نمونه دادخواست استرداد وسایل منزل

دادخواست استرداد وسایل منزل، ابزاری قانونی است که به افراد امکان می دهد تا اموال منقول خود را که به صورت غیرقانونی یا با اذن قبلی در تصرف دیگری قرار گرفته اند، از طریق محاکم قضایی بازپس گیرند. این فرآیند حقوقی، برای دفاع از حقوق مالکیت و تضمین بازگشت اموال به صاحب اصلی آن ها طراحی شده است.

اختلافات خانوادگی، به خصوص در زمان جدایی یا طلاق، اغلب به موضوع بازپس گیری وسایل منزل و جهیزیه منجر می شود. این دعاوی نه تنها از پیچیدگی های حقوقی خاص خود برخوردارند، بلکه بار عاطفی و روانی قابل توجهی را نیز به همراه دارند. در چنین شرایطی، آگاهی از فرآیند قانونی، شرایط و مدارک لازم برای تنظیم و ثبت دادخواست استرداد وسایل منزل، امری حیاتی است. این مقاله با هدف ارائه یک راهنمای جامع و کاربردی، به بررسی ابعاد مختلف این دعوا، از ماهیت حقوقی و مراجع صالح گرفته تا نحوه اثبات مالکیت، مراحل تنظیم دادخواست و ارائه نمونه های متنی می پردازد تا کاربران بتوانند با دیدی روشن تر، حقوق خود را پیگیری نمایند.

استرداد وسایل منزل چیست؟ (ماهیت حقوقی و کاربرد)

استرداد وسایل منزل در چارچوب حقوقی، به معنای بازگرداندن اموال منقولی است که متعلق به شخص خواهان بوده و در حال حاضر در تصرف خوانده قرار دارد. این دعوا، یکی از مصادیق دعوای استرداد مال منقول محسوب می شود و در آن، مالکیت خواهان بر وسایل و تصرف خوانده بر آن ها، ارکان اصلی دعوا را تشکیل می دهند. این دعوا می تواند در شرایط گوناگونی مطرح شود که بارزترین آن ها اختلافات زوجین و دعاوی مربوط به جهیزیه است، اما محدود به این مورد نیست و می تواند شامل هرگونه مال منقولی باشد که به ناحق در اختیار دیگری قرار گرفته است.

تفاوت استرداد وسایل منزل با دعوای خیانت در امانت

با وجود شباهت های ظاهری، دعوای استرداد وسایل منزل با دعوای خیانت در امانت دارای تفاوت های ماهوی است. در دعوای خیانت در امانت، وجود یک قرارداد امانی (مانند ودیعه، اجاره، رهن، وکالت یا هر قرارداد دیگری که به موجب آن مالی به امانت به دیگری سپرده می شود) ضروری است و خوانده (امین) با سوءنیت و قصد مجرمانه، مال را تصاحب، تلف یا مفقود کرده و یا برخلاف اذن مالک از آن استفاده نموده است. بنابراین، خیانت در امانت یک جرم کیفری محسوب می شود که مجازات دارد.

در مقابل، در دعوای استرداد وسایل منزل، ممکن است هیچ قرارداد امانی خاصی وجود نداشته باشد و صرفاً بحث مالکیت و تصرف مطرح باشد. همچنین، در این دعوا لزوماً سوءنیت خوانده مطرح نیست و هدف اصلی، بازگرداندن عین مال است، نه اثبات جرم. هرچند که ممکن است در برخی موارد، شرایطی پیش آید که علاوه بر دعوای استرداد، بتوان دعوای خیانت در امانت را نیز مطرح نمود (مثلاً زمانی که زوج با سوءنیت، جهیزیه زوجه را پنهان یا از بین ببرد)، اما این دو دعوا از نظر ماهیت، ارکان و مرجع رسیدگی (کیفری و حقوقی) متفاوت هستند.

موارد و شرایط طرح دعوای استرداد وسایل منزل

دعوای استرداد وسایل منزل در موقعیت های مختلفی می تواند مطرح شود. رایج ترین این موارد عبارتند از:

• جدایی زوجین و طلاق: پس از پایان زندگی مشترک، هر یک از زوجین ممکن است خواستار بازپس گیری اموال منقول خود (مانند جهیزیه زوجه یا وسایل خریداری شده توسط زوج) باشند.
• پایان قرارداد امانت: زمانی که وسایلی به صورت امانت به شخصی سپرده شده و پس از پایان مدت یا درخواست مالک، امانت گیرنده از بازگرداندن آن ها خودداری می کند.
• تصرف غیرقانونی: در مواردی که فردی بدون هیچ اذن یا قراردادی، وسایل دیگری را در تصرف خود گرفته و از بازگرداندن آن امتناع می ورزد.
• فوت مالک: در صورت فوت مالک اصلی، ورثه می توانند برای استرداد اموال متوفی که در تصرف شخص ثالث است، اقدام کنند.

طرفین دعوای استرداد وسایل منزل

مانند هر دعوای حقوقی دیگری، دعوای استرداد وسایل منزل نیز دارای دو طرف اصلی است:

خواهان: چه کسی می تواند دادخواست استرداد بدهد؟

خواهان، شخصی است که ادعای مالکیت بر وسایل منزل مورد دعوا را دارد و خواهان بازپس گیری آن هاست. این شخص می تواند مالک اصلی وسایل یا وکیل قانونی او باشد. در دعاوی مربوط به جهیزیه، معمولاً زوجه به عنوان خواهان مطرح می شود؛ زیرا مالکیت جهیزیه به او تعلق دارد. در سایر موارد، زوج یا هر شخص ثالثی که مالکیت وسایل را داراست، می تواند به عنوان خواهان اقدام نماید. اثبات مالکیت، از مهم ترین ارکان موفقیت خواهان در این دعوا است.

خوانده: چه کسی طرف دعوا قرار می گیرد؟

خوانده، شخصی است که وسایل منزل مورد ادعای خواهان در تصرف او قرار دارد و از بازگرداندن آن ها خودداری می کند. این شخص می تواند زوج، زوجه، یکی از اعضای خانواده، دوستان یا هر شخص دیگری باشد که در حال حاضر وسایل را در اختیار دارد. مهم این است که متصرف فعلی وسایل به عنوان خوانده در دادخواست معرفی شود، حتی اگر مالک اصلی نباشد. هدف از دعوا، الزام این متصرف به استرداد عین وسایل به خواهان است.

مرجع صالح رسیدگی به دادخواست استرداد وسایل منزل

انتخاب مرجع صالح برای رسیدگی به دعوای استرداد وسایل منزل از اهمیت بالایی برخوردار است، چرا که طرح دعوا در مرجع غیرصالح می تواند به اطاله دادرسی و رد دعوا منجر شود. صلاحیت دادگاه ها در این زمینه، بستگی به ماهیت رابطه خواهان و خوانده و نوع وسایل مورد استرداد دارد.

دادگاه خانواده: برای دعاوی بین زوجین

مطابق با قانون حمایت خانواده، دعاوی مربوط به جهیزیه و سایر اموال منقول که در زمان زوجیت بین زوجین مطرح می شود، در صلاحیت دادگاه خانواده است. این دادگاه به طور خاص برای رسیدگی به مسائل مربوط به خانواده و روابط زوجین تشکیل شده و از تخصص لازم در این زمینه برخوردار است. بنابراین، اگر زوجه برای استرداد جهیزیه خود یا زوج برای استرداد وسایل منزل که متعلق به اوست و در تصرف زوجه قرار دارد، دادخواست دهد، مرجع صالح دادگاه خانواده خواهد بود.

دادگاه عمومی حقوقی: برای سایر موارد استرداد مال منقول

در مواردی که دعوای استرداد وسایل منزل بین افرادی غیر از زوجین مطرح می شود، مانند خواهر و برادر، دوستان، شرکا یا هر شخص ثالثی که وسایلش در تصرف فردی غیر از همسرش است، مرجع صالح برای رسیدگی، دادگاه عمومی حقوقی خواهد بود. این دادگاه صلاحیت عام رسیدگی به دعاوی حقوقی را دارد و در صورت عدم وجود صلاحیت خاص برای دادگاه دیگری، به این دعاوی رسیدگی می کند.

اهمیت محل اقامت خوانده یا محل وقوع اموال در تعیین دادگاه صالح

اصل کلی در آیین دادرسی مدنی، صلاحیت دادگاه محل اقامت خوانده است. یعنی دادگاهی که خوانده در حوزه قضایی آن اقامت دارد، صالح به رسیدگی است. اما در مورد دعاوی مربوط به اموال منقول، قانون این اختیار را به خواهان داده است که علاوه بر محل اقامت خوانده، در دادگاه محل وقوع اموال نیز اقامه دعوا نماید. این قاعده به ویژه در دعوای استرداد وسایل منزل می تواند کاربردی باشد، زیرا خواهان ممکن است تمایل داشته باشد در دادگاهی که وسایل در آنجا قرار دارند (و مثلاً به آن دسترسی یا اطلاع بیشتری دارد) اقامه دعوا کند.

انتخاب مرجع صالح و دادگاه مناسب برای طرح دعوای استرداد وسایل منزل، گام نخست و تعیین کننده ای در فرآیند دادرسی است که بی توجهی به آن می تواند موجب طولانی شدن روند پرونده یا حتی رد دعوا شود.

شرایط و نحوه اثبات مالکیت در دعوای استرداد وسایل منزل

اثبات مالکیت، ستون فقرات دعوای استرداد وسایل منزل است. خواهان باید به نحو قانع کننده ای ثابت کند که وسایل مورد ادعا متعلق به اوست. در فقدان دلایل کافی، حتی اگر وسایل واقعاً متعلق به خواهان باشد، دادگاه قادر به صدور حکم به نفع او نخواهد بود. ابزارهای اثبات مالکیت متنوع هستند و خواهان باید با توجه به شرایط پرونده، مناسب ترین و قوی ترین دلایل را ارائه دهد.

مدارک اثبات مالکیت

مهم ترین مدارک و دلایل برای اثبات مالکیت عبارتند از:

1. فاکتور خرید: فاکتورهای رسمی و معتبر که به نام خواهان صادر شده اند، قوی ترین دلیل بر مالکیت محسوب می شوند. باید توجه داشت که تاریخ فاکتور و مشخصات دقیق کالا با وسایل مورد ادعا مطابقت داشته باشد.
2. لیست جهیزیه (سیاهه جهیزیه): برای زوجه در دعوای استرداد جهیزیه، لیست جهیزیه ای که معمولاً در ابتدای زندگی مشترک تهیه می شود و به امضای زوج و حداقل دو شاهد رسیده باشد، دلیل بسیار محکم و قابل اتکایی برای اثبات مالکیت زوجه بر جهیزیه است. این سیاهه باید حاوی مشخصات دقیق وسایل باشد.
3. شهادت شهود: شهادت افراد مطلع و بی طرف که از مالکیت خواهان بر وسایل آگاهی دارند (مثلاً در زمان خرید، انتقال یا چیدمان وسایل حضور داشته اند)، می تواند به عنوان یک دلیل اثبات مالکیت مورد استناد قرار گیرد. شهود باید شرایط قانونی شهادت (مانند عدالت) را داشته باشند.
4. اقرارنامه: در صورتی که خوانده به صورت کتبی یا شفاهی در حضور مقام قضایی به مالکیت خواهان بر وسایل اقرار کند، این اقرار خود دلیل قاطعی بر اثبات مالکیت است.
5. تصاویر و ویدئوها: عکس ها و فیلم هایی که مالکیت خواهان را بر وسایل نشان می دهند (مثلاً حضور خواهان در کنار وسایل در منزل یا مغازه قبل از انتقال) می توانند به عنوان قرینه و اماره قضایی مورد استناد قرار گیرند و در کنار سایر دلایل، به تقویت پرونده کمک کنند.
6. پرینت تراکنش بانکی: در صورتی که وسایل با استفاده از کارت بانکی یا حساب شخصی خواهان خریداری شده باشند، پرینت تراکنش بانکی می تواند نشان دهنده پرداخت وجه توسط خواهان و در نتیجه، قرینه ای بر مالکیت او باشد.
7. اظهارنامه: ارسال اظهارنامه رسمی به خوانده قبل از طرح دعوا و مطالبه وسایل، می تواند در صورت عدم پاسخ یا پاسخ نامناسب خوانده، به عنوان یکی از دلایل و قرائن در دادگاه مطرح شود.
8. سایر اسناد و مدارک: هرگونه سند، رسید، پیامک یا مکاتبه ای که به نحوی دال بر مالکیت خواهان باشد، می تواند به عنوان دلیل مورد استفاده قرار گیرد.

چالش های اثبات مالکیت در صورت عدم وجود مدارک کتبی و راهکارهای قانونی

در بسیاری از موارد، به خصوص در اختلافات خانوادگی، ممکن است فاکتور خرید یا سیاهه جهیزیه به صورت مکتوب و کامل وجود نداشته باشد. در چنین شرایطی، اثبات مالکیت با چالش هایی روبرو می شود. راهکارهای قانونی در این شرایط عبارتند از:

• استناد به شهادت شهود: در نبود مدارک کتبی، شهادت شهود آگاه و موثق اهمیت دوچندانی پیدا می کند. خواهان باید تلاش کند تا شهود مناسبی را برای ادای شهادت به دادگاه معرفی کند.
• تحقیق محلی و کارشناسی: در مواردی، دادگاه ممکن است برای تشخیص مالکیت وسایل، قرار تحقیق محلی یا ارجاع امر به کارشناس (برای تعیین عرف یا اصالت وسایل) صادر کند.
• اماره قضایی: دادگاه می تواند بر اساس مجموعه قرائن و شواهد موجود در پرونده (مانند تصاویر، پرینت بانکی، اظهارنامه و حتی اظهارات طرفین)، به صورت غیرمستقیم به مالکیت خواهان پی ببرد.
• سوگند: در شرایطی که هیچ دلیل دیگری برای اثبات مالکیت وجود نداشته باشد، خواهان می تواند از دادگاه درخواست کند تا خوانده سوگند یاد کند که وسایل متعلق به او نیست.

مراحل تنظیم و ثبت دادخواست استرداد وسایل منزل

تنظیم و ثبت دادخواست استرداد وسایل منزل یک فرآیند حقوقی مرحله به مرحله است که نیاز به دقت و توجه به جزئیات دارد. رعایت این مراحل به منظور اطمینان از صحت و تکمیل بودن دادخواست و جلوگیری از تأخیر در روند دادرسی ضروری است.

مرحله اول: تهیه و تکمیل فرم دادخواست

اولین گام، تهیه فرم چاپی دادخواست از مراجع قضایی یا دفاتر خدمات الکترونیک قضایی و تکمیل دقیق آن است. این فرم شامل بخش های مختلفی است که باید به دقت پر شوند:

1. مشخصات خواهان و خوانده: شامل نام، نام خانوادگی، نام پدر، کد ملی، شماره شناسنامه، تاریخ تولد، شغل، محل اقامت (دقیقاً بر اساس اطلاعات سامانه ثنا) و شماره تماس هر دو طرف. این اطلاعات باید کاملاً صحیح و به روز باشند.
2. مشخصات وکیل (در صورت وجود): اگر خواهان از طریق وکیل اقدام می کند، مشخصات کامل وکیل نیز باید درج شود.
3. خواسته (موضوع دعوا): این بخش باید به صورت کاملاً دقیق و روشن، بیانگر درخواست اصلی خواهان باشد. مثلاً استرداد اقلام جهیزیه به شرح لیست پیوست یا استرداد یخچال فریزر مدل X به شماره سریال Y. همچنین، در این بخش باید تقویم خواسته (ارزش گذاری مالی وسایل) نیز قید شود.
4. دلایل و منضمات دادخواست: در این قسمت، باید به کلیه مدارک و اسنادی که برای اثبات مالکیت و ادعای خواهان در نظر گرفته شده است (مانند فاکتور خرید، لیست جهیزیه، شهادت شهود، اظهارنامه و غیره) اشاره شود.
5. شرح دادخواست: این بخش، هسته اصلی دادخواست است و باید به تفصیل ماجرا را توضیح دهد. خواهان باید به صورت واضح و منطقی، بیان کند که چگونه وسایل متعلق به او در تصرف خوانده قرار گرفته، چه زمانی و چگونه مطالبه شده اما استرداد نشده است، و در نهایت درخواست رسیدگی قضایی و صدور حکم بر استرداد وسایل را مطرح نماید. از زیاده گویی و حاشیه پردازی باید پرهیز کرد و صرفاً به بیان نکات حقوقی و وقایع مربوطه پرداخت.

اهمیت تقویم خواسته (ارزش گذاری دقیق وسایل) و تأثیر آن بر هزینه دادرسی

تقویم خواسته به معنای تعیین ارزش مالی وسایل مورد استرداد است. این ارزش گذاری برای محاسبه هزینه دادرسی و تعیین صلاحیت برخی محاکم اهمیت دارد. خواهان باید سعی کند تا حد امکان، ارزش واقعی وسایل را (با توجه به قیمت روز یا قیمت زمان خرید) برآورد و در دادخواست درج کند. در صورت لزوم، می توان درخواست کارشناسی برای ارزش گذاری دقیق تر را نیز در دادخواست مطرح نمود. تقویم خواسته دقیق، از چالش های احتمالی در آینده جلوگیری می کند.

مرحله دوم: ضمیمه کردن مدارک

پس از تکمیل فرم دادخواست، تمامی مدارک و اسنادی که در بخش دلایل و منضمات به آن ها اشاره شده است، باید به صورت کپی برابر اصل شده به دادخواست پیوست شوند. این مدارک شامل کارت ملی و شناسنامه خواهان، کپی سند ازدواج (برای زوجین)، لیست جهیزیه، فاکتورهای خرید، شهادت نامه ها، اظهارنامه های ارسالی و هرگونه سند دیگری که مالکیت را اثبات می کند، می شود. عدم پیوست مدارک می تواند به تأخیر در رسیدگی یا حتی رد دعوا منجر شود.

مرحله سوم: ثبت از طریق دفاتر خدمات الکترونیک قضایی

امروزه، ثبت تمامی دادخواست ها از طریق دفاتر خدمات الکترونیک قضایی انجام می شود. خواهان یا وکیل او باید با در دست داشتن اصل دادخواست تکمیل شده و مدارک پیوست، به یکی از این دفاتر مراجعه نماید. متصدی دفتر، دادخواست را در سامانه ثبت کرده، هزینه های دادرسی را دریافت می کند و یک کد رهگیری به خواهان ارائه می دهد. این کد برای پیگیری پرونده در آینده ضروری است.

مرحله چهارم: پیگیری روند پرونده

پس از ثبت دادخواست، خواهان می تواند با استفاده از کد رهگیری و اطلاعات شخصی خود، از طریق سامانه ثنا (ثبت نام الکترونیک قضایی) و یا با مراجعه به دفاتر خدمات قضایی، روند پرونده خود را پیگیری کند. اطلاعات مربوط به جلسات رسیدگی، قرارهای صادره، آرای دادگاه و سایر جزئیات پرونده از این طریق قابل دسترسی خواهد بود. اطلاع رسانی ها معمولاً از طریق پیامک به شماره تلفن همراه ثبت شده در سامانه ثنا انجام می شود.

قرار تامین خواسته در دعوای استرداد وسایل منزل

یکی از ابزارهای مهم و کاربردی در دعاوی مالی و استرداد اموال منقول، درخواست صدور قرار تامین خواسته است. این قرار می تواند نقش حیاتی در حفظ حقوق خواهان ایفا کند، زیرا از تضییع یا پنهان شدن اموال مورد دعوا تا زمان صدور حکم قطعی جلوگیری می کند.

تعریف و اهمیت قرار تامین خواسته

قرار تامین خواسته، دستوری قضایی است که به موجب آن، مال مورد ادعای خواهان (یا معادل آن) توقیف می شود تا خوانده نتواند آن را منتقل، پنهان، تلف یا از بین ببرد. اهمیت این قرار در دعوای استرداد وسایل منزل به این دلیل است که وسایل منزل معمولاً اموال منقولی هستند که به راحتی قابل جابجایی یا پنهان شدن اند. بدون این قرار، ممکن است خوانده تا زمان صدور حکم نهایی، وسایل را از دسترس خارج کرده و اجرای حکم را با مشکل مواجه سازد.

شرایط درخواست و مزایای آن

برای درخواست تامین خواسته، خواهان باید شرایط خاصی را رعایت کند:

1. دلایل کافی: خواهان باید دلایل و مدارکی را ارائه دهد که به نحو معقولی، احتمال مالکیت او بر وسایل و تصرف خوانده را اثبات کند. این دلایل همان مدارک اثبات مالکیت هستند که در بخش های قبلی توضیح داده شد.
2. سپردن خسارت احتمالی: در برخی موارد، دادگاه ممکن است از خواهان بخواهد مبلغی را به عنوان خسارت احتمالی به حساب دادگستری واریز کند. این مبلغ برای جبران خسارتی است که ممکن است در صورت اثبات بی حقی خواهان و توقیف ناعادلانه اموال، به خوانده وارد شود. میزان این خسارت توسط دادگاه تعیین می شود و معمولاً درصدی از ارزش خواسته است. البته در برخی موارد خاص، مانند اسناد رسمی یا اسناد در حکم سند رسمی، نیاز به سپردن خسارت احتمالی نیست.

مزایای درخواست تامین خواسته:

• جلوگیری از انتقال یا تضییع اموال: مهمترین مزیت، تضمین حفظ وسایل تا زمان صدور حکم قطعی است.
• افزایش شانس اجرای حکم: با توقیف وسایل، خواهان از این اطمینان برخوردار می شود که در صورت پیروزی در دعوا، حکم دادگاه قابلیت اجرا خواهد داشت.
• فشار روانی بر خوانده: توقیف اموال می تواند فشار روانی بر خوانده وارد کند تا برای مصالحه یا بازگرداندن داوطلبانه وسایل اقدام کند.

نحوه درخواست تامین خواسته

درخواست تامین خواسته می تواند به دو صورت مطرح شود:

• همزمان با دادخواست اصلی: خواهان می تواند در همان برگ دادخواست استرداد وسایل منزل، در ستون مربوط به خواسته، علاوه بر استرداد وسایل، صدور قرار تامین خواسته را نیز درخواست کند.
• پس از طرح دادخواست اصلی: اگر خواهان در ابتدا درخواست تامین خواسته نکرده باشد، می تواند در هر مرحله از دادرسی تا زمان صدور حکم قطعی، به صورت جداگانه و با تنظیم یک فرم درخواست، صدور قرار تامین خواسته را از دادگاه مطالبه کند.

پس از بررسی درخواست و احراز شرایط، دادگاه قرار تامین خواسته را صادر می کند و این قرار به فوریت و بدون نیاز به ابلاغ به خوانده، به اجرا گذاشته می شود تا خوانده فرصت جابجایی اموال را نداشته باشد.

نمونه دادخواست استرداد وسایل منزل (متنی و قابل کپی)

در این بخش، دو نمونه دادخواست متنی برای استرداد وسایل منزل ارائه می شود که می توانید با ویرایش اطلاعات مربوطه، آن ها را مورد استفاده قرار دهید. این نمونه ها ساختار کلی دادخواست را نشان می دهند و باید با جزئیات خاص پرونده شما تکمیل شوند.

۸.۱. نمونه اول: دادخواست استرداد جهیزیه توسط زوجه

عنوان: نمونه دادخواست استرداد جهیزیه

خواهان:
  نام و نام خانوادگی: [نام کامل زوجه]
  نام پدر: [نام پدر زوجه]
  کد ملی: [کد ملی زوجه]
  شغل: [شغل زوجه]
  محل اقامت: [آدرس دقیق زوجه، مطابق سامانه ثنا]

خوانده:
  نام و نام خانوادگی: [نام کامل زوج]
  نام پدر: [نام پدر زوج]
  کد ملی: [کد ملی زوج]
  شغل: [شغل زوج]
  محل اقامت: [آدرس دقیق زوج، مطابق سامانه ثنا]

وکیل: (در صورت وجود وکیل)
  نام و نام خانوادگی: [نام کامل وکیل]
  نام پدر: [نام پدر وکیل]
  کد ملی: [کد ملی وکیل]
  شغل: [وکیل دادگستری]
  محل اقامت: [آدرس دفتر وکیل]

خواسته:
  ۱. استرداد اقلام جهیزیه به شرح لیست پیوست (تقویم خواسته به مبلغ تقریبی / کارشناسی [مبلغ به ریال] ریال).
  ۲. مطالبه کلیه خسارات دادرسی (شامل هزینه دادرسی، حق الوکاله وکیل، هزینه کارشناسی و غیره).
  ۳. صدور قرار تامین خواسته جهت توقیف اقلام جهیزیه به منظور جلوگیری از تضییع یا انتقال آن ها.

دلایل و منضمات دادخواست:
  ۱. وکالتنامه (در صورت وجود وکیل)
  ۲. کپی برابر اصل سند نکاحیه شماره [شماره سند]
  ۳. لیست جهیزیه (سیاهه جهیزیه) ممهور به امضای زوج و شهود
  ۴. فاکتورهای خرید اقلام جهیزیه (در صورت وجود)
  ۵. شهادتنامه کتبی شهود (در صورت وجود)
  ۶. کپی برابر اصل اظهارنامه ارسالی به خوانده (در صورت ارسال)
  ۷. سایر دلایل و قرائن (مانند تصاویر، پرینت تراکنش بانکی و غیره)

ریاست محترم دادگاه عمومی/خانواده ...................
با سلام و احترام؛

احتراماً به استحضار می رساند:
موکله/اینجانب به موجب سند نکاحیه شماره [شماره سند نکاحیه] مورخ [تاریخ عقد] به شماره ثبت [شماره ثبت] دفتر ازدواج شماره [شماره دفتر]، همسر شرعی و قانونی خوانده محترم می باشم.
در ابتدای زندگی مشترک، اینجانب/موکله مطابق عرف و سنت، اقلام جهیزیه به شرح لیست پیوست را که متعلق به خود بوده، جهت سکونت در منزل مشترک به محل زندگی منتقل نموده ام.
متاسفانه به دلیل بروز اختلافات و عدم تفاهم، زندگی مشترک دچار مشکل شده و اینجانب/موکله در تاریخ [تاریخ ترک منزل یا جدایی] منزل مشترک را ترک نموده یا متارکه صورت گرفته است.
علیرغم مراجعات مکرر و مطالبه شفاهی/کتبی (طی اظهارنامه شماره [شماره اظهارنامه] مورخ [تاریخ اظهارنامه]) به خوانده محترم جهت استرداد جهیزیه، نامبرده تاکنون از استرداد اقلام مذکور امتناع ورزیده و همچنان در تصرف ایشان قرار دارد.
با عنایت به اینکه مالکیت اینجانب/موکله بر جهیزیه به موجب دلایل و منضمات پیوست محرز و مسلم است و خوانده محترم نیز بدون مجوز قانونی از بازگرداندن آن ها خودداری می نماید، لذا از محضر آن ریاست محترم دادگاه استدعای رسیدگی و صدور حکم به شرح خواسته را دارم.

درخواست:
  با توجه به مراتب فوق، رسیدگی و صدور حکم بر استرداد کلیه اقلام جهیزیه به شرح لیست پیوست و محکومیت خوانده به پرداخت کلیه خسارات دادرسی و همچنین بدواً صدور قرار تامین خواسته جهت توقیف اقلام جهیزیه مورد استدعاست.

با تجدید احترام،
[نام و نام خانوادگی خواهان/وکیل خواهان]
[امضاء]

۸.۲. نمونه دوم: دادخواست استرداد سایر وسایل منزل (توسط زوج یا شخص ثالث)

عنوان: نمونه دادخواست استرداد مال منقول (وسایل منزل)

خواهان:
  نام و نام خانوادگی: [نام کامل خواهان]
  نام پدر: [نام پدر خواهان]
  کد ملی: [کد ملی خواهان]
  شغل: [شغل خواهان]
  محل اقامت: [آدرس دقیق خواهان، مطابق سامانه ثنا]

خوانده:
  نام و نام خانوادگی: [نام کامل متصرف]
  نام پدر: [نام پدر متصرف]
  کد ملی: [کد ملی متصرف]
  شغل: [شغل متصرف]
  محل اقامت: [آدرس دقیق متصرف، مطابق سامانه ثنا]

وکیل: (در صورت وجود وکیل)
  نام و نام خانوادگی: [نام کامل وکیل]
  نام پدر: [نام پدر وکیل]
  کد ملی: [کد ملی وکیل]
  شغل: [وکیل دادگستری]
  محل اقامت: [آدرس دفتر وکیل]

خواسته:
  ۱. استرداد تعداد/نوع [تعداد و نوع وسایل] وسایل منزل شامل [نام دقیق وسایل با ذکر مدل و مشخصات کامل، مانند یخچال فریزر سامسونگ مدل RT4000، تلویزیون ال جی 55 اینچ و غیره] به شرح فاکتور/لیست پیوست، مقوم به مبلغ [مبلغ به ریال] ریال.
  ۲. مطالبه کلیه خسارات دادرسی (شامل هزینه دادرسی، حق الوکاله وکیل، هزینه کارشناسی و غیره).
  ۳. صدور قرار تامین خواسته جهت توقیف وسایل مذکور به منظور جلوگیری از تضییع یا انتقال آن ها.

دلایل و منضمات دادخواست:
  ۱. وکالتنامه (در صورت وجود وکیل)
  ۲. فاکتورهای خرید وسایل (در صورت وجود)
  ۳. شهادتنامه کتبی شهود (در صورت وجود)
  ۴. کپی برابر اصل اظهارنامه ارسالی به خوانده (در صورت ارسال)
  ۵. سایر دلایل و قرائن (مانند تصاویر، پرینت تراکنش بانکی و غیره)

ریاست محترم دادگاه عمومی حقوقی ...................
با سلام و احترام؛

احتراماً به استحضار می رساند:
موکله/اینجانب مالک تعداد/نوع [تعداد و نوع وسایل] وسایل منزل شامل [نام دقیق وسایل ذکر شده در خواسته] می باشم که مالکیت اینجانب/موکله به موجب [ذکر دلیل مالکیت مانند فاکتور خرید، شهادت شهود و غیره] محرز و مسلم است.
وسایل مذکور در تاریخ [تاریخ یا تقریبی] به نحو [نحوه تصرف، مثلاً امانت، یا تصرف غیرقانونی پس از پایان قرارداد] در تصرف خوانده محترم قرار گرفته است.
علیرغم مراجعات مکرر و مطالبه شفاهی/کتبی (طی اظهارنامه شماره [شماره اظهارنامه] مورخ [تاریخ اظهارنامه]) به خوانده محترم جهت استرداد وسایل، نامبرده تاکنون از بازگرداندن آن ها امتناع ورزیده و همچنان در تصرف ایشان قرار دارد.
با عنایت به اینکه مالکیت اینجانب/موکله بر وسایل فوق الذکر محرز بوده و خوانده محترم نیز بدون مجوز قانونی از بازگرداندن آن ها خودداری می نماید، لذا از محضر آن ریاست محترم دادگاه استدعای رسیدگی و صدور حکم به شرح خواسته را دارم.

درخواست:
  با توجه به مراتب فوق، رسیدگی و صدور حکم بر استرداد وسایل منزل مذکور در ستون خواسته و محکومیت خوانده به پرداخت کلیه خسارات دادرسی و همچنین بدواً صدور قرار تامین خواسته جهت توقیف وسایل مورد استدعاست.

با تجدید احترام،
[نام و نام خانوادگی خواهان/وکیل خواهان]
[امضاء]

نکات مهم برای تکمیل نمونه دادخواست

برای اطمینان از صحت و کارآمدی دادخواست، توجه به نکات زیر ضروری است:

• اهمیت درج دقیق مشخصات: تمامی اطلاعات هویتی و آدرس های خواهان و خوانده باید کاملاً صحیح و مطابق با اطلاعات ثبت شده در سامانه ثنا باشد. هرگونه اشتباه در این بخش می تواند منجر به اخطار رفع نقص یا حتی رد دادخواست شود.
• شفافیت و جزئیات در شرح خواسته: خواسته باید به صورت کاملاً روشن، دقیق و با جزئیات کافی بیان شود. ذکر تعداد، نوع، مدل، برند و حتی رنگ وسایل در صورت لزوم، به دادگاه کمک می کند تا موضوع دعوا را به درستی تشخیص دهد. از عبارات کلی و مبهم پرهیز کنید.
• اهمیت ذکر دلایل و منضمات و پیوست نمودن آن ها: تمامی مدارک و مستنداتی که برای اثبات مالکیت خود دارید، باید در بخش دلایل و منضمات ذکر و به صورت کپی برابر اصل به دادخواست پیوست شوند. هرچه مدارک شما کامل تر و مستدل تر باشد، شانس موفقیت شما در دادگاه افزایش می یابد.
• تقویم خواسته صحیح: ارزش گذاری وسایل (تقویم خواسته) باید تا حد امکان واقع بینانه باشد. می توانید از کارشناسان برای این امر کمک بگیرید.
• مشاوره با وکیل: در صورت امکان، قبل از تکمیل و ثبت دادخواست، با یک وکیل متخصص در امور خانواده یا حقوقی مشورت نمایید تا از تنظیم صحیح دادخواست و ارائه دلایل کافی اطمینان حاصل کنید.

مدارک و ضمائم ضروری برای دادخواست استرداد وسایل منزل (لیست جامع)

جمع آوری و ارائه مدارک و ضمائم کامل و مستند به دادگاه، از ارکان اصلی موفقیت در دعوای استرداد وسایل منزل است. هر یک از این مدارک می تواند به اثبات مالکیت خواهان و توجیه درخواست او کمک کند. در ادامه، لیستی جامع از مدارک مورد نیاز ارائه شده است:

• کارت ملی و شناسنامه خواهان: برای احراز هویت خواهان، ارائه کپی برابر اصل کارت ملی و شناسنامه الزامی است.
• کپی برابر اصل سند ازدواج (برای زوجین): در دعاوی استرداد جهیزیه یا وسایل منزل بین زوجین، سند ازدواج رابطه زوجیت و اهمیت موضوع را برای دادگاه خانواده مشخص می کند.
• لیست جهیزیه (سیاهه جهیزیه): این سند، که معمولاً در ابتدای زندگی مشترک با ذکر اقلام جهیزیه و امضای زوج و حداقل دو شاهد تهیه می شود، از قوی ترین دلایل اثبات مالکیت زوجه بر جهیزیه است.
• فاکتورهای خرید وسایل: فاکتورهای رسمی و معتبر که به نام خواهان صادر شده اند، دال بر خرید و مالکیت او بر وسایل هستند. تطابق مشخصات وسایل در فاکتور با لیست مورد ادعا بسیار مهم است.
• قراردادهای عادی (مانند قولنامه یا قرارداد امانت): در صورتی که وسایل به موجب یک قرارداد (مانند اجاره، ودیعه یا هرگونه توافق کتبی دیگر) در تصرف خوانده قرار گرفته باشد، ارائه کپی برابر اصل آن قرارداد ضروری است.
• استشهادیه محلی یا شهادت کتبی شهود: گواهی کتبی یا شفاهی افراد مطلع و بی طرف که از مالکیت خواهان بر وسایل یا نحوه تصرف خوانده بر آن ها آگاهی دارند، می تواند به عنوان دلیل مورد استفاده قرار گیرد. شهود باید شرایط قانونی شهادت را دارا باشند.
• اظهارنامه ارسالی به خوانده: اگر خواهان قبل از طرح دعوا، با ارسال اظهارنامه رسمی، از خوانده درخواست استرداد وسایل را کرده باشد، کپی برابر اصل این اظهارنامه و رسید ابلاغ آن به خوانده، به عنوان دلیلی بر مطالبه و امتناع خوانده، به دادگاه ارائه می شود.
• تصاویر و ویدئوهای مرتبط: هرگونه تصویر یا ویدئویی که حضور وسایل در منزل خواهان یا مالکیت او را بر آن ها نشان دهد، می تواند به عنوان قرینه و اماره قضایی مورد استناد قرار گیرد.
• پرینت تراکنش بانکی: اگر خرید وسایل از طریق حساب بانکی خواهان انجام شده باشد، پرینت گردش حساب مربوط به پرداخت وجه خرید، می تواند دلیلی بر مالکیت باشد.
• سایر اسناد و مدارک: هرگونه سند، رسید، پیامک، مکاتبه یا مدرک دیگری که به نحوی مالکیت خواهان را بر وسایل یا نحوه تصرف خوانده را اثبات کند، می تواند ضمیمه دادخواست شود.
• وکالتنامه: در صورتی که پرونده توسط وکیل پیگیری می شود، ارائه وکالتنامه رسمی وکیل الزامی است.

هزینه های دادرسی استرداد وسایل منزل

اقامه دعوا در دادگاه مستلزم پرداخت هزینه هایی است که شامل موارد مختلفی می شود. آگاهی از این هزینه ها برای خواهان از اهمیت بالایی برخوردار است تا بتواند آمادگی لازم را داشته باشد.

هزینه ثبت دادخواست (بر اساس میزان تقویم خواسته)

هزینه اصلی دادرسی، مربوط به ثبت دادخواست است که مبلغ آن بر اساس تقویم خواسته (ارزش مالی وسایل مورد ادعا) تعیین می شود. هرچه ارزش وسایل بیشتر باشد، هزینه دادرسی نیز افزایش می یابد. این هزینه درصدی از ارزش تقویم شده است که توسط قانون و مقررات سالانه قوه قضائیه تعیین می گردد. این مبلغ در دفاتر خدمات الکترونیک قضایی در زمان ثبت دادخواست دریافت می شود.

هزینه کارشناسی (در صورت لزوم برای ارزش گذاری یا تعیین اصالت)

در برخی موارد، دادگاه برای تعیین دقیق ارزش وسایل یا تشخیص اصالت و مالکیت آن ها، پرونده را به کارشناسی ارجاع می دهد. هزینه کارشناسی بر عهده کسی است که تقاضای کارشناسی کرده یا دادگاه تشخیص دهد که باید پرداخت کند. این هزینه نیز بر اساس تعرفه های مصوب کارشناسان دادگستری تعیین می شود و خواهان باید آن را پرداخت کند. در صورت پیروزی در دعوا، این هزینه نیز می تواند به عنوان خسارات دادرسی از خوانده مطالبه شود.

هزینه وکیل (در صورت استفاده از وکیل)

اگر خواهان برای پیگیری پرونده خود از وکیل دادگستری استفاده کند، باید حق الوکاله وکیل را نیز پرداخت نماید. میزان حق الوکاله بر اساس توافق بین وکیل و موکل و مطابق با تعرفه های مصوب وکالت تعیین می شود. این هزینه معمولاً به صورت درصدی از ارزش خواسته یا به صورت توافقی و مقطوع پرداخت می گردد. بخش قابل قبولی از حق الوکاله وکیل نیز می تواند در صورت پیروزی در دعوا، از خوانده مطالبه شود.

امکان مطالبه خسارات دادرسی از خوانده

بر اساس قوانین آیین دادرسی مدنی، در صورتی که خواهان در دعوای خود پیروز شود و حکم به نفع او صادر گردد، می تواند تمامی خسارات دادرسی را از خوانده مطالبه کند. این خسارات شامل هزینه دادرسی (ثبت دادخواست)، هزینه های کارشناسی، و بخشی از حق الوکاله وکیل (بر اساس تعرفه های قانونی) می شود. دادگاه در رأی خود، خوانده را به پرداخت این خسارات در حق خواهان محکوم خواهد کرد. این امکان به خواهان کمک می کند تا بخش زیادی از هزینه هایی که برای احقاق حق خود متحمل شده، جبران شود.

نتیجه گیری و توصیه پایانی

دعوای استرداد وسایل منزل، گرچه در نگاه اول ساده به نظر می رسد، اما از پیچیدگی های حقوقی خاصی برخوردار است که بی توجهی به آن ها می تواند به اطاله دادرسی یا حتی از دست رفتن حقوق خواهان منجر شود. همان طور که بررسی شد، از تعیین دقیق ماهیت دعوا و مرجع صالح گرفته تا جمع آوری مستندات کافی برای اثبات مالکیت و رعایت نکات فنی در تنظیم دادخواست، هر مرحله نیازمند دقت و آگاهی است.

اهمیت اثبات مالکیت با ارائه مدارکی نظیر فاکتورهای خرید، لیست جهیزیه ممهور به امضاء، شهادت شهود و سایر قرائن و امارات، نمی تواند نادیده گرفته شود. همچنین، ابزاری مانند قرار تامین خواسته می تواند نقش مهمی در حفظ اموال و تضمین اجرای حکم ایفا کند. در نهایت، با توجه به حساسیت این نوع دعاوی و ضرورت رعایت دقیق تشریفات قانونی، همواره توصیه اکید می شود که پیش از هر اقدامی، با یک وکیل متخصص در امور خانواده یا حقوقی مشورت نمایید. حضور وکیل متخصص نه تنها شانس موفقیت شما را به طرز چشمگیری افزایش می دهد، بلکه می تواند در تسریع فرآیند دادرسی و جلوگیری از خطاهای احتمالی نیز بسیار مؤثر باشد. یک مشاوره حقوقی تخصصی، راهنمایی های لازم را برای تنظیم صحیح دادخواست، جمع آوری مدارک و پیگیری مؤثر پرونده ارائه خواهد داد.

---