کدام ارزهای دیجیتال متمرکز هستند؟

در دنیای ارزهای دیجیتال، استیبل کوین ها (Stablecoins) برجسته ترین نمونه از ارزهای دیجیتال متمرکز به شمار می روند. این دسته از رمزارزها، برخلاف بیت کوین یا اتریوم که ذاتاً غیرمتمرکز هستند، توسط یک نهاد مرکزی کنترل و مدیریت می شوند و ارزش آن ها اغلب به دارایی های پایداری مانند دلار آمریکا گره خورده است. شناخت مفهوم تمرکز و تفاوت آن با عدم تمرکز، به ویژه برای کاربران ایرانی که با ریسک هایی نظیر فریز شدن دارایی ها مواجه هستند، اهمیت حیاتی دارد.

مفهوم تمرکز و عدم تمرکز در دنیای ارزهای دیجیتال از اهمیت بالایی برخوردار است و درک آن برای هر فعال این حوزه، از مبتدی تا سرمایه گذار حرفه ای، ضروری است. این تمایز نه تنها بر نحوه عملکرد یک ارز دیجیتال تأثیر می گذارد، بلکه پیامدهای مهمی از جمله امنیت، شفافیت و مقاومت در برابر سانسور را به دنبال دارد. در ادامه این مقاله، به بررسی عمیق ارزهای دیجیتال متمرکز می پردازیم، نمونه های برجسته آن ها را معرفی می کنیم و مزایا و معایب آن ها را با نگاهی ویژه به چالش های کاربران ایرانی تحلیل خواهیم کرد. هدف این است که شما پس از مطالعه این مطلب، دیدگاهی جامع و کاربردی در مورد این دسته از رمزارزها پیدا کنید و بتوانید انتخاب های آگاهانه ای در معاملات و سرمایه گذاری های خود داشته باشید.

درک مفهوم تمرکز و عدم تمرکز در ارزهای دیجیتال

بازار ارزهای دیجیتال با دو مفهوم بنیادین تمرکز و عدم تمرکز تعریف می شود که هر یک ویژگی ها و پیامدهای خاص خود را دارند. این دو مفهوم، شالوده اصلی طراحی و عملکرد رمزارزها را تشکیل می دهند و درک تفاوت آن ها برای هر کاربری که قصد ورود یا فعالیت در این فضا را دارد، حیاتی است.

ارز دیجیتال متمرکز چیست؟

یک ارز دیجیتال متمرکز، همان طور که از نامش پیداست، توسط یک نهاد، شرکت یا سازمان مرکزی کنترل، صادر و مدیریت می شود. در این سیستم، نهاد مرکزی تصمیم گیرنده اصلی در مورد تمامی جنبه های شبکه، از جمله صدور توکن های جدید، تأیید تراکنش ها و حتی مسدود کردن آدرس ها است. این رمزارزها معمولاً بر پشتوانه ای از دارایی های دنیای واقعی نظیر ارزهای فیات (مثل دلار یا یورو)، طلا یا سایر کالاها متکی هستند و این پشتوانه در حساب های مرکزی نگهداری می شود.

نحوه کارکرد این ارزها بدین صورت است که نهاد صادرکننده، به ازای هر واحد رمزارزی که در بلاک چین منتشر می کند، معادل آن دارایی پشتوانه را در ذخایر خود نگه می دارد. این رویکرد به ظاهر امنیت و ثبات بیشتری را فراهم می کند، زیرا ارزش رمزارز مستقیماً به یک دارایی فیزیکی یا دولتی متصل است. نمونه های بارز این نوع ارزها، استیبل کوین های متمرکز مانند تتر (USDT) و یو اس دی کوین (USDC) هستند که پشتوانه دلاری دارند. در آینده نیز ممکن است ارزهای دیجیتال بانک مرکزی (CBDCها) به عنوان شکلی از ارزهای دیجیتال کاملاً متمرکز ظهور کنند که کنترل کامل آن ها در دست دولت ها و بانک های مرکزی خواهد بود.

ارز دیجیتال غیر متمرکز چیست؟

در مقابل، ارز دیجیتال غیر متمرکز فاقد هرگونه نهاد مرکزی برای کنترل، صدور یا مدیریت است. در این سیستم ها، کنترل و تصمیم گیری توسط جامعه کاربران و از طریق مکانیزم های اجماع مانند اثبات کار (Proof of Work) یا اثبات سهام (Proof of Stake) انجام می شود. بلاک چین این رمزارزها عمومی و شفاف است و تمامی تراکنش ها به صورت رمزنگاری شده و تغییرناپذیر ثبت می شوند. ویژگی اصلی ارزهای غیر متمرکز، ماهیت Trustless یا عدم نیاز به اعتماد به واسطه است؛ به این معنی که کاربران برای انجام تراکنش ها نیازی به اعتماد به یک نهاد مرکزی ندارند، بلکه به کد و الگوریتم های شبکه اعتماد می کنند.

نمونه های برجسته ارزهای دیجیتال غیر متمرکز، بیت کوین (Bitcoin) و اتریوم (Ethereum) هستند. بیت کوین توسط خالق ناشناس خود، ساتوشی ناکاموتو، به عنوان پاسخی به سیستم های مالی متمرکز و نیازمند اعتماد معرفی شد. این ارز دیجیتال با هدف ایجاد یک سیستم پرداخت همتابه همتا (Peer-to-Peer) طراحی شده که هیچ بانک یا دولتی بر آن کنترل ندارد. اتریوم نیز پلتفرمی برای اجرای قراردادهای هوشمند و ساخت برنامه های غیر متمرکز (DApps) است که فلسفه عدم تمرکز را در لایه ای عمیق تر پیاده سازی می کند.

بنابراین، در پاسخ به سوالاتی مانند آیا بیت کوین متمرکز است؟ یا آیا اتریوم متمرکز است؟ باید گفت: خیر، بیت کوین و اتریوم از پایه گذاران و نمونه های بارز ارزهای دیجیتال غیر متمرکز هستند که هدف اصلی آن ها حذف واسطه ها و تمرکززدایی بوده است.

استیبل کوین ها: بارزترین نمونه ارزهای دیجیتال متمرکز

استیبل کوین ها نقش پل ارتباطی بین دنیای پرنوسان ارزهای دیجیتال و ثبات نسبی بازارهای مالی سنتی را ایفا می کنند. این دسته از رمزارزها، اگرچه جزئی از اکوسیستم بلاک چین هستند، اما اغلب با مکانیزم های متمرکز عمل می کنند.

استیبل کوین چیست و چرا به آن ها نیاز داریم؟

استیبل کوین ها (Stablecoins) نوع خاصی از ارزهای دیجیتال هستند که برای حفظ ارزش ثابت و پایدار طراحی شده اند. برخلاف بیت کوین یا اتریوم که قیمتشان به طور مداوم نوسان می کند، ارزش استیبل کوین ها به دارایی های باثبات تری نظیر ارزهای فیات (مانند دلار آمریکا، یورو)، کالاها (مانند طلا) یا حتی سبدی از سایر ارزهای دیجیتال متصل است. این اتصال به دارایی های پایدار، مشکل نوسانات شدید بازار کریپتو را حل می کند و آن ها را به ابزاری کارآمد برای موارد زیر تبدیل می کند:

• حفظ ارزش سرمایه: تریدرها و سرمایه گذاران می توانند در دوره های پرنوسان بازار، دارایی های خود را از رمزارزهای بی ثبات به استیبل کوین ها تبدیل کنند تا از ضررهای احتمالی جلوگیری کنند.
• نقل و انتقال سریع و ارزان: استیبل کوین ها امکان انتقال پول در مقادیر بالا و با کارمزد پایین را در سطح بین المللی فراهم می کنند، بدون اینکه نیاز به سیستم های بانکی سنتی و محدودیت های زمانی آن ها باشد.
• ابزار پرداخت: بسیاری از کسب وکارها و پلتفرم ها، استیبل کوین ها را به عنوان روش پرداخت می پذیرند، زیرا نوسانات آن ها نگرانی های مربوط به تغییر ارزش در زمان پرداخت را کاهش می دهد.

انواع استیبل کوین از نظر تمرکز

استیبل کوین ها بر اساس مکانیزم پشتوانه و مدیریتشان، به دو دسته اصلی متمرکز و غیر متمرکز تقسیم می شوند:

استیبل کوین های متمرکز (Fiat-backed Stablecoins)

این دسته از استیبل کوین ها رایج ترین نوع هستند و بیشترین حجم بازار را به خود اختصاص داده اند. ارزش آن ها مستقیماً به یک ارز فیات (معمولاً دلار آمریکا) گره خورده است و توسط یک نهاد مرکزی صادر و مدیریت می شوند. این نهاد مرکزی، به ازای هر واحد استیبل کوین صادر شده، معادل آن ارز فیات را در حساب های بانکی یا سایر ذخایر نگه می دارد. برای افزایش شفافیت و جلب اعتماد، برخی از این نهادها گزارش های حسابرسی دوره ای از ذخایر خود ارائه می دهند. نمونه های بارز این دسته عبارتند از تتر (USDT)، یو اس دی کوین (USDC) و بایننس یو اس دی (BUSD).

استیبل کوین های غیر متمرکز (Crypto-backed & Algorithmic Stablecoins)

این استیبل کوین ها با هدف حفظ روح عدم تمرکز بلاک چین طراحی شده اند و برخلاف نوع متمرکز، توسط یک نهاد واحد کنترل نمی شوند. آن ها از طریق قراردادهای هوشمند و الگوریتم ها، ارزش خود را حفظ می کنند.

• پشتوانه کریپتو: در این نوع، استیبل کوین توسط سایر ارزهای دیجیتال (معمولاً با نسبت وثیقه گذاری بیش از ۱۰۰%) پشتیبانی می شود. پروتکل های قرارداد هوشمند، این وثیقه ها را مدیریت می کنند و با نوسان قیمت وثیقه، مکانیزم هایی برای حفظ پگ (ارزش ثابت) استیبل کوین فعال می شوند. دای (DAI) نمونه برجسته این دسته است.
• الگوریتمی: این نوع استیبل کوین ها از هیچ پشتوانه مستقیمی (فیات یا کریپتو) استفاده نمی کنند و به جای آن، ثبات قیمت خود را از طریق الگوریتم های پیچیده ای که عرضه و تقاضای توکن را تنظیم می کنند، حفظ می نمایند. با این حال، بسیاری از پروژه های استیبل کوین الگوریتمی در گذشته با چالش های جدی مواجه شده اند و ریسک های بالاتری دارند.

معرفی و بررسی استیبل کوین های متمرکز برجسته

در میان انواع ارزهای دیجیتال، استیبل کوین های متمرکز جایگاه ویژه ای دارند. این کوین ها به دلیل ثبات نسبی و پذیرش گسترده، ابزاری مهم برای معامله گران و سرمایه گذاران محسوب می شوند. در ادامه به معرفی و بررسی جزئیات مهم ترین این استیبل کوین ها می پردازیم.

تتر (Tether – USDT)

تتر با نماد USDT، بدون شک پراستفاده ترین و شناخته شده ترین استیبل کوین در بازار ارزهای دیجیتال است. این رمزارز که در سال ۲۰۱۴ با نام Realcoin آغاز به کار کرد و سپس به تتر تغییر نام داد، توسط شرکت Tether Limited صادر می شود. ارزش هر واحد تتر به دلار آمریکا گره خورده و همواره تلاش می کند تا ارزش خود را معادل یک دلار حفظ کند. تتر بر روی شبکه های بلاک چین مختلفی از جمله اتریوم (ERC20)، ترون (TRC20)، سولانا (Solana) و بسیاری دیگر در دسترس است که نوع TRC20 به دلیل کارمزد پایین و سرعت بالا، محبوبیت زیادی در میان کاربران، به ویژه در کشورهای در حال توسعه، دارد.

پشتوانه تتر شامل ترکیبی از پول نقد، معادل های نقدی (مانند اوراق تجاری و گواهی سپرده)، فلزات گران بها و سایر دارایی ها است. با این حال، شفافیت ذخایر تتر همواره مورد انتقاد بوده و بارها بحث هایی در مورد کفایت و ماهیت واقعی پشتوانه آن مطرح شده است. با وجود این انتقادات، تتر به دلیل نقدینگی بی نظیر و پذیرش گسترده در تمامی صرافی های بزرگ و پلتفرم های دیفای، جایگاه خود را به عنوان یک ستون اصلی در بازار کریپتو حفظ کرده است.

با وجود انتقادات پیرامون شفافیت ذخایر تتر، این استیبل کوین به دلیل نقدینگی بالا و پذیرش گسترده، همچنان پرچمدار بازار ارزهای دیجیتال متمرکز است و ابزاری ضروری برای معاملات و انتقال ارزش به شمار می رود.

برای کاربران ایرانی، استفاده از تتر با ریسک های خاصی همراه است. از آنجا که تتر یک ارز دیجیتال متمرکز است، شرکت Tether Limited این قابلیت را دارد که در صورت اعمال فشارهای نظارتی یا تحریم ها، آدرس های خاصی را مسدود کند. این موضوع نگرانی هایی را در مورد فریز شدن دارایی های کاربران ایرانی در صورت شناسایی و تحریم آدرس آن ها توسط نهادهای بین المللی ایجاد کرده است. برای کاهش این ریسک ها، توصیه می شود:

• از کیف پول های غیرحضانتی (Non-custodial Wallets) استفاده کنید که کنترل کلید خصوصی دارایی های شما را در اختیار خودتان قرار می دهند.
• همواره هنگام انجام تراکنش ها و دسترسی به صرافی ها از VPN یا IP ثابت استفاده کنید تا موقعیت جغرافیایی شما مشخص نشود.

یو اس دی کوین (USD Coin – USDC)

یو اس دی کوین با نماد USDC، دومین استیبل کوین بزرگ و محبوب در بازار است که در سال ۲۰۱۸ توسط کنسرسیوم سنتر (Center Consortium)، که حاصل همکاری شرکت Circle و صرافی Coinbase است، راه اندازی شد. USDC نیز مانند تتر، به دلار آمریکا وابسته است و ارزش هر واحد آن معادل یک دلار است. تفاوت اصلی USDC با تتر در میزان شفافیت و حسابرسی ذخایر است. شرکت Circle به صورت ماهانه گزارش های حسابرسی رسمی و دقیقی از ذخایر دلاری خود ارائه می دهد که توسط شرکت های مستقل تأیید می شوند و همین امر باعث جلب اعتماد بیشتر نهادهای مالی و کاربران سنتی به این استیبل کوین شده است.

USDC نیز بر روی چندین بلاک چین از جمله اتریوم (ERC20)، سولانا، بایننس اسمارت چین (BEP20) و ترون (TRC20) در دسترس است. یکی از ویژگی های نوآورانه USDC 2.0 قابلیت Gasless Sends است که به توسعه دهندگان و سرویس دهندگان اجازه می دهد کارمزد تراکنش ها را از طرف کاربران خود پرداخت کنند و تجربه کاربری روان تری را فراهم آورند. با این حال، از آنجا که USDC نیز یک استیبل کوین متمرکز است و توسط نهادی در ایالات متحده مدیریت می شود، ریسک های فریز شدن دارایی ها برای کاربران تحریم شده مشابه تتر وجود دارد.

بایننس یو اس دی (Binance USD – BUSD)

بایننس یو اس دی با نماد BUSD، استیبل کوین رسمی صرافی بایننس، بزرگترین صرافی ارز دیجیتال جهان، است که با همکاری شرکت Paxos توسعه یافته است. BUSD نیز یک استیبل کوین با پشتوانه دلار آمریکا است و هر واحد آن معادل یک دلار است. ویژگی برجسته BUSD، ارتباط تنگاتنگ آن با اکوسیستم بایننس و امکان استفاده آسان در معاملات این صرافی است. Paxos، شرکت صادرکننده BUSD، یک نهاد مالی تنظیم شده در نیویورک است که تحت نظارت اداره خدمات مالی ایالت نیویورک (NYDFS) فعالیت می کند. این موضوع، سطح بالاتری از اعتماد و مقررات پذیری را برای BUSD فراهم آورده است.

BUSD بر روی دو شبکه اصلی عرضه شده است: اتریوم (ERC20) و بایننس اسمارت چین (BEP20). امکان استفاده از Binance Bridge برای تبدیل توکن ها بین این دو شبکه، انعطاف پذیری بالایی را برای کاربران فراهم می کند. با وجود اعتبار بالا، BUSD نیز به دلیل ماهیت متمرکز خود و ارتباط مستقیم با یک صرافی بزرگ، دارای ریسک های احتمالی مرتبط با اعمال مقررات یا مسدودسازی آدرس ها است که کاربران ایرانی باید به آن توجه داشته باشند.

ترو یو اس دی (TrueUSD – TUSD)

ترو یو اس دی با نماد TUSD، یکی دیگر از استیبل کوین های متمرکز با پشتوانه دلار آمریکا است که توسط شرکت TrustToken مدیریت می شود. تمرکز اصلی TUSD بر شفافیت و رعایت مقررات است. این پروژه به صورت منظم و روزانه، گزارش های حسابرسی از ذخایر خود ارائه می دهد که توسط نهادهای مستقل تأیید می شود. این رویکرد شفاف، TUSD را به گزینه ای قابل اعتماد برای کاربرانی تبدیل کرده است که به دنبال اطمینان از پشتوانه واقعی استیبل کوین خود هستند. TUSD در پلتفرم های مختلف دیفای و صرافی ها کاربرد دارد.

پکس دلار (Pax Dollar – USDP)

پکس دلار با نماد USDP (که قبلاً Paxos Standard با نماد PAX بود)، استیبل کوین صادر شده توسط شرکت Paxos است. این شرکت به دلیل همکاری در صدور BUSD نیز شناخته شده است. USDP نیز به دلار آمریکا متصل است و هر واحد آن معادل یک دلار است. Paxos یک نهاد مالی تنظیم شده و معتبر است که همین امر به USDP اعتبار بالایی می بخشد. USDP نیز بر روی بلاک چین اتریوم (ERC20) فعالیت می کند و به دلیل رعایت استانداردهای نظارتی، گزینه ای مطمئن برای سرمایه گذاران و نهادهای مالی محسوب می شود. ریسک های متمرکز بودن برای USDP نیز مشابه سایر استیبل کوین های متمرکز وجود دارد.

سایر استیبل کوین های متمرکز

علاوه بر موارد فوق، استیبل کوین های متمرکز دیگری نیز در بازار وجود دارند که ممکن است محبوبیت کمتری داشته باشند یا در گذشته نقش پررنگ تری ایفا می کردند:

• Gemini Dollar (GUSD): استیبل کوین صادر شده توسط صرافی Gemini که توسط برادران Winklevoss تأسیس شده است. این رمزارز نیز با پشتوانه دلار آمریکا فعالیت می کند و تحت نظارت NYDFS است.
• HUSD: استیبل کوین با پشتوانه دلار که زمانی توسط صرافی Huobi و Stable Universal عرضه می شد، اما محبوبیت آن در سال های اخیر کاهش یافته است.

مقایسه جامع استیبل کوین های متمرکز و غیر متمرکز

انتخاب بین استیبل کوین های متمرکز و غیر متمرکز به نیازها، میزان تحمل ریسک و اولویت های کاربر بستگی دارد. هر دو نوع مزایا و معایب خاص خود را دارند که در جدول زیر به صورت جامع مقایسه شده اند.

ویژگی	استیبل کوین متمرکز	استیبل کوین غیر متمرکز
پشتوانه	ارز فیات (دلار، یورو) یا کالا (طلا)	ارزهای دیجیتال (وثیقه گذاری) یا الگوریتم
کنترل	نهاد مرکزی (شرکت، سازمان)	جامعه کاربران و کد (قرارداد هوشمند)
شفافیت	نیاز به اعتماد به گزارش های حسابرسی مرکزی	شفافیت ذاتی بلاک چین و قراردادهای هوشمند
ریسک نظارتی/سانسور	بالا (قابلیت فریز کردن آدرس ها)	پایین (مقاوم در برابر سانسور)
نقدینگی و پذیرش	عمدتاً بالا و گسترده در صرافی ها	متفاوت (برخی بالا، برخی کمتر)
هزینه تراکنش	متغیر (بسته به شبکه و حجم)	متغیر (بسته به شبکه و ازدحام)
پیچیدگی	ساده تر برای کاربران تازه کار	پیچیده تر (مفاهیم دیفای و وثیقه گذاری)

مزایای ارزهای دیجیتال متمرکز

با وجود چالش ها، استیبل کوین های متمرکز مزایای قابل توجهی دارند که باعث محبوبیت آن ها شده است:

• ثبات و اطمینان در شرایط عادی: به دلیل پشتوانه مستقیم با ارزهای فیات، ارزش آن ها در شرایط بازار عادی بسیار باثبات است و اعتماد به نفس بیشتری را برای کاربران فراهم می کند.
• پذیرش گسترده: تقریباً تمامی صرافی ها و پلتفرم های دیفای از استیبل کوین های متمرکز اصلی پشتیبانی می کنند که این امر نقدینگی و دسترسی بالا را تضمین می کند.
• سادگی استفاده: برای کاربران تازه کار، درک و استفاده از استیبل کوین های متمرکز به مراتب ساده تر از انواع غیر متمرکز است.
• سرعت و کارمزد پایین: در برخی شبکه ها مانند TRC20 برای USDT، تراکنش ها بسیار سریع و با کارمزد پایین انجام می شوند که برای انتقال های بزرگ و بین المللی ایده آل است.

معایب و ریسک های ارزهای دیجیتال متمرکز

علاوه بر مزایا، استیبل کوین های متمرکز معایب و ریسک های مهمی نیز دارند که باید مد نظر قرار گیرند:

• ریسک نهاد مرکزی: وابستگی به یک شرکت یا سازمان واحد، به این معنی است که کاربران باید به صداقت و توانایی آن نهاد در نگهداری ذخایر و عدم دستکاری اعتماد کنند.
• شفافیت کمتر: برخلاف بلاک چین های عمومی، جزئیات دقیق ذخایر پشتوانه ممکن است همیشه به صورت کامل و قابل تأیید برای عموم شفاف نباشد.
• ریسک سانسور و فریز شدن: نهاد مرکزی این قابلیت را دارد که با فشار دولت ها یا نهادهای نظارتی، آدرس های خاصی را مسدود کند. این امر به ویژه برای کاربران در مناطق تحریم شده مانند ایران یک نگرانی جدی است.
• خطر مقررات سخت گیرانه دولتی: با افزایش توجه دولت ها به بازار کریپتو، استیبل کوین های متمرکز بیشتر در معرض خطر وضع قوانین سخت گیرانه و محدودکننده قرار دارند.
• عدم تطابق با روح غیر متمرکز بلاک چین: این استیبل کوین ها با وجود استفاده از فناوری بلاک چین، با فلسفه اصلی عدم تمرکز که بیت کوین و دیگر رمزارزها بر آن بنا شده اند، در تضاد هستند.

نکات مهم برای کاربران (به ویژه ایرانیان) در مواجهه با ارزهای دیجیتال متمرکز

با توجه به ماهیت متمرکز برخی از ارزهای دیجیتال، به خصوص استیبل کوین ها، و شرایط خاص تحریم ها برای کاربران ایرانی، رعایت نکات امنیتی و احتیاطی برای حفظ دارایی ها ضروری است.

چگونه ریسک فریز شدن دارایی ها را کاهش دهیم؟

همان طور که اشاره شد، یکی از بزرگترین نگرانی ها برای کاربران ایرانی، ریسک فریز شدن یا مسدود شدن آدرس های مربوط به ارزهای دیجیتال متمرکز است. برای کاهش این ریسک ها، اقدامات زیر توصیه می شود:

• استفاده از کیف پول های غیرحضانتی (Non-custodial Wallets): این نوع کیف پول ها به شما کنترل کامل بر کلیدهای خصوصی و در نتیجه دارایی هایتان را می دهند. صادرکننده ارز دیجیتال نمی تواند دارایی های شما را در این کیف پول ها به طور مستقیم فریز کند، مگر اینکه آدرس کیف پول شما را شناسایی و آن را در بلاک چین متمرکز خود در لیست سیاه قرار دهد. با این حال، حتی در این صورت، احتمال اینکه صرافی ها یا پلتفرم ها تراکنش های مربوط به آن آدرس را مسدود کنند، وجود دارد.
• همیشه استفاده از VPN یا IP ثابت: برای پنهان کردن موقعیت جغرافیایی و جلوگیری از شناسایی توسط سرویس دهندگان، استفاده از یک شبکه خصوصی مجازی (VPN) معتبر یا سرویس IP ثابت ضروری است. این کار به پلتفرم ها و نهادهای مرکزی اجازه نمی دهد که مبدأ تراکنش های شما را به آسانی شناسایی و با تحریم ها مرتبط کنند.
• تنوع در استیبل کوین ها: به جای تمرکز تنها بر یک استیبل کوین متمرکز، بهتر است سبدی از استیبل کوین های مختلف (هم متمرکز و هم غیر متمرکز مانند دای (DAI)) را نگهداری کنید. این کار ریسک شما را در صورت بروز مشکل برای یکی از آن ها کاهش می دهد.
• آگاهی از قوانین و مقررات جدید: بازار ارزهای دیجیتال به سرعت در حال تغییر است و قوانین نظارتی جدیدی ممکن است وضع شوند. به روز بودن با این تحولات، به شما کمک می کند تا تصمیمات بهتری برای حفظ امنیت دارایی های خود بگیرید.

چگونه یک استیبل کوین متمرکز معتبر را شناسایی کنیم؟

برای انتخاب یک استیبل کوین متمرکز، بررسی عوامل زیر می تواند به شما در شناسایی گزینه های معتبر کمک کند:

• بررسی پشتوانه و گزارش های حسابرسی (Audit Reports): مهم ترین عامل، ماهیت و کفایت ذخایر پشتوانه است. استیبل کوین های معتبر باید به صورت منظم و شفاف، گزارش های حسابرسی عمومی از ذخایر خود ارائه دهند که توسط شرکت های حسابرسی مستقل تأیید شده باشند.
• سابقه و اعتبار شرکت صادرکننده: اعتبار و تاریخچه شرکت یا نهاد صادرکننده استیبل کوین بسیار مهم است. شرکت هایی با سابقه طولانی تر، شفافیت بیشتر و شهرت خوب، گزینه های قابل اعتمادتری هستند.
• حجم معاملات و مارکت کپ: حجم بالای معاملات و ارزش بازار (Market Cap) نشان دهنده نقدینگی بالا و پذیرش گسترده آن استیبل کوین در بازار است. استیبل کوین های با مارکت کپ پایین تر ممکن است ریسک بیشتری داشته باشند.
• پشتیبانی توسط صرافی های معتبر: لیست شدن یک استیبل کوین در صرافی های بزرگ و معتبر بین المللی و داخلی، نشانه ای از پذیرش و اعتماد جامعه به آن است.

نتیجه گیری

ارزهای دیجیتال متمرکز، به ویژه استیبل کوین های پشتوانه دار فیات نظیر تتر، یو اس دی کوین و بایننس یو اس دی، با وجود مزایایی چون ثبات نسبی، نقدینگی بالا و سهولت استفاده، دارای ریسک های ذاتی مرتبط با تمرکز هستند. این ریسک ها، به ویژه در زمینه سانسور و فریز شدن دارایی ها، برای کاربران ایرانی که تحت تحریم های بین المللی قرار دارند، از اهمیت ویژه ای برخوردار است. در مقابل، ارزهای دیجیتال غیر متمرکز مانند بیت کوین و اتریوم، و همچنین استیبل کوین های غیر متمرکز مانند دای، ذاتاً مقاوم تر در برابر سانسور بوده و اعتماد به کد و جامعه را جایگزین اعتماد به نهاد مرکزی می کنند.

انتخاب هوشمندانه در این فضا مستلزم درک عمیق از تفاوت های میان این دو دسته، بررسی دقیق پشتوانه و شفافیت پروژه ها، و آگاهی از راهکارهای کاهش ریسک، به ویژه استفاده از کیف پول های غیرحضانتی و ابزارهای تغییر IP، است. با این آگاهی، کاربران می توانند تصمیمات مالی آگاهانه ای در دنیای پیچیده و پر سرعت ارزهای دیجیتال اتخاذ کرده و از دارایی های خود در برابر چالش های احتمالی محافظت کنند.

سوالات متداول

آیا بیت کوین یک ارز دیجیتال متمرکز است؟

خیر، بیت کوین ذاتاً یک ارز دیجیتال غیر متمرکز است. این شبکه توسط هزاران نود در سراسر جهان پشتیبانی می شود و هیچ نهاد مرکزی یا دولتی بر آن کنترل ندارد. تصمیم گیری ها از طریق اجماع جامعه و بر اساس پروتکل های رمزنگاری شده صورت می گیرد.

چرا تتر متمرکز محسوب می شود؟

تتر (USDT) متمرکز است زیرا توسط یک شرکت واحد به نام Tether Limited صادر و مدیریت می شود. این شرکت مسئول نگهداری ذخایر پشتوانه دلاری تتر و همچنین حق مسدود کردن یا فریز کردن آدرس های خاص را دارد، که نشان دهنده وجود یک نقطه کنترل مرکزی است.

آیا استیبل کوین های متمرکز امن هستند؟

امنیت استیبل کوین های متمرکز به عوامل متعددی از جمله اعتبار شرکت صادرکننده، میزان شفافیت در ارائه گزارش های حسابرسی ذخایر، و رعایت مقررات بستگی دارد. در شرایط عادی بازار و با نهادهای معتبر، آن ها ثبات و اطمینان بالایی را ارائه می دهند. با این حال، ریسک هایی مانند احتمال فریز شدن دارایی ها یا مشکلات مربوط به پشتوانه آن ها وجود دارد.

بهترین استیبل کوین متمرکز کدام است؟

انتخاب بهترین استیبل کوین متمرکز به اولویت های فردی بستگی دارد. تتر (USDT) دارای بالاترین نقدینگی و پذیرش است، در حالی که یو اس دی کوین (USDC) به دلیل شفافیت بالاتر در گزارش های حسابرسی و رعایت مقررات، مورد اعتماد نهادهای مالی بیشتری قرار گرفته است. بایننس یو اس دی (BUSD) نیز به دلیل ارتباط با اکوسیستم بزرگ بایننس، گزینه محبوبی است.

آیا امکان فریز شدن دارایی ها در کیف پول های شخصی وجود دارد؟

در کیف پول های شخصی (non-custodial wallets) که شما کنترل کلید خصوصی را در اختیار دارید، دارایی ها به معنای سنتی فریز نمی شوند، اما اگر آدرس شما در لیست سیاه نهاد صادرکننده استیبل کوین متمرکز قرار گیرد، شرکت می تواند آن آدرس را در شبکه خود مسدود کند. این بدان معناست که تراکنش های ورودی یا خروجی از آن آدرس ممکن است توسط گره های شبکه یا صرافی های تحت کنترل، پردازش نشوند. با این حال، این عمل با فریز شدن حساب بانکی که در آن نهاد مرکزی کنترل کامل را در اختیار دارد، متفاوت است.