن ها را در تشکیل واژه های جدید و تغییرات معنایی تبیین نمایند. یافته های این بخش از کتاب، به روشن شدن سازوکارهای پیچیده اشتقاق در فارسی و تعیین مرز میان پدیده های صرفی و نحوی کمک شایانی می کند. بررسی های انجام شده در این بخش، می تواند زمینه ساز مطالعات دقیق تر در زمینه میزان زایایی پسوندهای اشتقاقی و محدودیت های کاربرد آن ها در فارسی معاصر باشد.

خلاصه تفصیلی مقالات کلیدی کتاب

کتاب «مجموعه مقالات سومین هم اندیشی صرف» مجموعه ای غنی از پژوهش های پیشرو در حوزه صرف زبان فارسی است. هر مقاله در این مجموعه، دریچه ای به سوی یکی از جنبه های پیچیده و چالش برانگیز این حوزه می گشاید. در ادامه، به خلاصه ای تفصیلی از مقالات کلیدی این اثر می پردازیم تا خواننده با عمق و تنوع مباحث مطرح شده آشنا شود.

نظریه ی بهینگی بازنمون بنیاد: رویکردی محدودیت بنیاد

این مقاله، به معرفی عمیق و تبیین نظریه بهینگی بازنمون بنیاد می پردازد. هسته مرکزی بحث بر این مفهوم استوار است که ساختارهای صرفی، نه صرفاً با پیروی از قواعد خطی، بلکه از طریق تعامل و بهینه سازی مجموعه ای از محدودیت های تخطی پذیر و مرتبه بندی شده شکل می گیرند. نویسنده تلاش کرده تا صورت گرایی و دقت نظریه بهینگی را با واقعیت های بازنمون صرفی در هم آمیزد. برای ملموس تر شدن بحث، مثال هایی از حوزه تصریف زبان فارسی ارائه شده اند که نشان می دهند چگونه این رویکرد می تواند مزیت هایی نسبت به الگوهای صرف مبتنی بر قواعد سنتی داشته باشد، به ویژه در تبیین پدیده هایی که چندگانگی ساختاری دارند یا از نظر ساختاری پیچیده اند. این مقاله پایه ای برای درک سایر مقالاتی است که از رویکرد بهینگی استفاده می کنند.

مفهوم ستاک ساخت واژی در چارچوب نظریه ی صرف مبتنی بر تکواژ قاموسی

این مقاله به یکی از بنیادی ترین مفاهیم در ساخت واژه، یعنی ستاک (stem)، می پردازد. نویسنده با اتکا به نظریه صرف مبتنی بر تکواژ قاموسی، چیستی و کارکرد ستاک در زبان فارسی را مورد کندوکاو قرار می دهد. بحث اصلی بر این محور است که ستاک به عنوان یک واحد انتزاعی یا فیزیکی، نقش حیاتی در فرآیندهای تصریفی و اشتقاقی ایفا می کند و شناخت دقیق آن، برای تبیین بسیاری از پدیده های واژه سازی ضروری است. مقاله به این سوال می پردازد که آیا ستاک در فارسی همواره ثابت است یا می تواند دستخوش تغییر شود و چگونه می توان آن را از ریشه یا واژه پایه متمایز کرد. تحلیل ها با مثال های متعددی از ساختار افعال، اسم ها و صفات فارسی همراه است که به درک عمیق تر این مفهوم در یک چارچوب نظری خاص کمک می کند.

پسوندافزایی اشتقاقی زبان فارسی در چارچوب نظریه ی فب

این مقاله، با تمرکز بر پسوندهای اشتقاقی زبان فارسی، از چارچوب نظریه فب (Feature-Based Theory) برای تحلیل دقیق این پدیده بهره می برد. نظریه فب، فرآیندهای ساخت واژی را بر پایه ویژگی های دستوری (مانند رده، جنس، عدد و …) تبیین می کند. نویسنده به این پرسش پاسخ می دهد که چگونه پسوندهای اشتقاقی در فارسی، با الحاق به واژه پایه، هم به تغییر رده دستوری واژه منجر می شوند و هم تغییرات معنایی خاصی را ایجاد می کنند. مقاله به بررسی محدودیت ها و سازوکارهای حاکم بر پسوندافزایی اشتقاقی می پردازد و یافته های آن به شناسایی الگوهای نظام مند در این فرآیند کمک می کند. این تحلیل نه تنها به درک چگونگی شکل گیری واژگان جدید در فارسی کمک می کند، بلکه نشان می دهد که چگونه ویژگی های صرفی و نحوی این پسوندها، ساختار نهایی واژه را تعیین می کنند.

مقولات واژگانی، از نظریه تا واقعیت

این مقاله به بررسی شکاف میان تعاریف نظری مقولات واژگانی (مانند اسم، فعل، صفت و …) و واقعیت های پیچیده و گاه مبهم کاربرد آن ها در زبان فارسی می پردازد. نویسنده به این سوال اساسی پاسخ می دهد که آیا تقسیم بندی های سنتی مقولات واژگانی، همواره قابلیت تبیین پدیده های زبانی را دارند یا خیر. این تحقیق، با ارائه شواهد از زبان فارسی، به ابهاماتی می پردازد که در تشخیص رده دقیق برخی واژگان پیش می آید و نشان می دهد که چگونه برخی واژه ها می توانند در مرز بین دو یا چند مقوله قرار گیرند. این مقاله رویکردی انتقادی به تعاریف صلب مقولات واژگانی دارد و بر لزوم انعطاف پذیری بیشتر در تحلیل آن ها تأکید می کند.

آیا انضمام و ترکیب در فعل فارسی توجیه پذیر است؟

این مقاله به بحث داغ و چالش برانگیز وجود فرآیندهای انضمام (incorporation) و ترکیب (compounding) در ساختار فعل فارسی می پردازد. انضمام، فرآیندی است که طی آن یک عنصر واژگانی (مانند اسم یا صفت) به درون یک فعل وارد می شود و یک واحد فعلی جدید را تشکیل می دهد. نویسنده با بررسی شواهد زبانی و تکیه بر رویکردهای نظری مختلف، به این سوال پاسخ می دهد که آیا می توان فعل های مرکب فارسی را نمونه ای از انضمام دانست یا خیر. مقاله با ارائه استدلال های دقیق و مثال های گوناگون، به بررسی تفاوت ها و شباهت های انضمام با ترکیب و سایر فرآیندهای واژه سازی در فارسی می پردازد و سعی می کند تا مرزهای این پدیده ها را روشن کند.

بررسی واژه سازی پسانحوی در زبان فارسی

این مقاله به پدیده ای کمتر مورد توجه قرار گرفته در واژه سازی، یعنی واژه سازی پسانحوی (postsyntactic word formation) می پردازد. این فرآیندها، بر خلاف واژه سازی های سنتی که در بخش واژگان انجام می شوند، پس از اعمال قواعد نحوی رخ می دهند. نویسنده با ارائه شواهد از زبان فارسی، به این سوال پاسخ می دهد که چه نوع واژه هایی از طریق فرآیندهای پسانحوی ساخته می شوند و سازوکار آن ها چگونه است. مقاله به بررسی مواردی می پردازد که در نگاه اول ممکن است صرفی یا اشتقاقی به نظر برسند، اما تحلیل عمیق تر نشان می دهد که شکل گیری آن ها متأثر از ساختارهای نحوی است. این تحقیق به گسترش درک ما از رابطه پیچیده میان صرف و نحو در زبان فارسی کمک می کند.

بررسی وندهای اشتقاقی زایا و غیرزایا در فارسی معاصر

این مقاله به تحلیل و طبقه بندی وندهای اشتقاقی در فارسی معاصر بر اساس مفهوم زایایی (productivity) می پردازد. زایایی به توانایی یک وند برای ایجاد واژه های جدید و کاربرد آن در ساخت های نوین اشاره دارد. نویسنده با استفاده از شواهد پیکره ای و تحلیل های آماری، وندهای اشتقاقی فارسی را به دو دسته زایا و غیرزایا تقسیم بندی می کند و عوامل مؤثر بر میزان زایایی آن ها را مورد بررسی قرار می دهد. این تحقیق نه تنها به شناسایی وندهای فعال در واژه سازی امروز فارسی کمک می کند، بلکه به درک چگونگی تغییر و تحول زبان از طریق فرآیندهای واژه سازی نیز کمک می کند.

صرف شناختی و گستره ی آن

این مقاله به معرفی و تبیین رویکرد صرف شناختی (Cognitive Morphology) می پردازد و گستره کاربرد آن را در تحلیل پدیده های صرفی زبان فارسی مورد بررسی قرار می دهد. صرف شناختی، بر خلاف رویکردهای صرفاً صورت گرا، به نقش ذهن و فرآیندهای شناختی در شکل گیری و درک ساختارهای صرفی تأکید دارد. نویسنده تلاش کرده تا با ارائه مثال هایی از فارسی، نشان دهد که چگونه مفاهیم شناختی مانند استعاره، مجاز و شمای های تصویری می توانند در تبیین پدیده های صرفی نقش داشته باشند. این مقاله دیدگاهی متفاوت به صرف ارائه می دهد که بر ارتباط صرف با معنا و جهان بینی گویشوران تأکید دارد.

بررسی پیکره بنیاد همنشینی پسوندهای اشتقاقی در زبان فارسی

این مقاله از روش شناسی پیکره بنیاد (Corpus-based) برای بررسی الگوهای همنشینی (collocation) پسوندهای اشتقاقی در زبان فارسی استفاده می کند. با تحلیل حجم عظیمی از داده های زبانی واقعی (پیکره)، نویسنده توانسته است الگوهای آماری مربوط به کاربرد پسوندهای اشتقاقی و ترکیب آن ها با واژگان پایه خاص را شناسایی کند. این تحقیق به درک ما از محدودیت های همنشینی و ترجیحات آماری در ترکیب پسوندها با انواع خاصی از واژه ها کمک می کند. یافته های این مقاله نه تنها برای زبان شناسان ارزشمند است، بلکه برای برنامه های پردازش زبان طبیعی و آموزش زبان نیز کاربردهای عملی فراوانی دارد.

«مجموعه مقالات سومین هم اندیشی صرف» با گردآوری پژوهش هایی نوآورانه در حوزه های نظریه بهینگی، ستاک ساخت واژی و پسوندافزایی اشتقاقی، گامی بلند در غنا بخشیدن به ادبیات علمی صرف زبان فارسی برداشته است.

دستاوردهای کلی و تأثیر کتاب بر حوزه صرف فارسی

کتاب «مجموعه مقالات سومین هم اندیشی صرف» تنها مجموعه ای از مقالات نیست، بلکه سندی از وضعیت پژوهش در حوزه صرف زبان فارسی در یک مقطع زمانی خاص است. این کتاب، با گردآوری طیف وسیعی از پژوهش ها، دستاوردهای مهمی را برای جامعه علمی به ارمغان آورده و تأثیر قابل توجهی بر آینده این رشته داشته است.

نوآوری ها و پژوهش های روزآمد

یکی از برجسته ترین دستاوردهای این کتاب، ارائه مقالات نوآورانه و پژوهش های روزآمد است. مقالات این مجموعه، صرفاً به تکرار نظریه های موجود نمی پردازند، بلکه با رویکردهای جدید، از جمله نظریه بهینگی بازنمون بنیاد، نظریه فب، و رویکردهای شناختی و پیکره بنیاد، به تحلیل پدیده های صرفی فارسی می پردازند. این نوآوری ها، به محققان امکان می دهند تا با ابزارهای تحلیلی جدید، به درک عمیق تری از ساختار و فرآیندهای واژه سازی در فارسی دست یابند. بحث هایی مانند بررسی واژه سازی پسانحوی و تمایز وندهای زایا و غیرزایا، نمونه هایی از همین نوآوری ها هستند که مسیرهای جدیدی برای تحقیقات آتی گشوده اند.

افزایش ادبیات علمی

انتشار این مجموعه، به طرز چشمگیری ادبیات علمی موجود در حوزه صرف زبان فارسی را غنا بخشیده است. پیش از این، منابع جامع و متمرکز بر پژوهش های نوین صرف فارسی نسبتاً محدود بودند. این کتاب، با ارائه مقالات باکیفیت و مستند، یک منبع معتبر و قابل اتکا برای دانشجویان، پژوهشگران و استادان زبان شناسی فراهم آورده است. این مجموعه به عنوان یک مرجع، امکان دسترسی به آخرین یافته ها و دیدگاه های پژوهشگران داخلی را در یک قالب سازمان یافته فراهم می سازد و به دانشجویان کمک می کند تا منابع لازم برای پایان نامه ها و مقالات خود را به راحتی بیابند.

اهمیت تبادل علمی

کتاب «مجموعه مقالات سومین هم اندیشی صرف» به وضوح اهمیت تبادل علمی و نقش همایش ها در توسعه و پویایی علم زبان شناسی در کشور را نشان می دهد. محتوای این کتاب، خود گواهی بر این حقیقت است که گردهمایی های تخصصی می توانند به تولید دانش جدید و ایجاد فضایی برای نقد و بررسی سازنده نظریه ها منجر شوند. این نوع هم اندیشی ها، فرصتی برای شناسایی استعدادهای جدید در حوزه پژوهش، شبکه سازی میان محققان و تقویت همکاری های علمی در آینده فراهم می کنند. این کتاب نه تنها ثمره یک تبادل علمی موفق است، بلکه خود الهام بخش برگزاری همایش های مشابه و تداوم مسیر پژوهش در صرف فارسی خواهد بود.

نتیجه گیری

کتاب «مجموعه مقالات سومین هم اندیشی صرف»، حاصل تلاش جمعی از پژوهشگران برجسته و رویدادی مهم در تاریخ زبان شناسی فارسی است. این اثر که به کوشش شهرام مدرس خیابانی و فریبا قطره گردآوری شده، نه تنها به عنوان خلاصه ای از مباحث مطرح شده در سومین هم اندیشی صرف عمل می کند، بلکه به عنوان یک منبع مرجع و بنیادین در حوزه صرف زبان فارسی، جایگاه ویژه ای دارد. مقالات موجود در این مجموعه، با تمرکز بر نظریه های پیشرفته مانند بهینگی بازنمون بنیاد، مفهوم ستاک ساخت واژی و تحلیل پسوندافزایی اشتقاقی در چارچوب نظریه فب، رویکردهای نوین و عمیقی را به چالش های صرف فارسی ارائه می دهند.

این کتاب برای هر زبان شناس، پژوهشگر، و دانشجوی علاقه مند به صرف فارسی، از ارزش بالایی برخوردار است. مطالعه این اثر نه تنها به درک عمیق تر تحولات و رویکردهای نوین در این حوزه کمک می کند، بلکه ابزارهای تحلیلی لازم را برای انجام پژوهش های آتی فراهم می آورد. «مجموعه مقالات سومین هم اندیشی صرف» نمونه ای بارز از پویایی علم زبان شناسی در ایران است و نشان می دهد که چگونه تبادل علمی می تواند به غنای ادبیات علمی و پیشرفت دانش منجر شود. از این رو، اکیداً توصیه می شود که علاقه مندان به این حوزه، این کتاب ارزشمند را مطالعه کرده و از محتوای غنی آن بهره مند شوند.

مشخصات کتاب

عنوان	توضیحات
نام کامل کتاب	مجموعه مقالات سومین هم اندیشی صرف
نویسندگان / گردآورندگان	شهرام مدرس خیابانی، فریبا قطره
ناشر چاپی	انتشارات نویسه پارسی
سال انتشار	۱۳۹۱
فرمت کتاب	PDF (نسخه الکترونیک)
تعداد صفحات	۲۴۸
زبان	فارسی
شابک	۹۷۸-۶۰۰-۹۳۵۷۰-۰-۰
موضوع کتاب	کتاب های صرف، زبان شناسی

درباره نویسندگان

شهرام مدرس خیابانی و فریبا قطره، هر دو از چهره های شناخته شده و تأثیرگذار در حوزه زبان شناسی ایران، به ویژه در گرایش صرف هستند. شهرام مدرس خیابانی، علاوه بر گردآوری و ویرایش این مجموعه، مقالات و آثار متعددی در زمینه ساخت واژه و صرف زبان فارسی منتشر کرده و از صاحب نظران فعال در تبیین نظریه های نوین زبان شناسی به شمار می رود. پژوهش های ایشان غالباً بر تحلیل نظام مند ساختارهای واژگانی و ارتباط آن ها با نحو متمرکز است.

فریبا قطره نیز از پژوهشگران برجسته حوزه زبان شناسی است که تمرکز ویژه ای بر مباحث صرف و ساخت واژه دارد. ایشان نیز در کنار فعالیت های پژوهشی، در ویرایش و گردآوری آثار مهمی در این زمینه نقش داشته اند. همکاری این دو نویسنده در مجموعه «سومین هم اندیشی صرف»، تضمین کننده کیفیت علمی و جامعیت این اثر است. تخصص و دقت نظر این دو در انتخاب مقالات و نظارت بر فرآیند ویرایش، موجب شده تا این کتاب به یک منبع قابل استناد برای دانشجویان و پژوهشگران تبدیل شود.