خلاصه کتاب مترسک (در چهار موقعیت) ( نویسنده عباس باباعلی )

«مترسک (در چهار موقعیت)» اثر عباس باباعلی، مجموعه ای از داستان های کوتاه است که با نگاهی نوآورانه و تحلیلی به هستی و موقعیت های نامتعارف انسانی می پردازد. این کتاب با رویکردی سورئال و فلسفی، خواننده را به تأملی عمیق در ابعاد مختلف زندگی و مرگ دعوت می کند.

کتاب «مترسک (در چهار موقعیت)» گامی نو در ادبیات داستانی معاصر ایران است که مرزهای واقعیت و خیال را در هم می شکند. عباس باباعلی، نویسنده ای که سبک و جهان بینی خاص خود را در ادبیات تثبیت کرده است، در این مجموعه با ترسیم موقعیت های ناممکن و باورناپذیر، خواننده را به چالش می کشد. این مقاله به عنوان یک تحلیل جامع و عمیق از این اثر، فراتر از معرفی صرف، به واکاوی خطوط داستانی، مضامین پنهان و پیام های کلیدی هر داستان می پردازد تا برای پژوهشگران، دانشجویان ادبیات و علاقه مندان به داستان کوتاه معاصر فارسی، منبعی معتبر و راهگشا باشد.

عباس باباعلی؛ خالق موقعیت های ناممکن

عباس باباعلی، نامی آشنا در عرصه داستان نویسی نوین ایران، نویسنده ای است که با رویکردی متفاوت و سبکی منحصر به فرد، جایگاه خود را در میان نویسندگان معاصر تثبیت کرده است. او پیش از «مترسک (در چهار موقعیت)»، مجموعه داستان دیگری را نیز منتشر کرده بود، اما این مجموعه به دلیل دربرداشتن داستان هایی که موفق به کسب جوایز معتبر ادبی شده اند، بیش از پیش مورد توجه قرار گرفت. باباعلی سالیان متمادی را صرف دستیابی به این سبک شخصی و جهان بینی ویژه خود کرده است و نتیجه این تلاش، خلق آثاری است که خواننده را به سفری در مرزهای واقعیت و ذهن دعوت می کند.

سبک نگارش عباس باباعلی را می توان در چند بعد کلیدی مورد بررسی قرار داد:

• استفاده از عناصر فانتزی و سورئال در بستر واقعیت: یکی از برجسته ترین ویژگی های آثار باباعلی، توانایی او در آمیختن واقعیت های ملموس و روزمره با عناصری خیالی و غیرمنطقی است. این آمیختگی نه تنها باعث ایجاد فضایی غریب و جذاب می شود، بلکه امکان پرداختن به مفاهیم عمیق فلسفی و انسانی را در بستر موقعیت های غیرمتعارف فراهم می آورد. به عنوان مثال، داستانی که در آن یک جسد روی تخت تشریح عاشق می شود، نمودی بارز از این رویکرد است.
• توجه وسواس گونه به جزئیات و فضاسازی: باباعلی با دقت مثال زدنی به توصیف جزئیات می پردازد و فضایی را خلق می کند که خواننده به آسانی می تواند خود را در آن تصور کند. این فضاسازی دقیق، حتی در موقعیت های ناممکن، به باورپذیری داستان کمک می کند و تأثیرگذاری آن را افزایش می دهد.
• استفاده از طنز تلخ و نگاه فلسفی به زندگی و مرگ: در لایه های پنهان داستان های باباعلی، اغلب طنزی تلخ نهفته است که از مواجهه با تناقضات و абсурدهای زندگی سرچشمه می گیرد. او با این طنز، به سؤالات عمیق فلسفی درباره هستی، مرگ، هویت و معنا می پردازد و خواننده را به تأمل وا می دارد.
• روایت از زاویه دید اول شخص و نقش پررنگ «منِ» راوی: بسیاری از داستان های این مجموعه با روایت اول شخص پیش می روند. این شیوه روایت، امکان نفوذ به لایه های درونی شخصیت ها و درک عمیق تر افکار و احساسات آن ها را فراهم می کند. «منِ» راوی در داستان های باباعلی اغلب در موقعیتی نامعمول قرار دارد که از طریق آن به جهان پیرامون خود نگاه می کند.

این مجموعه داستان علاوه بر نوآوری در سبک و محتوا، جوایز و افتخارات متعددی را نیز کسب کرده است که گواهی بر اهمیت و تأثیرگذاری آن در ادبیات داستانی ایران است. این جوایز نشان می دهد که باباعلی نه تنها مورد استقبال منتقدان و داوران قرار گرفته، بلکه جایگاه ویژه ای در میان خوانندگان جدی ادبیات نیز یافته است.

خلاصه و تحلیل جامع داستان های اصلی مجموعه

«مترسک (در چهار موقعیت)» شامل چندین داستان کوتاه است که هر یک، جهان و موقعیت منحصر به فرد خود را دارند، اما همگی در فضایی غریب و تأمل برانگیز با یکدیگر هم گرایی می یابند. در ادامه به خلاصه و تحلیل عمیق تر چهار داستان اصلی و اشاره ای کوتاه به سایر آثار این مجموعه می پردازیم:

الف) غوطه ور در فرمالین: عشق از ورای مرگ

خلاصه داستان: داستان با روایتی شوکه کننده و در عین حال جذاب آغاز می شود: راوی یک مرده است. جسد او بر روی تخت تشریح یک دانشگاه قرار دارد و دانشجویان پزشکی با شوخی و خنده بر سر نام گذاری جسد، مشغول به کار هستند. در میان این گفتگوها و آماده سازی ها برای کالبدشکافی، مرده به گذشته خود می اندیشد؛ به تصادفی که او را به کما برد و سپس به سردخانه فرستاد. او به وصیت خود، جسدش را به دانشگاه اهدا کرده بود تا شاید پس از مرگ، جسم بی جانش بتواند فایده ای برای علم داشته باشد. در همین موقعیت نامعمول و در حالی که انتظار می رود تکه تکه شود، اتفاقی غیرمنتظره رخ می دهد: این جسد بی جان، عاشق می شود! احساسی عجیب و باورنکردنی در دل مرده ای که دیگر زنده نیست، جوانه می زند.

تحلیل عمیق: «غوطه ور در فرمالین» فراتر از یک داستان فانتزی صرف است؛ این داستان به بررسی مفهوم عشق در موقعیت های نامتعارف و حتی ناممکن می پردازد. باباعلی با قراردادن راوی در وضعیت مرگ، مرزهای واقعیت و خیال را به چالش می کشد. او به خواننده نشان می دهد که هستی و احساسات انسانی تا چه حد می تواند فراتر از قید و بندهای فیزیکی و منطقی باشد. این داستان نگاهی عمیق به هستی از دریچه مرگ دارد و سؤالاتی بنیادین درباره ماهیت عشق، حیات پس از مرگ (به معنای غیرمعمول آن) و قدرت ادراک حتی در وضعیت بی جانی مطرح می کند. اهمیت این داستان با کسب جایزه های معتبری همچون جایزه بهرام صادقی و جشنواره افسانه ها در سال 1395، بیش از پیش تأیید شده است. این داستان نه تنها به خاطر ایده نوآورانه، بلکه به دلیل عمق فلسفی و توانایی در برانگیختن تأمل خواننده، ستایش شده است.

ب) بعضی حرف ها را برعکس می نویسند: ردپای خاطرات در اسکناس

خلاصه داستان: کاوه، شخصیت اصلی این داستان، یک مجموعه دار اسکناس های قدیمی و نایاب است. شروع داستان، او را در یک بقالی قدیمی نشان می دهد. پیرمرد بقال در ازای خریدهای کاوه، یک اسکناس هزار تومانی کهنه و پر از نوشته به او می دهد. با خواندن جمله ای که بر روی این اسکناس حک شده، حال و هوای کاوه دگرگون می شود و به فکری عمیق فرو می رود. پیرمرد بقال نگران می شود که مبادا کاوه اسکناس را تقلبی پنداشته باشد، اما ناراحتی کاوه از جنس دیگری است. او این اسکناس را نه به عنوان یک پول، بلکه به عنوان یک سند از گذشته و یک شیء حامل خاطرات تلقی می کند و تصمیم می گیرد آن را به مجموعه خود اضافه کند. در ادامه، کاوه غرق در خیال و تعمق می شود و با اشخاصی که به نوعی با این اسکناس و نوشته های روی آن در ارتباط بوده اند، در ذهن خود گفتگو می کند.

تحلیل عمیق: این داستان به کاوش در مضامین حافظه، تأثیر گذشته بر حال و ارتباطات پنهان انسانی می پردازد. اسکناس کهنه در اینجا بیش از یک ابزار مالی، نمادی از گذر زمان و حامل داستان های ناگفته انسان ها است. باباعلی نشان می دهد که چگونه اشیاء بی جان می توانند تبدیل به مخزن خاطرات و روایت های انسانی شوند. داستان «بعضی حرف ها را برعکس می نویسند» خواننده را به تأمل در اهمیت به ظاهر ناچیز اشیاء، پیوند انسان ها از طریق ردپاهای به جا مانده و نقش حافظه در شکل دهی به هویت فردی دعوت می کند. این داستان در جشنواره داستانی اروند در سال 1395 تقدیر شده است.

ج) من و لی لی: روایت های موازی تنهایی

خلاصه داستان: این داستان به روابط پیچیده انسانی و تنهایی های درونی می پردازد. راوی در موقعیتی قرار می گیرد که رابطه ای نامتعارف و شاید صرفاً ذهنی با شخصیتی به نام لی لی دارد. این رابطه، بیش از آنکه فیزیکی و ملموس باشد، در بستر افکار، تخیلات و نیازهای روانی راوی شکل می گیرد. لی لی می تواند نمادی از آرزوها، کمبودها یا حتی جنبه های پنهان شخصیت راوی باشد که در قالب یک موجودیت بیرونی ظاهر شده است. روایت، مرز بین واقعیت و وهم را کمرنگ می کند و خواننده را به چالش می کشد تا ماهیت حقیقی این رابطه و این شخصیت را درک کند.

تحلیل عمیق: «من و لی لی» کاوشی در مفهوم تنهایی و جستجوی معنا در روابط انسانی است. باباعلی در این داستان، به روانشناسی شخصیت ها و پیچیدگی های ذهنی آن ها می پردازد. او نشان می دهد که چگونه انسان در جستجوی ارتباط، ممکن است حتی به خلق موجودیت هایی خیالی برای پر کردن خلاءهای درونی خود بپردازد. این داستان می تواند تعبیری از بیگانگی انسان معاصر با خود و دیگران باشد که منجر به پناه بردن به دنیای درونی می شود. «من و لی لی» به دلیل ارائه تصویری خلاقانه و عمیق از روابط انسانی و تنهایی، برگزیده جایزه داستان خلاقانه حیرت در سال 1397 شده است.

د) پرنده که این قدر خون ندارد: تقابل زندگی و خشونت

خلاصه داستان: این داستان با رویکردی خاص به مفهوم خشونت و لطافت می پردازد. روایت ممکن است دربرگیرنده صحنه هایی باشد که در آن خشونت به شکلی غیرمنتظره و گاه абسورد خود را نشان می دهد، اما در کنار آن، رگه هایی از لطافت، شکنندگی و معصومیت نیز به چشم می خورد. عنوان داستان خود به این تقابل اشاره دارد؛ پرنده نماد لطافت و زندگی است، اما خونریزی آن نمادی از خشونت و میرایی.

تحلیل عمیق: در «پرنده که این قدر خون ندارد»، باباعلی به نقد خشونت در جامعه و تأثیر آن بر زندگی موجودات زنده، حتی ظریف ترین آن ها، می پردازد. این داستان می تواند استعاره ای از جهان امروز باشد که در آن لطافت و زیبایی قربانی خشونت های پنهان و آشکار می شوند. نویسنده با به تصویر کشیدن این تضاد، خواننده را به تأمل در معنای زندگی، میرایی و آسیب پذیری موجودات دعوت می کند. این داستان به خاطر نگاه عمیق و متفاوتش، تقدیر شده در دومین دوره جایزه ادبیات جنوب در سال 1396 است.

ه) اشاره کوتاه به سایر داستان ها

علاوه بر چهار داستان محوری فوق، مجموعه «مترسک (در چهار موقعیت)» شامل داستان های دیگری نیز هست که هر یک به نوبه خود، به تعمیق جهان داستانی عباس باباعلی کمک می کنند. از جمله این داستان ها می توان به موارد زیر اشاره کرد:

• «زن ها وقتی گم می شوند کجا گم می شوند؟»: داستانی با رویکردی معمایی و روانشناختی به مفهوم گم شدن و ناپدیدشدن، که می تواند نمادی از گم شدن هویت یا مسیر در زندگی باشد.
• «سگ خفته»: روایتی که ممکن است به سکوت، پنهان کاری یا نیروی بالقوه ای که در نهاد هر موجودی خفته است، بپردازد.
• «لبخند شیشه ای»: داستانی که به مفهوم ظاهر و باطن، نقاب ها و واقعیت های پنهان انسان در روابط اجتماعی اشاره دارد.
• «آن ها همیشه فراری اند»: روایتی درباره گریز و فرار از واقعیت ها، مسئولیت ها یا حتی خویشتن.
• «بعضی چیزها زیرِ پای آدم را تو زندگی شُل می کنند»: داستانی که به موانع، دلسردی ها و عواملی که می توانند مسیر زندگی فرد را تغییر دهند یا او را سست کنند، می پردازد.

این داستان ها نیز همچون چهار اثر اصلی، با راوی اول شخص و با همان سبک غریب و تفکربرانگیز باباعلی نوشته شده اند و به کشش و جذابیت کلی مجموعه می افزایند.

عباس باباعلی با خلق موقعیت های داستانی ناممکن و آمیختن واقعیت با سورئالیسم، نه تنها مرزهای داستان نویسی معاصر فارسی را گسترش می دهد، بلکه خواننده را به بازنگری در ادراکات خود از جهان و هستی دعوت می کند.

مضامین و پیام های کلیدی مشترک در مترسک

هرچند داستان های «مترسک (در چهار موقعیت)» استقلال مضمونی خود را حفظ می کنند، اما در ورای آن ها، رشته ای از مضامین و پیام های کلیدی مشترک به چشم می خورد که جهان بینی عباس باباعلی را به تصویر می کشد. این مضامین، عمق فلسفی به اثر می بخشند و آن را از یک مجموعه داستان صرف فراتر می برند:

• مرگ و زندگی: نگاه متفاوت به مفهوم مرگ و ادامه حیات در اشکال مختلف: در داستان هایی مانند «غوطه ور در فرمالین»، مرگ نقطه پایان نیست، بلکه آغازگر موقعیت های جدید و حتی احساسات عمیقی چون عشق می شود. باباعلی به جای ترسیم مرگ به عنوان نیستی مطلق، آن را به عنوان یک مرحله یا حالتی متفاوت از هستی مورد کاوش قرار می دهد که در آن، ادراک و احساسات می توانند به شکلی غیرمنتظره ادامه یابند. این رویکرد، مرزهای زندگی و مرگ را مبهم می سازد و خواننده را به تأمل در تعاریف سنتی این دو مفهوم وامی دارد.
• واقعیت و خیال: آمیختگی واقعیت با عناصر فانتزی و سورئال: یکی از مهم ترین ستون های جهان داستانی باباعلی، درهم تنیدگی بی باکانه واقعیت و خیال است. او با خلق موقعیت هایی که در عالم واقعی ناممکن به نظر می رسند، خواننده را به چالش می کشد تا مرزهای پذیرش خود را از واقعیت گسترش دهد. این آمیختگی، نه تنها به جذابیت داستان می افزاید، بلکه به نویسنده امکان می دهد تا به مفاهیم پیچیده و انتزاعی از طریق استعاره ها و تمثیل های سورئال بپردازد.
• تنهایی و بیگانگی: جستجوی انسان برای ارتباط در دنیایی گسسته: بسیاری از شخصیت های داستان های باباعلی در موقعیت های تنهایی عمیق به سر می برند. چه مرده ای که در اتاق تشریح تنهاست، چه مردی که با اسکناس هایش به دنبال ردپای خاطرات است و چه راوی داستان «من و لی لی» که در جستجوی ارتباطی خاص است. این تنهایی اغلب به بیگانگی با محیط و حتی خویشتن می انجامد، و تلاش شخصیت ها برای یافتن ارتباط و معنا، یکی از موتورهای محرک داستان هاست.
• پرسش های فلسفی: طرح سوالاتی درباره هویت، معنای وجود و جبر: داستان های باباعلی صرفاً برای سرگرمی نوشته نشده اند؛ آن ها عمیقاً فلسفی هستند. نویسنده با به کارگیری موقعیت های غیرمتعارف، سوالاتی بنیادین درباره ماهیت هویت (آیا یک جسد هنوز هویتی دارد؟)، معنای وجود در موقعیت های ناممکن و نقش جبر در سرنوشت انسان مطرح می کند. این سوالات خواننده را به تأمل در هستی خود و جهان پیرامونش دعوت می کنند.
• طنز تلخ و نقد اجتماعی: لایه های پنهان طنز در مواجهه با موقعیت های абسورد: در کنار جنبه های فلسفی و سورئال، طنزی تلخ و زیرپوستی در آثار باباعلی جریان دارد. این طنز، نه برای خنده صرف، بلکه برای برجسته کردن پوچی ها، تناقضات و موقعیت های абسورد زندگی معاصر به کار می رود. این لایه از طنز، اغلب با نقدی ظریف از جامعه و مناسبات انسانی همراه است که به عمق و چندلایه بودن اثر می افزاید.

این مضامین مشترک، «مترسک (در چهار موقعیت)» را به اثری منسجم و پرمغز تبدیل می کنند که فراتر از لذت خواندن داستان، به مخاطب اجازه می دهد تا به لایه های عمیق تر معنا و تفکر دست یابد.

ویژگی های ادبی و تکنیک های روایی

عباس باباعلی نه تنها در انتخاب مضامین، بلکه در به کارگیری تکنیک های ادبی و روایی نیز نوآوری های قابل توجهی از خود نشان می دهد که به غنای «مترسک (در چهار موقعیت)» می افزاید:

شخصیت پردازی

شخصیت های باباعلی اغلب نامتعارف و غیرمعمول هستند. از جسدی که عاشق می شود تا مردی که با اسکناس هایش سفر ذهنی می کند، هر شخصیت در موقعیتی خاص و چالش برانگیز قرار دارد. این شخصیت پردازی های خاص، به نویسنده امکان می دهد تا به جای تمرکز بر روانشناسی سنتی، بر ابعاد فلسفی و وجودی شخصیت ها تمرکز کند. آن ها نه صرفاً انسان هایی با ویژگی های مشخص، بلکه نمادهایی از موقعیت ها یا ایده هایی خاص هستند که در بستر داستان به حرکت درمی آیند. این امر به خواننده اجازه می دهد تا درک عمیق تری از پیام های نویسنده پیدا کند و با لایه های پنهان داستان ارتباط برقرار سازد.

نمادگرایی

عنوان کتاب، یعنی «مترسک»، خود نمادی قدرتمند است که در چندین سطح قابل تفسیر است. مترسک به طور سنتی برای ترساندن پرندگان و محافظت از محصولات کشاورزی به کار می رود؛ بی حرکت، بی جان و در عین حال حضوری تعیین کننده دارد. در این مجموعه، «مترسک» می تواند استعاره ای از انسان در موقعیت های مختلف باشد: انسانی که در برابر نیروهای ناشناخته (مرگ، جبر، خشونت) آسیب پذیر است، انسانی که گاهی بی اختیار و منفعل به نظر می رسد، یا حتی انسانی که در ظاهر بی جان، اما در باطن حامل احساسات و افکار عمیق است. این نمادگرایی، به اثر ابعاد معنایی گسترده تری می بخشد.

ساختار اپیزودیک

هر داستان در این مجموعه، یک روایت مستقل و کامل است. با این حال، ارتباط مضمونی و سبکی بین آن ها وجود دارد که مجموعه ای منسجم را ایجاد می کند. این ساختار اپیزودیک، به خواننده اجازه می دهد تا هر داستان را به صورت جداگانه و با تمام جزئیاتش تجربه کند، در حالی که در پس زمینه، یک جهان بینی مشترک و یکپارچه در حال شکل گیری است. این رویکرد، پویایی و تنوع را به مجموعه می بخشد و از یکنواختی جلوگیری می کند.

زبان و لحن

زبان عباس باباعلی، در عین سادگی و روانی، از قدرت توصیفی بالایی برخوردار است. او با استفاده از جملات کوتاه و گیرا، فضایی خاص را خلق می کند و به سرعت خواننده را وارد جهان داستان می کند. دیالوگ ها (اگرچه در داستان هایی که راوی مرده است، دیالوگ مستقیم کمتر است و بیشتر شامل مکالمات درونی یا شنیده های راوی می شود) طبیعی و تأثیرگذار هستند. لحن روایت در تمام داستان ها، چه آنجا که طنزی تلخ به کار می رود و چه آنجا که با موقعیتی تراژیک روبه رو هستیم، یکپارچه و متفکرانه است. این زبان دقیق و لحن خاص، به خواننده کمک می کند تا به عمق افکار و احساسات شخصیت ها نفوذ کند و با فضای غریب داستان ها ارتباط برقرار سازد.

تکنیک های روایی عباس باباعلی در «مترسک (در چهار موقعیت)»، این اثر را به نمونه ای بارز از داستان نویسی خلاقانه و اندیشه برانگیز در ادبیات معاصر فارسی تبدیل کرده است.

چرا مترسک (در چهار موقعیت) ارزش خواندن دارد؟

«مترسک (در چهار موقعیت)» نه تنها یک مجموعه داستان، بلکه یک تجربه ادبی منحصر به فرد است که دلایل متعددی برای مطالعه آن وجود دارد:

• نوآوری در فرم و محتوا در داستان نویسی معاصر: این کتاب رویکردی تازه به داستان کوتاه فارسی ارائه می دهد. باباعلی از قالب های مرسوم فراتر می رود و با ترکیب فانتزی، سورئالیسم و نگاهی فلسفی به واقعیت، آثاری خلق می کند که کمتر نمونه مشابهی در ادبیات معاصر ایران دارند. این نوآوری، برای علاقه مندان به ادبیات پیشرو و متفاوت، بسیار جذاب خواهد بود.
• تجربه ای متفاوت و تأمل برانگیز برای خواننده: هر داستان در این مجموعه، خواننده را به چالش می کشد تا فراتر از سطح ظاهری، به معنای زندگی، مرگ، عشق و تنهایی بیندیشد. این کتاب صرفاً برای سرگرمی نیست، بلکه ابزاری برای تأمل و کاوش در ابعاد عمیق تر هستی است و تجربه ای ماندگار در ذهن خواننده بر جای می گذارد.
• مناسب برای علاقه مندان به داستان های کوتاه عمیق و فلسفی: اگر به داستان هایی علاقه دارید که شما را به فکر فرو ببرند و از مرزهای معمول واقعیت عبور کنند، «مترسک (در چهار موقعیت)» انتخابی ایده آل است. این کتاب برای کسانی که به دنبال تحلیل و تفسیر مضامین پنهان در ادبیات هستند، گنجینه ای از نکات و ایده ها به شمار می رود.
• معرفی نویسنده ای با سبک خاص و آینده دار: با مطالعه این مجموعه، با یکی از نویسندگان خلاق و توانمند نسل جدید ادبیات ایران آشنا می شوید که با سبک منحصر به فرد خود، افق های تازه ای را در داستان نویسی فارسی گشوده است.

«مترسک (در چهار موقعیت)» کتابی است که نه تنها داستان می گوید، بلکه پرسش می آفریند و خواننده را به سفری درونی دعوت می کند. این اثر گواهی بر توانایی ادبی عباس باباعلی و نقش او در غنای داستان نویسی معاصر ایران است.

مشخصات نشر کتاب

کتاب «مترسک (در چهار موقعیت)» با مشخصات زیر توسط انتشارات معتبر نیماژ منتشر شده و در دسترس علاقه مندان قرار گرفته است:

عنوان مشخصه	جزئیات
نام کتاب	مترسک (در چهار موقعیت)
نویسنده	عباس باباعلی
ناشر	انتشارات نیماژ
سال انتشار	۱۴۰۱
تعداد صفحات	۱۰۸ صفحه
زبان	فارسی
شابک	978-600-367601-5
فرمت	نسخه چاپی و الکترونیک (EPUB)

جمع بندی: تأملی بر یک مجموعه داستانی ماندگار

«مترسک (در چهار موقعیت)» اثر عباس باباعلی، نه صرفاً مجموعه ای از داستان های کوتاه، بلکه اثری است عمیق، تأمل برانگیز و پیشرو در ادبیات داستانی معاصر ایران. این کتاب با شکستن مرزهای واقعیت و خیال، با به تصویر کشیدن موقعیت های ناممکن و با کاوش در مضامین بنیادین هستی همچون مرگ، زندگی، عشق، تنهایی و هویت، تجربه خواندنی متفاوتی را برای مخاطب رقم می زند.

نقاط قوت این مجموعه در سبک نگارش منحصر به فرد نویسنده، توانایی او در فضاسازی دقیق و جزئی، شخصیت پردازی های نامتعارف، و لایه های پنهان طنز تلخ و نقد اجتماعی نهفته است. داستان هایی نظیر «غوطه ور در فرمالین» و «بعضی حرف ها را برعکس می نویسند» نه تنها از نظر ایده پردازی نوآورانه هستند، بلکه از عمق فلسفی و قدرت تأثیرگذاری بالایی برخوردارند که جوایز متعدد ادبی نیز گواه این مدعاست.

«مترسک (در چهار موقعیت)» برای دانشجویان و پژوهشگران ادبیات، اعضای کانون های کتابخوانی و هر علاقه مندی که به دنبال آثاری نوآورانه و چالش برانگیز در داستان کوتاه فارسی است، انتخابی درخشان محسوب می شود. این کتاب دعوتی است به سفری درونی و بازنگری در ادراکات پیشین ما از جهان. مطالعه کامل این اثر، شما را با جهان بینی خاص عباس باباعلی آشنا می سازد و دیدگاهتان را نسبت به ادبیات معاصر غنا می بخشد.