خلاصه کتاب فرهنگ نامه واژگان قرآن در آثار دکتر شریعتی ( نویسنده حیدر شجاعی )

کتاب «فرهنگ نامه واژگان قرآن در آثار دکتر شریعتی» اثر حیدر شجاعی، دریچه ای نو به درک عمیق تر و جامع تر از تفاسیر خاص دکتر علی شریعتی از مفاهیم کلیدی قرآنی می گشاید و برای علاقه مندان به اندیشه های او، راهنمایی بی بدیل به شمار می رود. این اثر، فراتر از یک فرهنگ نامه ساده، به مثابه یک نقشه راه برای گشت وگذار در جهان بینی قرآنی شریعتی است.

دکتر علی شریعتی، متفکر و جامعه شناس برجسته معاصر ایرانی، در طول حیات فکری خود، رویکردی انتقادی و احیاگرانه نسبت به مفاهیم دینی و قرآنی داشت. او تلاش کرد تا با بازخوانی و بازتفسیر واژگان بنیادین قرآن، آن ها را از حصار معانی سنتی و بعضاً تحریف شده آزاد سازد و در بستر نیازهای زمانه و مسائل جامعه، معانی تازه ای به آن ها ببخشد. این رویکرد شریعتی، که هدفش بیداری فکری و اجتماعی بود، نیازمند فهم دقیق واژگانی است که او محور تحلیل های خود قرار داده بود. از این رو، اثر حاضر توسط حیدر شجاعی، یک گام مهم در جهت تبیین و دسترسی نظام مند به این «واژه شناسی قرآن از دید شریعتی» محسوب می شود.

این مقاله با هدف ارائه یک خلاصه کتاب فرهنگ نامه واژگان قرآن در آثار دکتر شریعتی (نویسنده حیدر شجاعی) به صورت تحلیلی و جامع، به بررسی ابعاد مختلف این اثر می پردازد. ما در این نوشتار، ضمن معرفی جایگاه و اهمیت این فرهنگ نامه، به روش شناسی گردآوری آن، تحلیل نمونه هایی از واژگان کلیدی و نقاط قوت آن خواهیم پرداخت تا خوانندگان بتوانند درکی عمیق و منسجم از محتوای این کتاب به دست آورند و تصمیم آگاهانه ای برای مطالعه کامل یا استفاده از آن به عنوان مرجع بگیرند. این کتاب، نه تنها برای پژوهشگران اندیشه قرآنی دکتر شریعتی، بلکه برای هر خواننده ای که به دنبال فهم عمیق تر از مفاهیم دینی در چارچوب فکری معاصر است، ارزشمند است.

دکتر شریعتی: احیاگر معانی قرآنی و تحول در فهم واژگان

دکتر علی شریعتی را باید یکی از تأثیرگذارترین متفکران معاصر دانست که نگاهی عمیق و گاه رادیکال به تفسیر شریعتی از قرآن داشت. او معتقد بود که بسیاری از اصطلاحات دینی، به مرور زمان و در اثر تصلب فکری یا مصادره به مطلوب توسط جریان های خاص، از معنای اصیل و پویای خود تهی شده اند و نیاز به «احیا» و «بازشناسی» دارند. این رویکرد، او را واداشت تا با کنکاش در ریشه های قرآنی و تاریخی، به لایه های پنهان این واژگان نفوذ کرده و معانی انقلابی، اجتماعی و بیداری بخش آن ها را بازآفرینی کند.

نگاه منحصر به فرد شریعتی به قرآن، فراتر از یک تفسیر سنتی و صرفاً لغوی بود. او قرآن را نه تنها کتاب هدایت فردی، بلکه راهنمای تحول اجتماعی و مبارزه با ستم می دانست. از این رو، درک صحیح واژگان قرآنی از منظر او، کلید بیداری جامعه و حرکت به سوی عدالت بود. شریعتی با زبان خاص خود، اصطلاحات قرآنی را در بستر جامعه شناسی تاریخی و وضعیت زمانه بومی سازی کرده و معنای تازه ای به آن ها می بخشید. او بر این باور بود که با روشن کردن معانی واقعی مفاهیم کلیدی قرآن در آثار شریعتی، می توان ذهنیت جامعه را متحول و به سمت خودآگاهی و اقدام رهنمون شد. این نگاه، او را به احیاگری بدل کرد که تلاش داشت اصالت و پویایی را به مفاهیم دینی بازگرداند.

شریعتی در آثار متعدد خود، بارها به واژه شناسی قرآن از دید شریعتی پرداخت و با ظرافتی خاص، تفاوت های معنایی و پیامدهای عملی هر واژه را تشریح می کرد. برای مثال، او مفهوم «امت» را از صرف یک گروه انسانی خارج کرده و آن را به یک اجتماع آگاه و هدفمند با رسالتی مشخص تعبیر می نمود. چنین تأویلاتی، نه تنها به درک عمیق تر متن دینی کمک می کرد، بلکه نقشه راهی برای فعالان اجتماعی و فکری فراهم می آورد تا بتوانند بر اساس اصول قرآنی، به مبارزه با نظام های فکری و اجتماعی باطل بپردازند. لذا اندیشه قرآنی دکتر شریعتی نه تنها یک بحث نظری، بلکه یک برنامه عملی برای تحول بود.

«فرهنگ نامه واژگان قرآن»: روش شناسی و ساختار حیدر شجاعی

معرفی کتاب فرهنگ نامه واژگان قرآن حیدر شجاعی، به معنای شناخت تلاشی سترگ در گردآوری و نظام مندسازی اندیشه های پراکنده دکتر شریعتی است. این کتاب، ماحصل سال ها فیش برداری و مطالعه عمیق حیدر شجاعی از مجموعه آثار دکتر علی شریعتی است که با دقت و وسواس خاصی انجام گرفته است تا یک مرجع جامع و قابل اتکا برای پژوهشگران فراهم آورد.

رسالت حیدر شجاعی در گردآوری واژگان

حیدر شجاعی، نویسنده کتاب حیدر شجاعی درباره شریعتی، رسالت خود را در این اثر، فراتر از یک گردآوری ساده می داند. او با فیش برداری های دقیق از هزاران صفحه از سخنرانی ها، مقالات و یادداشت های دکتر شریعتی، نه تنها به استخراج واژگان قرآنی پرداخته، بلکه تلاش کرده تا بافتار و زمینه کاربرد هر واژه را نیز حفظ کند. این فرآیند فیش برداری، شامل شناسایی واژگان کلیدی، استخراج جملات و پاراگراف هایی که شریعتی در آن ها به تبیین این واژگان پرداخته است، و ارجاع دقیق به منبع اصلی در آثار شریعتی می شود. این رویکرد روشمند، به خواننده اجازه می دهد تا هم با خلاصه ای از مفهوم واژه آشنا شود و هم برای مطالعه عمیق تر، به منبع اصلی مراجعه کند.

شجاعی با این کار، به نوعی «دایرةالمعارف» اندیشه قرآنی شریعتی را خلق کرده است. او در مقدمه کتاب خود، هدف اصلی را اینگونه بیان می کند که رسالۀ فکری شریعتی، شامل متدها، معانی شگفت، قاموس فهم واژه های کلیدی و اصطلاحات و تعبیرات قرآنی است. این فرهنگ نامه واژگان قرآن شریعتی، در پی آن است که با گسترش و ارتقاء معانی و مفاهیم واژگان قرآنی از خلال آشنایی با تأویل های متعدد، امکان فهم کتاب مقدس را ممکن تر سازد. این رویکرد، ارزش علمی و پژوهشی مقاله درباره فرهنگ نامه واژگان قرآن را چندین برابر می کند.

سازماندهی محتوایی و کارکردی فرهنگ نامه

ساختار فرهنگ نامه واژگان قرآن در آثار دکتر شریعتی، بر اساس حروف الفبا تنظیم شده است. این شیوه سازماندهی، دسترسی سریع و آسان به واژگان مورد نظر را برای پژوهشگران و علاقه مندان فراهم می آورد. هر مدخل واژگانی، شامل موارد زیر است:

• معنای لغوی و اصطلاحی: توضیح کوتاهی از معنای رایج واژه.
• تفسیر شریعتی: تبیین دیدگاه و تحلیل منحصر به فرد دکتر شریعتی درباره آن واژه، که اغلب شامل جنبه های اجتماعی، فلسفی، تاریخی و بیداری بخش است.
• ارجاعات: ذکر دقیق منابع در مجموعه آثار دکتر شریعتی که واژه و تفسیر مربوط به آن در آنجا مطرح شده است. این ارجاعات شامل نام کتاب، شماره جلد و صفحه می شود که امکان پیگیری و مطالعه عمیق تر را به خواننده می دهد.

چنین ساختاری، بررسی کتاب فرهنگ نامه واژگان قرآن شریعتی را به ابزاری قدرتمند برای تحقیق تبدیل می کند. این کتاب به دو گروه از مخاطبان خدمت می کند: اول، کسانی که با آثار شریعتی آشنا هستند و می توانند از آن به عنوان راهنما و مرجع کار فکری استفاده کنند. دوم، کسانی که هنوز فرصت مطالعه مجموعه آثار شریعتی را نیافته اند و می توانند با استفاده از این فرهنگ نامه، با تسلسل فکری او آشنا شوند و دنبال مطالبی و موضوعاتی بروند که مورد علاقه و نیازشان باشد. این شیوه تنظیم و ارائه، کمک می کند تا اندیشه های شریعتی به صورتی نظام مند و قابل دسترس، برای نسل های آینده نیز حفظ و گسترش یابد.

پرده برداری از مفاهیم کلیدی: تحلیل نمونه هایی از واژگان

یکی از مهم ترین ارزش های کتاب «فرهنگ نامه واژگان قرآن در آثار دکتر شریعتی»، تحلیل عمیق و متفاوت دکتر شریعتی از مفاهیم و واژگان کلیدی قرآن است. این بخش به بررسی چند نمونه از این واژگان می پردازد که در بریف محتوایی نیز به آن ها اشاره شده است، تا عمق نگرش شریعتی و کار حیدر شجاعی در گردآوری آن ها مشخص شود.

بررسی مفهوم «آیه» در اندیشه شریعتی

واژه «آیه» در معنای رایج و سنتی خود، عمدتاً به معنای نشانه ای از خداوند یا بخشی از یک سوره در قرآن کریم به کار می رود. اما دکتر شریعتی، در تفسیر شریعتی از قرآن و به ویژه در تحلیل آیه در اندیشه شریعتی، نگاهی بسیار فراتر و فلسفی تر به این واژه دارد. از نظر او، «آیه» تنها یک نشانه در کلام الهی نیست، بلکه هر پدیده، هر رخداد و هر موجودی در عالم هستی، یک «آیه» است.

«آیه، یک واقعیت در بینش توحیدی، یک نمود است. و در بینش علمی امروز، یک پدیده، یک پدیدار، فنومن. آیه «فنومن Phenomene» است. نومن (nomene) به معنای جوهر و ذات است که می گویند در جهان یک «نومن» بیشتر نیست و بقیه همه «فنومن» هستند. یعنی «نمود»های آن «بود» است. بنابراین هستی فقط خداوند است و تمام اشیاء، نمودهای او هستند؛ و همین تعبیر آیه است.»

شریعتی «آیه» را معادل «فنومن» (Phenomenon) در فلسفه غرب می داند؛ یعنی پدیداری که از یک واقعیت جوهری و غیبی (نومن) حکایت می کند. در جهان بینی توحیدی شریعتی، خداوند همان «نومن» یا ذات حقیقی است و تمام هستی، از کوچکترین ذره تا عظیم ترین کهکشان، از پدیده های طبیعی گرفته تا حوادث اجتماعی و تاریخی، همگی «فنومن» و «آیه» هستند. این تحلیل، واژه شناسی قرآن از دید شریعتی را به سطحی عمیق تر از معنای صرفاً لغوی می رساند و آن را به یک مفهوم بنیادین در جهان بینی توحیدی او تبدیل می کند. دریا، درخت، شب و روز، زمین و آفتاب، زلزله و مرگ و بیماری، حادثه و قانون و حتی خود انسان، همه و همه آیه هستند و نشانه ای از یک ذات حقیقی و غیبی.

«استضعاف»: تفسیری انقلابی و اجتماعی

یکی دیگر از مفاهیم کلیدی قرآن در آثار شریعتی که مورد بازتفسیر و تأکید ویژه او قرار گرفت، واژه «استضعاف» و مشتقات آن است. در معنای لغوی، استضعاف به معنای ضعیف شمردن یا ضعیف کردن کسی است. اما دکتر شریعتی، «استضعاف» را نه تنها یک وضعیت فردی، بلکه یک پدیده اجتماعی و تاریخی می داند که ریشه در ساختارهای ظالمانه و ستمگرانه دارد. تحلیل استضعاف در قرآن از نظر شریعتی، فراتر از معنای تحت اللفظی، به معنای مظلومیت و تحت ستم قرار گرفتن یک طبقه یا جامعه است که در طول تاریخ، توسط مستکبرین مورد بهره کشی و سرکوب قرار گرفته اند.

شریعتی با تأکید بر آیات قرآن که به «مستضعفین» اشاره دارند، این مفهوم را به ابزاری برای بیداری انقلابی و مبارزه با ستم تبدیل کرد. از دیدگاه او، «مستضعف» نه تنها کسی است که از نظر اقتصادی ضعیف است، بلکه کسی است که در تمامی ابعاد فکری، فرهنگی، اجتماعی و سیاسی مورد ستم قرار گرفته و از حقوق انسانی خود محروم شده است. او با این تفسیر، به «مستضعفین» یک رسالت الهی می بخشد تا با قیام و مبارزه، سرنوشت خود را تغییر داده و نظام های ستمگر را براندازند. این نگاه، اندیشه قرآنی دکتر شریعتی را به یک موتور محرکه برای حرکت های اجتماعی و انقلابی بدل می کند و به خوبی نشان می دهد که چگونه یک واژه قرآنی می تواند به ابزاری قدرتمند برای تحلیل و تحول اجتماعی تبدیل شود.

مروری بر دیگر واژگان کلیدی

فرهنگ نامه واژگان قرآن در آثار دکتر شریعتی، تنها به این دو واژه محدود نمی شود و ده ها واژه کلیدی دیگر را نیز با همین رویکرد عمیق و تحلیلی مورد بررسی قرار می دهد. واژگانی چون «آخرت»، «اخلاص»، «بعثت»، «انفاق»، «حج»، «حجاب»، «عصمت» و «عصیان»، هر یک در آثار شریعتی، معانی و ابعاد تازه ای به خود می گیرند که از تفاسیر سنتی فاصله دارد. برای مثال:

• شریعتی «حج» را نه صرفاً یک مناسک فردی، بلکه یک کنگره عظیم بشری با ابعاد اجتماعی، سیاسی و انقلابی تفسیر می کند. او در رساله «حج»، هر یک از مناسک را نمادی از مراحل رشد و مبارزه انسان در راه حق می داند.
• در مورد «حجاب»، دکتر شریعتی به جای تمرکز صرف بر پوشش ظاهری، بر «حجاب درون» و حجاب در برابر بی اخلاقی های اجتماعی تأکید می کند و آن را در راستای هویت بخشی و حفظ ارزش های انسانی زن می بیند.
• «عصیان» نیز در نگاه شریعتی، گاه نه تنها یک گناه، بلکه نوعی «شورش مقدس» علیه ظلم و سنت های باطل است، مشروط بر آنکه در راه حق و عدالت باشد.

این نمونه ها به خوبی نشان می دهند که چگونه حیدر شجاعی در بررسی کتاب فرهنگ نامه واژگان قرآن شریعتی توانسته است گنجینه ای از این تأویلات بدیع را گردآوری کند و دسترسی به مفاهیم کلیدی قرآن در آثار شریعتی را برای عموم فراهم آورد. این رویکرد، درک ما را از متن قرآن و همچنین اندیشه های شریعتی، به سطحی جدید ارتقا می بخشد.

نقش کتاب «فرهنگ نامه واژگان قرآن» به مثابه ابزاری راهبردی

معرفی کتاب فرهنگ نامه واژگان قرآن حیدر شجاعی به عنوان یک منبع اطلاعاتی و تحلیلی، برای طیف وسیعی از مخاطبان دارای اهمیت است. این کتاب، فراتر از یک مرجع صرف، نقش یک «فلش راهنما» را ایفا می کند که به کاربران کمک می کند تا در مسیر پیچیده اندیشه های شریعتی، راه خود را بیابند.

برای آشنایان با اندیشه شریعتی

برای دانشجویان، پژوهشگران و تمامی کسانی که سال هاست با آثار دکتر علی شریعتی سروکار دارند و به اندیشه قرآنی دکتر شریعتی علاقه مندند، این کتاب یک ابزار تحلیلی بی نظیر است. این افراد می توانند از «فرهنگ نامه واژگان قرآن» به عنوان یک مرجع سریع و سازمان یافته برای دسترسی به تعابیر شریعتی از واژگان خاص استفاده کنند. به جای جستجو در میان ده ها جلد از مجموعه آثار شریعتی، می توانند به سرعت به مدخل مورد نظر مراجعه کرده و خلاصه ای از دیدگاه او را همراه با ارجاع دقیق به منبع اصلی بیابند. این کار، زمان پژوهش را به شدت کاهش داده و امکان بررسی کتاب فرهنگ نامه واژگان قرآن شریعتی و تحلیل های مقایسه ای را تسهیل می کند. این کتاب به آن ها کمک می کند تا ارتباطات معنایی بین واژگان مختلف در اندیشه شریعتی را بهتر درک کنند و تحلیل های عمیق تری ارائه دهند.

برای ناآشنایان و علاقه مندان نوپا

این فرهنگ نامه برای افرادی که هنوز فرصت مطالعه مجموعه آثار دکتر شریعتی را نیافته اند یا تازه با اندیشه های او آشنا شده اند، یک دروازه ورودی عالی محسوب می شود. از طریق این کتاب، می توانند با تسلسل فکری او و نحوه رویکردش به مفاهیم قرآنی آشنا شوند و دنبال مطالبی و موضوعاتی بروند که مورد علاقه و نیازشان باشد. این اثر به آن ها یک دید کلی از منظومه فکری شریعتی می دهد و آن ها را برای ورود به جهان عمیق تر آثار او آماده می کند. کتاب حیدر شجاعی درباره شریعتی، به این گروه از مخاطبان کمک می کند تا بدون گم شدن در حجم عظیم آثار، به مهم ترین مفاهیم و تفاسیر شریعتی دست یابند و با تأثیر شریعتی بر درک عمیق تر مفاهیم دینی و فکری در بستر معاصر آشنا شوند.

نقش محوری این کتاب در تسهیل فهم و پژوهش در مورد اندیشه های دکتر شریعتی، آن را به یک منبع ضروری در کتابخانه های شخصی و دانشگاهی تبدیل می کند. این اثر نه تنها به حفظ میراث فکری شریعتی کمک می کند، بلکه با نظام مندسازی آن، راه را برای پژوهش های نوین و تفسیرهای تازه از واژه شناسی قرآن از دید شریعتی هموار می سازد.

نقاط قوت و ارزش افزوده این فرهنگ نامه

فرهنگ نامه واژگان قرآن در آثار دکتر شریعتی، اثری است که به دلیل ویژگی های منحصر به فرد خود، دارای نقاط قوت و ارزش افزوده قابل توجهی برای جامعه دانشگاهی و عموم علاقه مندان به اندیشه دینی است. این نقاط قوت، آن را از دیگر آثار مشابه متمایز ساخته و به ابزاری ضروری در مطالعه آثار شریعتی تبدیل می کند.

جامعیت و دقت در گردآوری

یکی از برجسته ترین ویژگی های این کتاب، جامعیت آن در گردآوری واژگان قرآنی از تمامی مجموعه آثار دکتر علی شریعتی است. حیدر شجاعی با صرف زمان و دقت فراوان، به فیش برداری از سخنرانی ها، نوشته ها و یادداشت های پراکنده شریعتی پرداخته و هیچ مفهوم کلیدی را از قلم نینداخته است. این دقت و وسواس، باعث شده تا این فرهنگ نامه به یک مرجع کامل و قابل اطمیناد برای تمامی واژگان مورد بحث شریعتی تبدیل شود. این جامعیت به پژوهشگران اطمینان می دهد که برای یافتن دیدگاه شریعتی در مورد یک واژه خاص، نیازی به مراجعه به منابع متعدد ندارند.

امکان دسترسی سریع و نظام مند به اندیشه های شریعتی درباره قرآن

ساختار الفبایی و نظام مند کتاب، امکان دسترسی سریع و آسان به مفاهیم و تفاسیر شریعتی از قرآن را فراهم می آورد. این ویژگی برای پژوهشگرانی که در پی یافتن اطلاعاتی خاص در مورد یک واژه یا مفهوم هستند، بسیار حیاتی است. به جای صرف زمان طولانی برای مطالعه ده ها جلد کتاب، می توانند در کمترین زمان، به اطلاعات مورد نیاز خود دست یابند. این سهولت دسترسی، بهره وری مطالعاتی را افزایش داده و مشوقی برای پژوهش های عمیق تر در اندیشه قرآنی دکتر شریعتی خواهد بود.

ایجاد بستری غنی برای پژوهش های آتی و فهم جدید از اندیشه دینی

این فرهنگ نامه، فراتر از یک ابزار مرجع، بستری غنی برای پژوهش های آتی فراهم می آورد. با نظام مند شدن واژه شناسی قرآن از دید شریعتی، محققان می توانند به تحلیل های مقایسه ای بین دیدگاه های شریعتی و سایر متفکران اسلامی بپردازند، سیر تحول فکری شریعتی را در طول زمان بررسی کنند و یا حتی با الهام از رویکرد او، به بازتفسیر مفاهیم دینی در چارچوب های جدید بپردازند. این اثر، به اهمیت فرهنگ نامه ها در مطالعه آثار فکری صحه می گذارد و به فهم جدید از اندیشه دینی کمک شایانی می کند.

یکی از ارزش های پنهان این کتاب، ایجاد امکان برای نقد کتاب فرهنگ نامه واژگان قرآن در آثار شریعتی است. با دسترسی شفاف و نظام مند به دیدگاه های شریعتی، زمینه برای نقد منصفانه، بررسی نقاط قوت و ضعف و تکمیل رویکردهای او فراهم می شود. این فرآیند، خود به غنای گفتمان فکری و تداوم تفکر در جامعه کمک می کند و نشان دهنده پویایی اندیشه است.

تبدیل شدن به مرجعی قابل استناد برای شریعتی پژوهان

دقت در ارجاعات و جامعیت محتوایی، این فرهنگ نامه را به یک مرجع قابل استناد برای تمامی شریعتی پژوهان تبدیل کرده است. در مقالات علمی، پایان نامه ها و کتب پژوهشی، می توان با اطمینان خاطر به این اثر استناد کرد. این مرجعیت، اعتبار علمی پژوهش های مرتبط با دکتر شریعتی را افزایش داده و از پراکندگی و تناقض در نقل قول ها جلوگیری می کند. بررسی کتاب فرهنگ نامه واژگان قرآن شریعتی از این منظر نشان می دهد که این کتاب، نه تنها به عنوان یک منبع اطلاعاتی، بلکه به عنوان یک استاندارد در حوزه شریعتی شناسی عمل می کند.

نتیجه گیری: اهمیت تداوم گفتگوی فکری از منظر شریعتی

خلاصه کتاب فرهنگ نامه واژگان قرآن در آثار دکتر شریعتی (نویسنده حیدر شجاعی) نشان می دهد که این اثر نه تنها یک گردآوری ساده، بلکه تلاشی ارزشمند و نظام مند برای دسترسی به لایه های پنهان اندیشه قرآنی دکتر شریعتی است. این کتاب با ارائه ی یک نقشه راه جامع، به خوانندگان کمک می کند تا با تفاسیر شریعتی از قرآن و دیدگاه های منحصر به فرد او نسبت به مفاهیم کلیدی قرآنی آشنا شوند و عمق نگاه انتقادی و بیداری بخش او را درک کنند.

حیدر شجاعی با رسالت فیش برداری و گردآوری دقیق، بستری غنی برای پژوهش و تأمل فراهم آورده است. از تحلیل عمیق واژه «آیه» به مثابه فنومن هستی، تا تفسیر انقلابی «استضعاف» و نگاه تازه به واژگانی چون حج و حجاب، این فرهنگ نامه ثابت می کند که اندیشه شریعتی همچنان پویا و راهگشاست. این اثر، هم برای متخصصان و پژوهشگران شریعتی شناس و هم برای علاقه مندان نوپا، ابزاری راهبردی است که دسترسی سریع و نظام مند به اقیانوس فکری شریعتی را ممکن می سازد.

در نهایت، اهمیت فرهنگ نامه ها در مطالعه آثار فکری نظیر این کتاب، در آن است که به تداوم گفتگوی فکری کمک می کنند. این کتاب نه تنها یک مرجع، بلکه دعوتی است به مطالعه و تأمل بیشتر در آثار دکتر شریعتی و اندیشه های او. با رجوع به چنین آثاری، می توانیم به بسط و تعمیق اندیشه دینی و اجتماعی در جامعه معاصر یاری رسانیم و راه را برای بیداری فکری و حرکت به سوی آینده ای روشن تر هموار سازیم.