نمونه اظهارنامه تحویل کلید به موجر

اظهارنامه تحویل کلید به موجر ابزاری حقوقی است که مستاجر می تواند در پایان قرارداد اجاره، به ویژه زمانی که موجر از دریافت کلید امتناع می ورزد یا ودیعه را باز نمی گرداند، به منظور مستندسازی قانونی تخلیه ملک و آمادگی برای تحویل کلید و تسویه حساب، آن را تنظیم و ارسال کند. این اقدام از بروز مشکلات حقوقی آتی برای مستاجر جلوگیری می کند و مبنایی برای پیگیری مطالبات قانونی وی خواهد بود.

پایان قرارداد اجاره، نقطه ای حساس در روابط حقوقی موجر و مستاجر است. در این برهه، مستاجر موظف به تخلیه ملک و تحویل آن به موجر است و موجر نیز مکلف به بازگرداندن ودیعه (رهن) است. با این حال، همیشه این فرآیند به سادگی و توافق متقابل انجام نمی شود. گاهی اوقات، مستاجر با چالش هایی نظیر امتناع موجر از دریافت کلید، عدم بازگرداندن به موقع ودیعه یا طرح ادعاهای غیرمستند مواجه می شود که می تواند منجر به درگیری های حقوقی و مالی ناخواسته گردد. در چنین شرایطی، آگاهی از ابزارهای قانونی و استفاده صحیح از آن ها، نقش حیاتی در حفظ حقوق مستاجر ایفا می کند. اظهارنامه تحویل کلید به موجر، یکی از کارآمدترین این ابزارهاست که به مستاجر این امکان را می دهد تا تخلیه ملک و آمادگی خود برای تحویل کلید را به صورت رسمی و قانونی مستند سازد. این مقاله به ارائه راهنمایی جامع و عملیاتی در خصوص تنظیم و ارسال این اظهارنامه، تشریح مراحل قانونی مرتبط و ارائه نمونه متن های کاربردی می پردازد تا مستاجران با اطمینان خاطر، این مرحله از قرارداد اجاره را پشت سر بگذارند.

اظهارنامه تحویل کلید به موجر چیست و چرا برای مستاجر اهمیت دارد؟

اظهارنامه، ابزاری حقوقی و رسمی است که به موجب آن یکی از طرفین قرارداد یا شخص ثالث، مطلبی را به طرف دیگر به صورت رسمی اعلام می کند یا وی را به انجام یا عدم انجام امری ملزم می سازد. در بستر روابط موجر و مستاجر، «اظهارنامه تحویل کلید به موجر» سندی رسمی است که مستاجر با ارسال آن، موجر را از پایان مدت اجاره، تخلیه کامل ملک و آمادگی خود برای تحویل کلید و تسویه حساب آگاه می سازد.

اهمیت ارسال این اظهارنامه برای مستاجر از ابعاد مختلفی قابل بررسی است:

• مستندسازی رسمی تاریخ تخلیه و آمادگی برای تحویل کلید: با ارسال اظهارنامه، مستاجر به صورت رسمی تاریخ دقیق تخلیه ملک و آمادگی خود برای تحویل کلید را به موجر اعلام می کند. این مستندسازی، در آینده به عنوان یک مدرک معتبر حقوقی قابل استناد خواهد بود.
• پیشگیری از ادعای تصرف ملک پس از اتمام قرارداد: در صورت عدم تحویل رسمی کلید، موجر ممکن است ادعا کند که مستاجر پس از اتمام قرارداد، ملک را در تصرف خود داشته است. اظهارنامه، سندی است که ثابت می کند مستاجر قصد تصرف نداشته و آماده تحویل بوده است.
• حفاظت در برابر مطالبه اجرت المثل ایام پس از تخلیه: یکی از مهمترین دلایل ارسال اظهارنامه، جلوگیری از مطالبه اجرت المثل ایام تصرف پس از اتمام قرارداد توسط موجر است. با اثبات آمادگی برای تحویل کلید و تخلیه، مسئولیت پرداخت اجرت المثل از دوش مستاجر برداشته می شود.
• تهیه مدرک برای اقدامات قانونی بعدی: در صورتی که موجر از دریافت کلید خودداری کند یا ودیعه را بازنگرداند، اظهارنامه تحویل کلید، گام اول و ضروری برای طرح دعاوی حقوقی بعدی مانند «تامین دلیل تخلیه» یا «مطالبه ودیعه و خسارت تاخیر تادیه» خواهد بود. این اظهارنامه، نشان دهنده حسن نیت مستاجر و تلاش وی برای انجام تعهدات خود است.

چه زمانی باید اظهارنامه تحویل کلید به موجر ارسال کرد؟ (سناریوهای کاربردی)

ارسال اظهارنامه تحویل کلید به موجر در شرایط مختلفی می تواند به حفظ حقوق مستاجر کمک کند. در ادامه به سناریوهای رایج و کاربردی که مستاجر به این اظهارنامه نیاز پیدا می کند، می پردازیم:

سناریو 1: پایان قرارداد و تمایل مستاجر به تخلیه، اما امتناع موجر از دریافت کلید

این حالت، رایج ترین و مهم ترین سناریویی است که نیاز به ارسال اظهارنامه را برجسته می سازد. ممکن است مدت قرارداد اجاره به پایان رسیده باشد و مستاجر نیز ملک را تخلیه کرده و آماده تحویل کلید باشد، اما موجر بنا به دلایلی از دریافت کلید خودداری کند. دلایل امتناع موجر می تواند شامل این موارد باشد:

• عدم توانایی یا تمایل به بازگرداندن ودیعه (رهن) در لحظه تحویل.
• ادعای وجود خسارت در ملک یا عدم پرداخت کامل اجاره بها توسط مستاجر، بدون ارائه مستندات کافی.
• انتظار برای یافتن مستاجر جدید و دریافت ودیعه از او جهت بازگرداندن ودیعه مستاجر فعلی.

در این شرایط، عدم تحویل کلید به معنای ادامه تصرف ملک توسط مستاجر تلقی می شود و موجر می تواند ادعای اجرت المثل ایام تصرف یا حتی خسارت کند. اظهارنامه تحویل کلید، در این حالت، به مستاجر کمک می کند تا آمادگی خود برای تخلیه و تحویل کلید را رسماً اعلام و مستند کند و مسئولیت اجرت المثل را از خود سلب نماید.

سناریو 2: پایان قرارداد و همکاری موجر، اما نیاز به مستندسازی رسمی

حتی در شرایطی که موجر همکاری لازم را برای دریافت کلید و بازگرداندن ودیعه دارد، ارسال اظهارنامه می تواند مفید باشد. هدف در این سناریو، مستندسازی رسمی فرآیند تحویل و تحول ملک است. این کار می تواند از بروز هرگونه اختلاف احتمالی در آینده جلوگیری کند و نشان دهنده دقت و نظم در اجرای تعهدات قراردادی از سوی مستاجر باشد. اگرچه در این حالت ممکن است صورت جلسه تحویل و تحول نیز تنظیم شود، اما اظهارنامه می تواند به عنوان یک تأییدیه مستقل و رسمی، ارزش حقوقی خود را داشته باشد.

سناریو 3: پایان قرارداد و امتناع موجر از بازگرداندن ودیعه

یکی از دغدغه های اصلی مستاجران در پایان قرارداد اجاره، عدم بازگرداندن به موقع مبلغ ودیعه توسط موجر است. اگرچه مستاجر حق ندارد به دلیل عدم دریافت ودیعه، از تخلیه ملک و تحویل کلید خودداری کند (که در بخش های بعدی به تفصیل توضیح داده خواهد شد)، اما ارسال اظهارنامه تحویل کلید می تواند گام اولیه و محکمی برای مطالبه ودیعه باشد. با این اظهارنامه، مستاجر ضمن اعلام تخلیه و آمادگی برای تحویل کلید، به صورت رسمی خواستار بازگرداندن ودیعه نیز می شود. این اقدام، مبنایی قانونی برای طرح دعوای مطالبه ودیعه و خسارت تاخیر تادیه در آینده خواهد بود.

سناریو 4: مستاجر نیاز به اثبات تخلیه و عدم تصرف ملک دارد

در مواردی ممکن است پس از اتمام قرارداد اجاره، موجر اقدام به طرح دعوایی علیه مستاجر مبنی بر تصرف ملک، مطالبه اجاره بها یا اجرت المثل ایام پس از قرارداد کند. در چنین شرایطی، مستاجر برای دفاع از خود و اثبات اینکه ملک را در زمان مقرر تخلیه کرده و قصد ادامه تصرف را نداشته، به مدرکی رسمی نیاز دارد. اظهارنامه تحویل کلید، مدرکی معتبر است که نشان می دهد مستاجر به وظایف خود عمل کرده و از تصرف ملک خودداری نموده است.

گام به گام: مراحل تنظیم و ارسال اظهارنامه تحویل کلید به موجر

تنظیم و ارسال اظهارنامه تحویل کلید به موجر یک فرآیند حقوقی است که باید با دقت انجام شود تا از اعتبار لازم برخوردار باشد. مراحل زیر راهنمای گام به گام این فرآیند را تشریح می کند:

جمع آوری اطلاعات لازم

قبل از شروع نگارش اظهارنامه، باید تمام اطلاعات مورد نیاز را به صورت دقیق و کامل جمع آوری کنید. این اطلاعات شامل:

• مشخصات دقیق فرستنده (مستاجر): نام و نام خانوادگی، نام پدر، شماره ملی، آدرس کامل پستی، کد پستی و شماره تماس.
• مشخصات دقیق گیرنده (موجر): نام و نام خانوادگی، نام پدر، شماره ملی، آدرس کامل پستی و کد پستی (این اطلاعات معمولاً در قرارداد اجاره ذکر شده است).
• مشخصات ملک مورد اجاره: آدرس دقیق و کامل ملک، پلاک ثبتی یا کد پستی ملک.
• جزئیات قرارداد اجاره: شماره قرارداد (در صورت وجود)، تاریخ تنظیم قرارداد و تاریخ دقیق شروع و پایان مدت اجاره.
• تاریخ دقیق تخلیه ملک: تاریخی که مستاجر ملک را به طور کامل تخلیه کرده و آماده تحویل کلید است.
• مبلغ ودیعه (رهن): مبلغ دقیق ودیعه که در قرارداد اجاره ذکر شده است.

نحوه نگارش متن اظهارنامه

متن اظهارنامه باید با وضوح، صراحت و ادبیات حقوقی صحیح نگارش یابد. نکات کلیدی در نگارش متن عبارتند از:

• شروع با عنوان مناسب: عنوانی مانند «اظهارنامه رسمی اعلام تخلیه و آمادگی تحویل کلید عین مستاجره» یا «اظهارنامه اعلام فسخ قرارداد اجاره و درخواست تحویل کلید و بازپرداخت ودیعه».
• ارجاع به قرارداد اجاره: در متن اظهارنامه، حتماً به قرارداد اجاره موجود (با ذکر تاریخ و طرفین) ارجاع دهید تا مبنای قانونی درخواست شما مشخص باشد.
• اعلام رسمی اتمام قرارداد و تخلیه ملک: به صراحت اعلام کنید که مدت قرارداد اجاره به پایان رسیده و ملک به طور کامل تخلیه شده است.
• اعلام آمادگی برای تحویل کلید: آمادگی خود را برای تحویل کلید در یک تاریخ و مکان مشخص (مثلاً دفتر موجر یا دفتر مشاور املاک یا محل ملک) اعلام کنید. بهتر است یک مهلت منطقی (مثلاً ۵ تا ۷ روز کاری) برای حضور موجر و دریافت کلید تعیین نمایید. می توانید دو تاریخ یا یک بازه زمانی مشخص پیشنهاد دهید.
• درخواست بازگرداندن ودیعه: صراحتاً درخواست بازگرداندن کامل مبلغ ودیعه (رهن) را مطرح کنید.
• هشدار در مورد اقدامات قانونی بعدی: در صورت عدم همکاری موجر، به صراحت ذکر کنید که ناگزیر به پیگیری حقوقی از طریق مراجع قضایی (مانند طرح دعوای تامین دلیل، تودیع کلید، و مطالبه ودیعه و خسارت تاخیر تادیه) خواهید بود. این هشدار، جنبه بازدارنده دارد.
• اشاره به قوانین مرتبط: در صورت لزوم، به مواد قانونی مرتبط (مانند ماده ۷ قانون روابط موجر و مستاجر سال ۱۳۶۲) اشاره کنید تا وزن حقوقی اظهارنامه افزایش یابد.

به یاد داشته باشید، وضوح و صراحت در متن اظهارنامه، از هرگونه ابهام جلوگیری کرده و قدرت حقوقی سند را افزایش می دهد. هر کلمه و جمله باید هدف مشخصی را دنبال کند و قابلیت استناد در مراجع قضایی را داشته باشد.

مراجعه به دفاتر خدمات الکترونیک قضایی

پس از تنظیم متن اظهارنامه، برای ارسال رسمی آن باید به یکی از دفاتر خدمات الکترونیک قضایی مراجعه کنید. مراحل ثبت و ارسال عبارتند از:

1. ثبت نام در سامانه ثنا: اگر قبلاً در سامانه ثنا ثبت نام نکرده اید، ابتدا باید با مراجعه حضوری به دفتر خدمات قضایی یا آنلاین، مراحل ثبت نام و احراز هویت را انجام دهید.
2. ارائه مدارک: اصل و کپی کارت ملی، سند قرارداد اجاره و متن اظهارنامه (ترجیحاً در فرمت ورد یا پی دی اف) را به کارشناس دفتر خدمات قضایی ارائه دهید.
3. ثبت اظهارنامه: کارشناس دفتر خدمات قضایی، اظهارنامه شما را در سیستم قضایی ثبت می کند و به آن شماره رهگیری اختصاص می دهد.
4. پرداخت هزینه: هزینه های قانونی مربوط به ثبت و ارسال اظهارنامه را پرداخت کنید.

پیگیری ابلاغیه

پس از ارسال اظهارنامه، پیگیری ابلاغ صحیح آن به موجر بسیار حائز اهمیت است. ابلاغ اظهارنامه معمولاً از طریق سامانه ثنا انجام می شود.

• بررسی وضعیت ابلاغ: با مراجعه به سامانه ثنا (بخش مشاهده ابلاغیه ها) یا پیگیری از طریق دفتر خدمات قضایی، از وضعیت ابلاغ اظهارنامه به موجر مطلع شوید.
• اطمینان از ابلاغ صحیح: اطمینان حاصل کنید که اظهارنامه به آدرس صحیح و به دست موجر یا نماینده قانونی وی ابلاغ شده است. در صورت عدم ابلاغ، ممکن است نیاز به اصلاح آدرس و ارسال مجدد باشد. تاریخ ابلاغ، نقطه شروع مهلت هایی است که در اظهارنامه تعیین کرده اید.

نمونه متن اظهارنامه تحویل کلید به موجر (با امکان دانلود WORD و PDF)

در ادامه، نمونه متنی کامل برای «اظهارنامه رسمی اعلام تخلیه و آمادگی تحویل کلید عین مستاجره» ارائه می شود. این متن می تواند با توجه به شرایط خاص شما سفارشی سازی شود.

عنوان: اظهارنامه رسمی اعلام تخلیه و آمادگی تحویل کلید عین مستاجره

مشخصات فرستنده (مستاجر):
نام و نام خانوادگی: [نام و نام خانوادگی مستاجر]
نام پدر: [نام پدر مستاجر]
شماره ملی: [شماره ملی مستاجر]
آدرس کامل پستی: [آدرس دقیق مستاجر، شامل خیابان، کوچه، پلاک، طبقه، واحد، شهر، استان]
کد پستی: [کد پستی مستاجر]
شماره تماس: [شماره تماس مستاجر]

مشخصات گیرنده (موجر):
نام و نام خانوادگی: [نام و نام خانوادگی موجر]
نام پدر: [نام پدر موجر]
شماره ملی: [شماره ملی موجر]
آدرس کامل پستی: [آدرس دقیق موجر، شامل خیابان، کوچه، پلاک، طبقه، واحد، شهر، استان]
کد پستی: [کد پستی موجر]

موضوع: اعلام رسمی تخلیه ملک استیجاری، آمادگی برای تحویل کلید و تسویه حساب، و مطالبه مبلغ ودیعه (رهن)

ریاست محترم دفاتر خدمات الکترونیک قضایی / مخاطب محترم (آقای/خانم [نام و نام خانوادگی موجر])

با سلام و احترام،

احتراماً، به استحضار عالی می رساند:

1. اینجانب [نام و نام خانوادگی مستاجر]، به موجب قرارداد اجاره نامه به شماره [شماره قرارداد اجاره، در صورت وجود] مورخ [تاریخ تنظیم قرارداد اجاره]، یک واحد آپارتمان/منزل مسکونی/ملک تجاری واقع در آدرس: [آدرس دقیق ملک مورد اجاره، شامل خیابان، کوچه، پلاک، طبقه، واحد]، به مساحت تقریبی [متراژ تقریبی ملک] متر مربع و پلاک ثبتی [پلاک ثبتی ملک در صورت اطلاع] را از جنابعالی/مورث جنابعالی به مدت [مدت اجاره] از تاریخ [تاریخ شروع اجاره] تا تاریخ [تاریخ پایان اجاره] اجاره کرده بودم.
2. نظر به اتمام مدت قانونی و قراردادی اجاره نامه مذکور در تاریخ [تاریخ پایان اجاره، مجدداً تکرار شود]، اینجانب وظیفه قانونی و شرعی خود مبنی بر تخلیه کامل عین مستاجره را به انجام رسانده ام و ملک مذکور در تاریخ [تاریخ دقیق تخلیه توسط مستاجر] به طور کامل تخلیه شده و آماده تحویل به جنابعالی می باشد.
3. علی رغم پیگیری های مکرر اینجانب و اعلام آمادگی جهت تحویل کلید و تسویه حساب، متاسفانه تاکنون جنابعالی اقدامی در خصوص دریافت کلید و بازگرداندن مبلغ ودیعه (قرض الحسنه) به میزان [مبلغ ودیعه به عدد] ریال (معادل [مبلغ ودیعه به حروف] تومان) که طبق بند [شماره بند مربوط به ودیعه در قرارداد] قرارداد اجاره در زمان انعقاد قرارداد به جنابعالی پرداخت شده است، به عمل نیاورده اید/یا از دریافت کلید و بازپرداخت ودیعه خودداری نموده اید.
4. لذا، بدین وسیله رسماً به جنابعالی اخطار می گردد که ظرف مدت ۵ (پنج) روز کاری از تاریخ ابلاغ این اظهارنامه، در محل ملک مذکور/دفتر مشاور املاک [نام مشاور املاک، در صورت توافق قبلی] یا هر محل مورد توافق طرفین حضور یابید تا ضمن دریافت کلیدهای عین مستاجره، نسبت به تسویه حساب کامل (از جمله پرداخت کلیه هزینه های مصرفی اعم از آب، برق، گاز، تلفن، شارژ ساختمان تا تاریخ تخلیه) و بازپرداخت کامل مبلغ ودیعه به میزان [مبلغ ودیعه به عدد] ریال اقدام نمایید.
5. صراحتاً اعلام می گردد که از تاریخ [تاریخ دقیق تخلیه توسط مستاجر]، اینجانب هیچگونه تصرفی در عین مستاجره ندارم و مسئولیت نگهداری و حوادث احتمالی آن و نیز هرگونه اجرت المثل ایام تصرف، متوجه جنابعالی (موجر) خواهد بود.
6. در صورت عدم اقدام از سوی جنابعالی در مهلت مقرر فوق، اینجانب ناگزیر به طرح دعوای «تامین دلیل تخلیه ملک و تودیع کلید» در مراجع قضایی ذی صلاح و همچنین طرح دعوای «مطالبه ودیعه و خسارات قانونی وارده از جمله خسارت تاخیر تادیه» خواهم بود.
7. این اظهارنامه به منظور حفظ حقوق قانونی اینجانب، و استناد به ماده ۷ قانون روابط موجر و مستاجر مصوب سال ۱۳۶۲ و سایر مقررات مرتبط ارسال می گردد.

با تشکر و احترام فراوان،
نام و نام خانوادگی مستاجر: [نام و نام خانوادگی مستاجر]
تاریخ: [تاریخ نگارش اظهارنامه]
امضا: [امضا مستاجر]

توضیحات تکمیلی برای سفارشی سازی:

• جاهای خالی: تمامی قسمت های داخل کروشه `[ ]` را با اطلاعات دقیق و صحیح خود و موجر و قرارداد اجاره پر کنید.
• جزئیات بیشتر: در صورت لزوم، می توانید جزئیات بیشتری در مورد وضعیت ملک در زمان تخلیه (مثلاً تمیز بودن ملک، عدم وجود خسارت و …) اضافه کنید.
• مدارک پیوست: می توانید در متن اظهارنامه به پیوست نمودن کپی قرارداد اجاره نیز اشاره کنید، هرچند الزامی نیست.

اقدامات بعدی در صورت عدم همکاری موجر پس از ارسال اظهارنامه

گاهی اوقات، حتی پس از ارسال اظهارنامه تحویل کلید، موجر همچنان از همکاری خودداری می کند و کلید را تحویل نمی گیرد یا ودیعه را باز نمی گرداند. در این صورت، مستاجر باید برای حفظ حقوق خود و سلب مسئولیت های آتی، اقدامات قانونی بعدی را انجام دهد. این اقدامات شامل تامین دلیل تخلیه ملک و تودیع کلید می شود.

مفهوم تامین دلیل تخلیه ملک و تودیع کلید به شورا/دادگاه

در شرایطی که مستاجر ملک را تخلیه کرده و آماده تحویل کلید است، اما موجر از تحویل گرفتن آن امتناع می کند، مستاجر می تواند برای اثبات تخلیه و سلب مسئولیت از خود، درخواست تامین دلیل کند. این مفهوم ریشه در ماده ۷ قانون روابط موجر و مستاجر سال ۱۳۶۲ دارد که صراحتاً بیان می دارد:

«ماده 7- هرگاه مستاجر به علت انقضای مدت اجاره یا در موارد فسخ اجاره مورد اجاره را تخلیه کند و موجر از تحویل گرفتن آن امتناع کند، مستاجر می تواند به دادگاه محل وقوع ملک مراجعه و تخلیه کامل مورد اجاره را تامین نماید و کلید آن را دفتر دادگاه تسلیم کند. از این تاریخ موجر حق مطالبه اجاره بها را نسبت به آینده ندارد و دفتر دادگاه ظرف 24 ساعت به موجر یا نماینده قانونی او اخطار می کند که برای تحویل گرفتن مورد اجاره و دریافت کلید حاضر شود.»

بر اساس این ماده، وظیفه مستاجر پس از تخلیه و امتناع موجر، صرفاً ارسال اظهارنامه نیست، بلکه باید با مراجعه به مرجع قضایی (شورای حل اختلاف یا دادگاه، بسته به مبلغ ودیعه)، تخلیه ملک را به صورت رسمی تامین دلیل کرده و کلید را تودیع (امانت گذاری) نماید. این اقدام، به طور قطعی مسئولیت مستاجر را در قبال ملک پایان می دهد و موجر دیگر نمی تواند ادعای تصرف یا مطالبه اجرت المثل ایام بعد از تودیع کلید را داشته باشد.

مراحل درخواست تامین دلیل و تودیع کلید

برای انجام این فرآیند، مستاجر باید مراحل زیر را طی کند:

1. تهیه دادخواست/درخواست تامین دلیل: مستاجر باید یک فرم دادخواست یا درخواست تامین دلیل تنظیم کند. در این دادخواست باید مشخصات کامل طرفین، مشخصات ملک، تاریخ اتمام اجاره، تاریخ تخلیه و امتناع موجر از دریافت کلید و همچنین درخواست تامین دلیل تخلیه و تودیع کلید به مرجع قضایی (شورای حل اختلاف/دادگاه) ذکر شود.
2. مدارک مورد نیاز:
   • اصل و کپی قرارداد اجاره.
   • کپی برابر اصل شده اظهارنامه تحویل کلید که به موجر ابلاغ شده است (با ضمائم ابلاغ).
   • کپی کارت ملی مستاجر.
   • در صورت وجود، هرگونه مدرک دال بر مکاتبات قبلی یا تلاش برای تحویل کلید.
3. مراجعه به دفاتر خدمات الکترونیک قضایی: دادخواست تامین دلیل نیز مانند اظهارنامه، باید از طریق دفاتر خدمات الکترونیک قضایی ثبت و ارسال شود.
4. روند بررسی در شورای حل اختلاف/دادگاه:
   • پس از ثبت درخواست، پرونده به شورای حل اختلاف یا دادگاه مربوطه ارجاع می شود.
   • مرجع قضایی، نماینده ای را برای بازدید از ملک تعیین می کند تا تخلیه بودن آن را احراز کند. (معاینه محلی)
   • نماینده قضایی صورت جلسه ای از وضعیت ملک تهیه کرده و تخلیه بودن آن را گواهی می کند.
   • سپس مستاجر می تواند کلید ملک را به دفتر مرجع قضایی تسلیم کند. از این تاریخ، مسئولیت مستاجر نسبت به ملک پایان یافته و موجر حق مطالبه اجاره بها یا اجرت المثل را نخواهد داشت.
   • دفتر مرجع قضایی به موجر اخطار می دهد که برای تحویل گرفتن کلید و ملک خود حاضر شود.

نمونه متن درخواست تامین دلیل تخلیه ملک و تحویل کلید (با امکان دانلود WORD و PDF)

در ادامه، نمونه متنی برای «درخواست تامین دلیل تخلیه عین مستاجره و تودیع کلید» ارائه می شود:

عنوان: درخواست تامین دلیل تخلیه عین مستاجره به علت انقضای مدت اجاره و تودیع کلید ملک

خواهان: (مستاجر)
نام و نام خانوادگی: [نام و نام خانوادگی مستاجر]
نام پدر: [نام پدر مستاجر]
شماره ملی: [شماره ملی مستاجر]
آدرس کامل پستی: [آدرس دقیق مستاجر]

خوانده: (موجر)
نام و نام خانوادگی: [نام و نام خانوادگی موجر]
نام پدر: [نام پدر موجر]
شماره ملی: [شماره ملی موجر]
آدرس کامل پستی: [آدرس دقیق موجر]

وکیل: (در صورت وجود) خانم/آقای [نام و نام خانوادگی وکیل] / کد ملی: [کد ملی وکیل] / تلفن: [شماره تلفن وکیل] / آدرس: [آدرس وکیل]

خواسته: درخواست تامین دلیل تخلیه عین مستاجره به علت انقضای مدت اجاره (احراز تخلیه بودن عین مستاجره) و تودیع کلید ملک

دلایل و منضمات دادخواست:

• فتوکپی مصدق اجاره نامه به شماره [شماره قرارداد] مورخ [تاریخ تنظیم قرارداد]
• کپی برابر اصل شده اظهارنامه به شماره [شماره اظهارنامه تحویل کلید] مورخ [تاریخ ارسال اظهارنامه تحویل کلید] و گزارش ابلاغ آن
• درخواست معاینه محل (جهت احراز تخلیه بودن)
• کپی کارت ملی خواهان

ریاست محترم شورای حل اختلاف [نام محل شورای حل اختلاف مربوطه]

با سلام و عرض ادب و احترام،

احتراماً به استحضار می رساند:

اینجانب [نام و نام خانوادگی مستاجر]، به موجب اجاره نامه به شماره [شماره قرارداد اجاره] مورخ [تاریخ تنظیم قرارداد اجاره] تنظیمی در [نام دفتر مشاور املاک یا دفترخانه اسناد رسمی]، یک واحد آپارتمان/ملک تجاری به مساحت [متراژ تقریبی ملک] متر مربع واقع در [آدرس دقیق ملک مورد اجاره] را از خوانده محترم (جنابعالی/مورث جنابعالی) به عنوان موجر اجاره نمودم.

حال با اتمام مدت اجاره و انقضای آن در تاریخ [تاریخ پایان اجاره]، اینجانب ملک مورد اجاره را به طور کامل تخلیه نموده ام و آمادگی کامل جهت تحویل کلید را داشته و دارم. اما متاسفانه، خوانده محترم (موجر) از تحویل گرفتن کلید عین مستاجره خودداری می نمایند. اینجانب در تاریخ [تاریخ ارسال اظهارنامه تحویل کلید] با ارسال اظهارنامه ای به شماره [شماره اظهارنامه تحویل کلید] مراتب تخلیه و آمادگی تحویل کلید را به خوانده محترم اطلاع داده ام، ولی علیرغم ابلاغ قانونی اظهارنامه، موجر محترم هیچگونه اقدامی در جهت تحویل گرفتن کلید به عمل نیاورده اند.

با توجه به مراتب فوق و به منظور جلوگیری از تضییع حقوق اینجانب، رفع مسئولیت های احتمالی و اثبات حسن نیت، و مستنداً به ماده ۷ قانون روابط موجر و مستاجر سال ۱۳۶۲ و سایر قوانین مرتبط، با تقدیم این دادخواست، از محضر محترم آن شورا/دادگاه، درخواست «تامین دلیل تخلیه کامل ملک مورد اجاره» و همچنین «تودیع کلید ملک مذکور» را دارم. ضمناً، با توجه به تخلیه بودن محل اجاره، درخواست معاینه محل و بازدید از ملک جهت احراز وضعیت آن را نیز دارم.

با تشکر و تقدیم احترام،
نام و نام خانوادگی خواهان (مستاجر): [نام و نام خانوادگی مستاجر]
امضا: [امضا مستاجر]
تاریخ: [تاریخ نگارش دادخواست]

مطالبه ودیعه و خسارات احتمالی

پس از انجام مراحل تامین دلیل و تودیع کلید، مستاجر می تواند برای مطالبه مبلغ ودیعه (قرض الحسنه) و همچنین خسارات وارده ناشی از عدم بازگرداندن به موقع آن توسط موجر، از جمله خسارت تاخیر تادیه، اقدام حقوقی کند.

• حق مستاجر: مستاجر حق دارد در صورت عدم بازگرداندن ودیعه در زمان مقرر، دادخواستی برای مطالبه ودیعه و خسارت تاخیر تادیه (از تاریخ تودیع کلید یا تاریخ اتمام اجاره، هر کدام که دیرتر باشد) تنظیم کند.
• مرجع رسیدگی: بسته به میزان مبلغ ودیعه، این دعوا در شورای حل اختلاف (برای مبالغ کمتر از حد نصاب تعیین شده) یا در دادگاه حقوقی مطرح می شود.
• مدارک لازم:
  • اصل و کپی اجاره نامه.
  • تصویر مصدق اظهارنامه تحویل کلید و گزارش ابلاغ آن.
  • تصویر مصدق قرار تامین دلیل و رسید تودیع کلید به مرجع قضایی.
  • کارت ملی مستاجر.
  • در صورت وجود، فیش های واریزی ودیعه به موجر.

نکات حقوقی مهم و سوالات متداول

آگاهی از نکات حقوقی و پاسخ به سوالات رایج می تواند به مستاجران کمک کند تا با دیدگاهی جامع تر، مسائل مربوط به تحویل کلید و تخلیه ملک را مدیریت کنند.

آیا مستاجر می تواند به دلیل عدم بازگرداندن ودیعه، از تحویل کلید خودداری کند؟

خیر، مستاجر به هیچ عنوان نمی تواند به بهانه عدم بازگرداندن ودیعه توسط موجر، از تخلیه ملک و تحویل کلید خودداری کند. این اقدام، به معنای ادامه تصرف غیرقانونی ملک پس از اتمام قرارداد تلقی می شود و مستاجر را در معرض مسئولیت های حقوقی جدی قرار می دهد. مهمترین پیامدهای این عمل عبارتند از:

• الزام به پرداخت اجرت المثل: موجر حق دارد برای هر روزی که مستاجر پس از اتمام قرارداد و بدون رضایت او ملک را در تصرف خود دارد، اجرت المثل ایام تصرف را مطالبه کند. این مبلغ می تواند حتی بیشتر از اجاره بهای توافق شده قبلی باشد.
• پیگیری حقوقی توسط موجر: موجر می تواند بلافاصله پس از اتمام قرارداد و عدم تخلیه، دعوای تخلیه و مطالبه اجرت المثل را در مراجع قضایی مطرح کند.

همانطور که قبلاً ذکر شد، راهکار قانونی برای مستاجر در صورت امتناع موجر از بازگرداندن ودیعه، تخلیه ملک، ارسال اظهارنامه تحویل کلید و سپس پیگیری از طریق تامین دلیل و تودیع کلید به مرجع قضایی است.

نقش و مسئولیت مشاور املاک در فرآیند تحویل و تحول

مشاور املاک معمولاً نقش واسطه در تنظیم قرارداد اجاره را دارد. در فرآیند تحویل و تحول کلید، اگرچه مستقیماً مسئولیت حقوقی در قبال طرفین ندارد، اما می تواند نقش تسهیل کننده ای ایفا کند:

• شاهد بر توافقات: در بسیاری موارد، طرفین برای تحویل کلید و تسویه حساب در دفتر مشاور املاک حاضر می شوند و مشاور املاک می تواند شاهد بر این توافقات باشد.
• تنظیم صورت جلسه: مشاور املاک می تواند در تنظیم صورت جلسه تحویل و تحول ملک بین طرفین کمک کند که شامل وضعیت ملک، تسویه حساب هزینه ها و بازگرداندن ودیعه است.
• آگاهی بخشی: مشاور املاک می تواند طرفین را از حقوق و وظایفشان آگاه سازد و از بروز اختلافات جلوگیری کند.

با این حال، مسئولیت نهایی اجرای تعهدات بر عهده موجر و مستاجر است و در صورت بروز اختلاف جدی، مراجع قضایی صالح به رسیدگی هستند.

اهمیت تهیه صورت جلسه تحویل و تحول ملک

تهیه یک صورت جلسه رسمی و مکتوب در زمان تحویل و تحول ملک، چه با حضور مشاور املاک و چه بدون آن، بسیار حائز اهمیت است. این صورت جلسه باید شامل موارد زیر باشد:

• تاریخ و ساعت دقیق تحویل و تحول.
• مشخصات کامل موجر و مستاجر.
• وضعیت کامل ملک در زمان تحویل (از جمله سلامت وسایل، تاسیسات، وجود یا عدم وجود خسارت).
• وضعیت کنتورهای آب، برق، گاز و تلفن و ارقام کارکرد آن ها.
• تایید تحویل کلید و تعداد آن.
• تایید تسویه حساب کامل اجاره بها و هزینه های مصرفی.
• تایید بازگرداندن مبلغ ودیعه به مستاجر.
• امضای طرفین و در صورت امکان، امضای شهود (مانند مشاور املاک).

این صورت جلسه، مدرکی معتبر برای جلوگیری از ادعاهای آتی در خصوص وضعیت ملک یا بدهی ها خواهد بود.

مهلت قانونی برای پاسخ به اظهارنامه چقدر است؟

قانون، مهلت مشخصی برای پاسخ به اظهارنامه تعیین نکرده است. مهلت ذکر شده در متن اظهارنامه (مانند ۵ یا ۷ روز کاری) یک مهلت پیشنهادی و عرفی است که توسط فرستنده برای انجام یک اقدام خاص (مانند دریافت کلید) تعیین می شود. عدم پاسخ موجر به اظهارنامه در مهلت تعیین شده، به معنای تایید محتوای آن نیست، اما می تواند به عنوان دلیلی بر عدم همکاری و سهل انگاری وی در مراجع قضایی مورد استناد قرار گیرد و در نهایت، مستاجر را مجاز به انجام اقدامات قانونی بعدی (مانند تامین دلیل) می کند.

تفاوت دقیق اظهارنامه تحویل کلید با اظهارنامه تخلیه ملک

این دو عبارت در ادبیات حقوقی گاهی به جای یکدیگر به کار می روند، اما تفاوت های ظریفی دارند:

• اظهارنامه تخلیه ملک: این اظهارنامه معمولاً زمانی ارسال می شود که مستاجر قصد دارد موجر را از پایان مدت اجاره و آمادگی برای تخلیه ملک مطلع سازد. هدف اصلی، اعلام اتمام قرارداد و فراهم آوردن مقدمات تخلیه است. ممکن است هنوز کلید تحویل داده نشده باشد.
• اظهارنامه تحویل کلید (که موضوع اصلی این مقاله است): این اظهارنامه زمانی ارسال می شود که مستاجر عملاً ملک را تخلیه کرده و آماده تحویل فیزیکی کلید است، اما موجر از دریافت آن امتناع می کند. در واقع، این اظهارنامه مرحله ای پس از تخلیه است و بر تحویل واقعی کلید تمرکز دارد.

در عمل، می توان این دو مفهوم را در یک اظهارنامه جامع ادغام کرد که هم اعلام اتمام قرارداد و تخلیه را شامل شود و هم آمادگی برای تحویل کلید و درخواست بازپرداخت ودیعه را.

آیا در تمام موارد تحویل کلید، ارسال اظهارنامه الزامی است؟

خیر، در تمام موارد تحویل کلید، ارسال اظهارنامه الزامی نیست. در صورتی که موجر و مستاجر در پایان قرارداد اجاره، به صورت توافقی و با حضور در محل یا در دفتر مشاور املاک، نسبت به تحویل و تحول ملک، تسویه حساب و بازگرداندن ودیعه اقدام کنند و صورت جلسه رسمی نیز تنظیم و امضا شود، نیازی به ارسال اظهارنامه نخواهد بود. اظهارنامه زمانی اهمیت می یابد که یکی از طرفین (به ویژه موجر) از انجام وظایف خود شانه خالی کند یا همکاری لازم را نداشته باشد و مستاجر نیاز به مستندسازی رسمی اقدامات خود برای جلوگیری از مشکلات حقوقی آتی داشته باشد.

نتیجه گیری

فرآیند تحویل کلید ملک در پایان قرارداد اجاره، اگرچه ظاهراً ساده به نظر می رسد، اما در غیاب همکاری متقابل موجر و مستاجر، می تواند به پیچیدگی های حقوقی و مالی منجر شود. آگاهی از حقوق و وظایف، و استفاده به موقع از ابزارهای قانونی مانند اظهارنامه تحویل کلید به موجر و در صورت لزوم، درخواست تامین دلیل تخلیه و تودیع کلید، برای هر مستاجری حیاتی است. این اقدامات نه تنها به مستاجر کمک می کند تا از حقوق خود دفاع کند، بلکه مسئولیت های احتمالی او را در قبال ملک، به طور رسمی پایان می بخشد.

مستندسازی دقیق تمامی مراحل، از جمله ارسال اظهارنامه، پیگیری ابلاغ آن، و در نهایت تامین دلیل و تودیع کلید، پناهگاه قانونی مستاجر در برابر ادعاهای احتمالی موجر خواهد بود. درک صحیح ماده ۷ قانون روابط موجر و مستاجر سال ۱۳۶۲، نقشه راه روشنی برای مستاجرانی است که با امتناع موجر از دریافت کلید یا بازگرداندن ودیعه مواجه می شوند. به خاطر داشته باشید، در موارد پیچیده یا زمانی که با مقاومت جدی موجر روبرو هستید، مشاوره با یک وکیل متخصص در امور ملکی می تواند مسیر را برای شما هموارتر و از بروز اشتباهات پرهزینه جلوگیری کند. حفاظت از حقوق خود از طریق مسیرهای قانونی، هوشمندانه ترین گام در هر رابطه قراردادی است.

همین حالا نمونه اظهارنامه تحویل کلید به موجر را دانلود کنید!

جهت دانلود نمونه درخواست تامین دلیل تخلیه و تحویل کلید، کلیک کنید.

برای مشاوره حقوقی تخصصی در زمینه روابط موجر و مستاجر، با ما تماس بگیرید.

سوالات متداول

در صورت عدم توافق با موجر، بهترین راهکار قانونی برای تحویل کلید چیست؟

بهترین راهکار قانونی، ارسال اظهارنامه رسمی تحویل کلید به موجر از طریق دفاتر خدمات الکترونیک قضایی است. اگر موجر همچنان از دریافت کلید امتناع کرد، باید درخواست تامین دلیل تخلیه ملک و تودیع کلید به شورای حل اختلاف یا دادگاه ارائه شود تا مسئولیت از مستاجر سلب گردد.

آیا برای تخلیه ملک و تحویل کلید، حتماً باید ودیعه را کامل دریافت کرده باشم؟

خیر، مستاجر نمی تواند به بهانه عدم بازپرداخت ودیعه، از تخلیه ملک و تحویل کلید خودداری کند. در صورت عدم بازگرداندن ودیعه، مستاجر باید ملک را تخلیه کرده و کلید را از طریق اظهارنامه و در صورت لزوم، تامین دلیل و تودیع به مرجع قضایی تحویل دهد و سپس برای مطالبه ودیعه و خسارات قانونی اقدام کند.

آیا اجاره نامه شفاهی نیز شامل این قوانین می شود؟

قوانین روابط موجر و مستاجر عمدتاً بر اساس قراردادهای کتبی تنظیم شده اند. اگرچه اجاره نامه شفاهی نیز از نظر شرعی و قانونی معتبر است، اما اثبات جزئیات آن در مراجع قضایی دشوارتر است. در صورت وجود اجاره نامه شفاهی، مستاجر همچنان می تواند اظهارنامه ارسال کند، اما برای تامین دلیل و تودیع کلید، اثبات رابطه استیجاری و اتمام مدت آن اهمیت بیشتری پیدا می کند و ممکن است نیاز به شهادت شهود یا مدارک دیگر باشد.

اگر موجر ادعای خسارت به ملک کند، آیا می توانم از تحویل کلید خودداری کنم؟

خیر، حق ندارید از تحویل کلید خودداری کنید. در صورت ادعای خسارت توسط موجر، شما باید ملک را تخلیه کرده و کلید را تحویل دهید. سپس موجر باید ادعای خسارت خود را از طریق قانونی پیگیری کرده و خسارت را اثبات کند. در صورت عدم توافق، این موضوع در دادگاه بررسی خواهد شد و مستاجر می تواند دفاعیات خود را مطرح کند.

مدت زمان لازم برای فرآیند تامین دلیل و تودیع کلید چقدر است؟

مدت زمان فرآیند تامین دلیل و تودیع کلید می تواند بسته به حجم کاری شورای حل اختلاف/دادگاه و سرعت ابلاغ ها متفاوت باشد. معمولاً از زمان ثبت درخواست تا صدور قرار تامین دلیل و تودیع کلید، چند هفته زمان لازم است. با این حال، مهمترین نکته این است که از تاریخ تودیع کلید به مرجع قضایی، مسئولیت مستاجر در قبال ملک سلب می شود.